Pul mablag’lari hisobi mundarija

Buxgalteriya balansi aktiv moddalarining tahlili

Mol-mulkning tarkibi	Yil boshiga		Yil oxiriga		O‘zgarishi (+,-)
	Summa, ming so‘m	Salmo g‘i, %	Summa, ming so‘m	Sal- mog‘i, %		Sum- madagi, ming so‘m	Sal- moq- dagi, %	Yil boshiga nisbatan o‘sishi, %
1. Uzoq muddatli aktivlar	186790	25,99	203491	22,80		+16701	-3,19	+8,94
2. Joriy aktivlar Shu jumladan:	531756	74,01	689066	77,20		+15731 0	+3,19	+29,58
a) Tovar-moddiy zaxiralari, kelgusi davr va muddati kechiktirilgan xarajatlar	470833	65,52	531450	59,54		+60617	-5,98	+12,87
b) Pul mablag‘lari va qisqa muddatli qo‘yilmalar	7657	1,08	9491	1,07		+1834	-0,01	+23,95
d) Debitorlar	53266	7,41	148125	16,59		+94859	+9,18	+178,08
Balans aktivining jami:	718546	100,0	892557	100,0		+174011	-	+24,22

Moliyaviy faoliyat natijalariga ko'ra, qo'shimcha aylanma mablag'larni jalb qilish yoki jalb qilish tendentsiyasini o'rganish foydalidir. Aylanma mablag'larning tejalishini ularning aylanishining tezlashishi natijasida aniqlash uchun hisobot davri uchun joriy aktivlarga bo'lgan ehtiyoj amaldagi daromadlar va oldingi davrdagi aylanma nisbati asosida belgilanadi.

Qarzga olingan mablag'lar hisobidan aylanma mablag'larni ko'paytirib, kompaniya joriy aktivlar va kreditorlik qarzlarining o'sish sur'atlarini kuzatishi kerak, bundan tashqari, qarzni to'lashdan oldin joriy hisobvaraqlardagi mablag'lar oqimini rejalashtirish juda muhimdir. Ushbu muammo, ayniqsa, joriy loyiha uchun operatsion tsikl tugashini kutmasdan kreditorlik qarzlarini qaytarish kerak bo'lganda dolzarbdir.
nuqtai iqtisodiy nazaridan etarli ahamiyati, inventar bir aylanmasi nisbati, debitorlik, pul va qimmatli qog'ozlar hisob bor. Ular savdo kompaniyasining aylanma mablag'laridan foydalanish samaradorligini hisoblashda manba bo'lib xizmat qiladi. Aktivlarning aylanishini tezlashtirish bo'shashga olib keladi. ya'ni pulni tejash, belgilangan xarajatlarni ma'lum muddatlarda kamaytirish va likvidlikni oshirish. Hisobot davrida standartlashtirilgan mablag'larning aylanmasi oldingisiga nisbatan qanday o'zgarganligini o'rganish tavsiya etiladi. bu tovarlar zaxiralariga yoki aylanma kapitalning boshqa elementlariga investitsiya qilingan mablag'lar aylanmasining pasayishiga olib keldi, chunki aylanmaning pasayishi natijasida iqtisodiy aylanishga qo'shimcha mablag'lar jalb qilinadi.
Xulosa
Pul mablag‘lari - bu korxonaning asosiy to‘lov vositalaridan biri hisoblanadi. korxonalarning pul mablag‘lari asosan hisob-kitob schyotida, kassada, valyuta schyotida va mahsus schyotlarda saqlanadi. Pul mablag‘lari hisobi kassa kitobi, kassa kirim-chiqim orderlari, hisob-kitob schyotidan ko‘chirmalar va boshqa xujjatlar yordamida yuritiladi. Naqd va naqd pulsiz shaklidagi hisob-kitob operatsiyalari mavjud.
Korxonalarda pul mablag‘larining quyidagi turlari mavjud:

1. 
   So‘mdagi pul mablag‘i.
   
2. 
   Chet el valyutasidagi pul mablag‘i .
   
3. 
   Akkreditiv, chek daftarchalari va boshqa to‘lov xujjatlaridagi pul mablag‘lari.
   

Korxonadagi naqd pullarning hisobi 5000 “Kassa” schyotida olib boriladi. Naqd pulsiz hisob-kitoblar uchun 5100 “Hisoblashish” schyotidan foydalaniladi. Valyuta schyotlari bo‘yicha muomalalarni hisobga olish uchun schyotlar rejasida 5200-"Valyuta schyoti” belgilangan va 5210–mamlakat ichidagi-5210 va xorijdagi valyuta schyotlari kabi subschyotlarga bo‘linadi. Bundan tashqari korxona pul mablag‘larining hisobini yuritishda 5500 va 5600 hamda 5700 schyotlardan ham foydalaniladi.