Q. X. Mah kamov, M. Abduvohidov tribotexnikadan amaliy mashgulotlar

bug'latgich 
Kondensator
ЬМЗЯй 
Yuqori bosimli freon bug'lari
 
Щ Ц
Suyuq freon
l-'-.'-.viil 
Past bosimli freon bug!" lari
 
IS-=I 
Moy
5.2-rasm.
Kompressorli muzlatkich.
Keyingi tadqiqotlar ishqalanish yuzasida himoya pardalarini turli 
usullar bilan hosil qilish mumkinligini ko'rsatdi. Bu usullardan eng 
samaraligi va qulayi maxsus moylash materiallarini qo‘llash hisob- 
lanadi.

---

Saylanma ko‘chirilishli ishqalanish sharoitida o ‘z -o ‘zidan quyi- 
dagi holatlar ro‘y berishi mumkin:
g‘adir-budirlik cho‘qqi mis ionlari bilan to ‘lib ishqalanish yuza- 
sida plastik parda (xo‘rdalashdagi kabi)ni hosil bo‘lishi natijasida 
nisbiy bosimning kamayishi;
parda sirtini diffuziya vikansli mexanizmli deformatsiyalanishi 
natijasida yuza pardani siljishini va kam yeyilishi hisobiga asosiy 
material deformatsiyalanmasligi;
tiklanuvchi moylovchi muhit tufayh ishqalanish yuzasining 
yuksidlanishdan saqlanishi;
dispergirlangan metall zarralarini ikki qatlamli eletrik maydonda 
tutib, ularni tutash zonada cho‘kish natijasida moyli ishqalanish 
yeyilish sur’atining pasayishi;
moylash materialining ajralgan (destrukturlashgan) mahsulot- 
laridan tutash yuzalarda polimerli pardalarni hosil;
bo‘lishi oqibatida ishqalanishni kamayishi va yuzani yeyilishdan 
himoya qilishning kuchayishi.
5.3-rasm.
Chegaraviy moylash (a) va saylanmali ko'chish (b) tutash joylardagi 
deformatsiyani tarqalish chizmasi: 1 — po'lat; 2 — bronza; 3 — oksidli parda;
4 — servovitli parda; 5 — diformatsiyalanish joylari.
Saylanmali ko‘chish bo‘lishi uchun bronza-po‘lat jultligida 
plazma hosil qiluvchi va ionh moylash materiallari qo'llaniladi.
Saylanma ko‘chirish po‘lat yuzalarni glitserinli muhitda maxsus 
moslama yordamida friksion latunlash, bronzalash va mislash tarzida 
ham amalga oshirilishi mumkin.

---

5.4-rasm.
Chegaraviy moylanish (a) va saylanmali ko'chish (b)da tutashish 
zonasida yeyilish mahsulotini harakatlanish chizmasi: 1 - po‘lat; 2 - bronza; 
3 - oksidli parda; 4 - servovitli parda; 5 - yeyilish mahsuloti.
/
5.5-rasm.
Maxsus qo'shimchali moylash materiali bo‘lgandagi chegaraviy 
moylanish (a) va saylanmali ko'chish (b) detallaming tutashish chizmalari.