Qadimgi dunyo, feodal jamiyati уа ilk kapitalizmning iqtisodiy ta’limotlari

Lusiy Anney Seneka (m.av.3-mil.65 yy.) qulchilikning siyosiy xavfini 

tushundi  va  qullar  bilan  yumshoqroq  munosabatda  bo‘lishni  taklif 

etdi, ular ham tabiatan ozod odam ekanligini tan oldilar.

Shu davrda kolonatga, krepostnoylikka o‘tish kuchaydi. Ana shunday 

bir paytda milodning I asrida (2-yarmida) yangi diniy mafkura - xristianlik 

vujudga keldi. Uning asosiy aqidalari Injilda berilgan. Oddiy xo'jalik faoliyati 

(mehnat)  zarur va ulug‘  ish deb  qaraladi.  Dastlab qullar haq-huquqini 

himoya qilgan  bu din,  bu ahvoldan qutulish yo‘li yuqoridan,  xudodan 

deb bilgan. 0 ‘sha davrda bu dinning boshqa dinlardan afealligi shu bo'ldiki, 

xalqlar  o'rtasidagi  etnik  va  ijtimoiy  tafovutlar  inkor  etildi,  din  oldida 

hamma barobar deb  e’lon  qilindi.  Keyinchalik bu  din boshqa toifalar 

orasida  ham  tarqaldi.  Dastlab  xristianlik  mulki  umumiy  bo‘lib, 

ekspluatatsiya  inkor  etilgan,  odatda,  sadaqa  hisobiga  kun  ko‘rilgan. 

Birinchi xristianlar ta’qib ostiga olingan, ammo 325-yili Nikey Soborida 

xristianlikka Rim imperiyasining davlat dini maqomini berildi, oqibatda 

u quldorlik va bo'lajak feodal jamiyatining mafkurasiga aylandi.

Milodiy yilning boshida ilk xristianlikning iqtisodiy g‘oyalari Avreliy