Qarshi davlat universiteti fizika-matematika fakulteti

 

“BBB” metodi 

Ushbu jadval bilan ishlash ishi ma’lum o’quv materialini o’qish 

vaqtida amalga oshiriladi:   

Bilaman 

Bilishni xohlayman 

Bilib oldim 

 

 

 

  

Birinchi  ustunga  o’quvchi  mavzu  yoki  muammo  bo’yicha 

biladigan barcha narsalar yoziladi. 

Ikkinchi ustunga bilishni xoxlagan ma’lumotlar yoziladi. 

Uchunchi  ustunga  esa  mavzu  o’rganilgandan  so’ng  bilib  olgan 

ma’lumotlar, bilimlar yoziladi. 

 

Yangi mavzu bayoni  

1.Fizika darsida o’quvchilarni bilish faoliyatini faollashtirish yo’llari 

 

Fizika–bu  shunday  fanki,  u  nazariy  va  eksperimental  tadqiqot  metodlaridan 

foydalaniladi. Bu metodlarni logikasi vaholanki о‘qib bilim olish va ilmiylik uchun 

muhimdir. О‘qitish va ilmiy bilish jarayonlarini munosabati (shu bilan bir qatorda 

о‘quv va ilmiy bilish metodlarini funksiya munosabatlar) ularni prinsipial farqi va 

kо‘p  tomonlarini  umumiyligini  kо‘rsatadi.  Ilmiy  bilish  metodlari  yangi  bilimni 

olishda operatsiya va usullar uyushmasidan tashkil topadi, shuningdek ilmiy bilish 

tizimlar usullaridan iborat bо‘ladi. 

  

Ilmiy  bilishdan  о‘quv  bilishning  farqi  barchasida  oldin  (avval)  bilish 

natijasining  yangiligi  subyektiv  harakterga  ega  bо‘lib,  u  faqat  tushunadigan 

subyekt–о‘quvchi 

uchun  ahamiyatli  bо‘ladi.  Bundan  tashqari  maktab 

о‘quvchisining  bilmaslikdan  bilishlikka  harakati  о‘qituvchi  rahbarligida  har  xil 

о‘qitish metodi yordamida, о‘quvchi faoliyatini tashkil qiladigan va ular tomonidan 

qо‘llaniladigan  о‘quv  bilish  metodlarini  aniqlaydigan  usullari  qо‘llaniladi. 

О‘qituvchi tomonidan metod, usul va о‘qitish vositalari tanlanishi о‘quvchilik bilim 

о‘zlashtirishni eng qisqa yо‘lini hisobga olish bilan amalga oshiriladi, ya’ni nazariy 

bilim  va  eksperiment,  induksiya  va  diduksiya,  logik  va  ularni  dialektik  birlikda 

induktiv  aqliy  xulosalash  kabi  eng  ratsional  birikuv  (о‘qitishning  maqsadi  nuqtai 

nazaridan) natijasida amalga oshiriladi (yо‘lga qо‘yiladi). 

  

Fanda  bilish  jarayoni,  oldin  (ilgari),  aytilganidek  ikki  pog‘ona  (daraja)da 

amalga oshiriladi: empirik va nazariy. 

---

            Empirik  bilish  pog‘onasi  uchun  qо‘yidagi  metodlar  harakterli:  kuzatish, 

gipotezani olib chiqish, abstraktlash va ideallashtirish gipotezalarni eksperimental 

tekshirish, natijalarni tahlil qilish, empirik umulashtirish (hamma vaqt induktiv aqliy 

xulosalash). 

           Bilimni  nazariy  pog‘onasini:nazariy  tahlil,  gipotezani  olib  chiqish, 

modellashtirish, xayoliy eksperiment, nazariy umulashtirish, diduktiv xulosalar kabi 

metodlar bilan amalga oshiriladi.  

Ta’lim  jarayonining  qonuniyatlari  haqida  ma’lumot  berganimizda  ular  ta’lim 

jarayonining  tadrijiy  rivoji  zaruriyatidan  kelib  chiquvchi  ta’lim  va  uning  bir  butunligini 

ta’minlovchi  qismlar  orasidagi  zaruriy  bog‘liqliklardan  iborat.  Chunonchi,  ta’lim 

beruvchi va ta’lim oluvchi orasidagi zururiy bog‘liqlik yoki ta’lim beruvchi bilan о‘quv 

dastur orasidagi zaruriy bog‘liqlik va hokazo.