Qarshi davlat universiteti informatika o’qitish metodikasi kafedrasi

 
6-
 laboratoriya topshirig'i
 
Mashg’ulotni masofali o’tkazish tartibi:
Har bir talaba berilgan 4 ta muammoli savolga javob yozib, o‟qituvchiga 
jo‟natadi. Javobga ijodiy yondashuv, yoritilganlik darajasini, ilmiylikni, vaqtni 
hisobga olib baholanadi 
 
1. Informatikadan shaxsga yo‘naltirilgan ta’limni tashkil etishdan 
maqsad nima? Fikringizni izohlab bering! 
2. Shaxsga yo‘naltirilgan ta’limni tashkil etish vositalarini mazmunan 
ochib bering! 
3. Shaxsga yo‘naltirilgan ta’limni tashkil etishda o‘qituvchi qanday 
talablarni amalga oshirishi kerak? 
4. Informatika fanlarini o‘qitishda o‘quvchini o‘zini-o‘zi rivojlantirishiga 
qanday erishish mumkin? Javobingizni izohlab bering! 

---

54 
7-mavzu. Informatika fanlarini o‘qitishda rivojlantiruvchi 
texnologiyalar 
Reja 
7.1. Informatika fanlarini o‘qitishda rivojlantiruvchi ta’lim 
7.2.Informatika fanlarini o‘qitishda tanqidiy tafakkurni rivojlantirish 
texnologiyalari 
7.3. Rivojlantirish ta’lim texnologiyalarga qo‘yiladigan talablar 
7.1.Informatika fanlarini o‘qitishda rivojlantiruvchi ta’lim. Bugungi 
kunda o‘quvchilarni ma’lum qolipdagi fikrlashga emas, qo‘yilgan masala, hosil 
bo‘lgan muammoni yechishni, muammoli vaziyatlardan chiqishning yangi 
yo‘llarini izlab topishni o‘rgatish o‘qituvchi oldidagi asosiy vazifalardan biri bo‘lib 
qolmoqda. L.S.Vigotskiy aytganidek, “Bilim ta’lim berishning oxirgi natijasi 
bo‘lmasdan, o‘quvchining rivojlantirish vositasi hamdir” 
 Rivojlantiruvchi ta’lim - ilmiy ijodiy metodlar, mustaqil ijodiy faoliyat va 
umumilmiy texnologiyalar tizimi yordamida maxsus tashkil etilgan o‘quv faoliyati 
bo‘lib, o‘quvchilarda nazariy fikrlashini shakllantirishga qaratiladi [49]. 
Rivojlantiruvchi ta’lim L. V. Zankov ilmiy ishlarida shaxsning jadallashgan 
psixologik rivojlanishiga e’tibor qaratiladi, D.B.Elkon va V.V.Davidov, 
S.A.Smirnov tadqiqotlarida shaxsning nazariy tafakkuri va ongini rivojlantirish 
e’tiborga olinadi, I.S. Yakimanskaya va G.K.Selevko fikrlariga ko‘ra bola 
shaxsini bilish qobiliyatlarini rivojlantirishga o‘quv jarayonidagi o‘z o‘rnini va
o‘zini-o‘zi anglashiga e’tibor qaratiladi [55]. 
Rivojlantiruvchi ta’lim har bir dars va har bir mavzuda uchta asosiy 
ta’limiy, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi pedagogik vazifani bajaradi. a) ta’limiy 
vazifada o‘quv axborot materiallarini tushunmay yodlash emas, balki o‘quv 
axborotlarini asosiy xususiyatlari, qonunlar va qonuniyatlarni hisobga olib ajratib 
olishni nazarga tutadi. Masalan, Office dasturlarining imkoniyatlariga qarab, 
hujjatlar tayyorlashda MS Word, jadval va diagrammalar hosil qilishda MS Excel, 
ma’lumotlar bazasini yaratishda MS Access dasturlaridan foydalanish kerakligi, 

---

55 
ma’lumotlarning kerakligini hisobga olib flesh disk, doimiy xotira yoki SD, DVD 
disklarga saqlash va h.k. 
b)
rivojlantiruvchi vazifada o‘quv faoliyatining barcha bosqichida
o‘quvchilarning ilmiy ijod usullarini o‘zlashtirishiga qaratilgan ijodiy faolligi, 
individual topshiriqlarni bajarib, o‘z xatolarini ham izlab topishga yo‘naltirishni 
nazarda tutadi. 
d) rivojlantiruvchi ta’limning tarbiyaviy vazifasi o‘quvchilar o‘rtasida 
hamkorlik, o‘zaro muloqotni yuqori darajada bo‘lishini ta’minlab, ijtimoiy 
ijodkorlik-tadqiqotchilik, muammoni yechish, loyihalash va bashorat qilishga 
o‘rgatadi. 
Rivojlantiruvchi ta’lim va an’anaviy ta’limning taqqoslash