Qarshi davlat universiteti republic of uzbekistan ministry of higher and secondary edication

Majlis – rasmiy doiralarda quyiladshan masalani muxokama qilish uchun bo`ladigan yigilish va muxokama jaraeni.
Mazxab – shariat mazxablari. Islomda diniy xuquq tizimlari va yo`nalishlari VII – IX asrlarga kelib shariatning shakllanishi jaraenida xuquqshunoslik, fikx sohasida juda ko`p mazxablar yuzaga kelgan. Hozirgi vaqtda sunniylikda 4 ta mazxab – xanafiya, malikiya, shofi`i, xanbaliya, shialikda bitta mazxab — ja`fariya saqlanib qolgan SHariat mazxablari diniy aktalardan farq qiladi. Mazxablar umuman diniy xuquq doirasidan chiqmagan holda shariat masalalarida engilroq yoki qattiq hukm chiqarish bilan bir—biridan farq kiladi. Hozir O`rta Osiyoda xanafiya mazxabi hukmron
Makruh – shariat tushunchalaridan biri. Qat`iyan taqiq qilinmagan, lekin nomaqbul hisoblangan va rad etilgan xatti— harakatlar makruh hisoblangan va bu uchun jazo belgilanmagan
Malikiylar – Islomning sunniy oqimidagi mazxablardan biri bo`lib, Malik bin Anas asos solgan. Bu mazxab tarafdorlari xuquq masalalarida ratsionalistik uslubga, ya`ni aqlga asoslangan holda talkin qilishga qarshi chiqqan. Dastlab Xijoz va Madinada, keyin boshqa mamlakatlarda tarqalgan
Z
153
immiylar – Islom dini hukmron bo`lgan mamlakatlarda yashab turuvchi, ammo boshqa dinlarga mansub bo`lgan musulmonlar himoyasidagi aholi, yoxud shartnoma kishilari. O`rta asrlarda arab halifaligida musulmon bo`lmagan aholiga ma`muriyat bilan ikki o`rtada tuzilgan shartnoma asosida shaxs va mulk daxlsizligi hamda o`z dinlariga erkin sindirishi xuquqni ta`minlash haqidagi kafolat. Islom davlati o`z himoyasida saqlab turganligi zimmiylar jon solig’i — juz’ya va er solig’i xiroj to`lashga majbur bo`lganlar.
Zoxid — VIII—X asrlarda Movarounnahrda molu—dunyoga rag’bat va xoxishi bo`lmagan kishi tarki dunyo qilgan va hayot lazzatlaridan voz kechgan kishi. Zoxidlar musulmonlarni bu dunyo rohat farogatidan voz kechishga, jabr zulmga chidashga undaganlar. Zoxidlik so`fiylikning ayrim oqimlari bilan bog’liq bo`lgan.
Iyd, iyd ayomi — musulmonlarning diniy bayramlari Iyd atamasining bir oz buzilgan o`zbekcha talaffuzi xayitdir. O`tmishda etti kun davom etadigan iyd al—qurbon, ya`ni qurbon xayiti (ba`zi manbalari 3 yoki 4 kun bo`lgan) va uch kun davom etadigan iyd as—fitr, ya`ni ro`za xayiti kunlari orasida iyd ayyomi deb yuritilgan.
Ilohiyot — diniy aqidalar va ular x:aqidagi ilohiy ko`rsatmalarni o`z ichiga olgan diniy ta`limot. Ilohiyot hozir ham diniy Madrasa, institut va universitetlarda o`qitiladi. Islomda ilohiyot ilk shakllanishi davridan boshlab Kalas deb nomlangan