Qarshi davlat universiteti tarix fakulteti

Kichik biznesni ko‘yidagilar tashkil etadi: 
1. Mulk shaklidan qat’iy nazar, yiliga sanoat korxonalarida o‘rta hisobda 10 nafargacha, 
savdo, xizmat ko‘rsatish va boshqa ishlab chiqarishdan tashqari sohalarda 5 nafargacha ish bilan 
band xodimga ega bo‘lgan mikrofirmalar;
2. Ishlab chiqarish sohasida yiliga o‘rta hisobda 40 nafargacha, qurilish, qishloq xo‘jaligi va 
boshqa ishlab chiqarish sohalarida 20 nafargacha, ilm – fan, ilmiy xizmat ko‘rsatish, chakana 
savdo hamda boshqa ishlab chiqarishdan tashqari sohalarda 10 nafargacha ish bilan band 
xodimga ega bo‘lgan kichik korxonalar kiradi. 
Tadbirkorlik shakllari: 
1. Xususiy (shaxsiy) tadbirkorlik; 
2. Yollanma mehnatni jalb qilib amalga oshiriladigan tadbirkorlik; 
3. Bir necha fuqarolar va yuridik shaxslar tomonidan amalga oshiriladigan jamoa yoki 
qo‘shma tadbirkorlik. 
1995 yil 5 yanvarda e’lon qilingan «Xususiy tadbirkorlikda tashabbus ko‘rsatish va uni 
rag‘batlantirish to‘g‘risida»gi Prezident farmoni mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va 
xususiylashtirishga, mulkdorlar tabaqasini shakllantirishga yangi turtki berdi. Farmonga binoan 
davlat mulkini xususiylashtirishdan tushayotgan mablag‘larning 50 % kichik biznesni rivojlan-
tirishga yo‘naltirildi. 
1995 yil 21 dekabrda qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasining «Kichik va xususiy 
tadbirkorlikni rivojlantirish to‘g‘risida»gi Qonuni iqtisodiyotning mazkur sektoriga davlat va 
mintaqaviy darajada rag‘batlantirishning asosiy yo‘nalishlarini belgilab berdi. Davlat darajasida 
xususiy tadbirkorlik faoliyati uchun huquqiy – normativ asoslar, zarur infratuzilma va shart – 

---

142 
sharoitlar yaratildi. Mintaqaviy (viloyat, shahar, tuman) darajasida esa tadbirkorlarga mahalliy 
soliq va yig‘imlar solishda yengilliklar berildi, bu sektorni rivojlantirish uchun hududiy 
dasturlar ishlab chiqildi va amalga oshirish tadbirlari ko‘rildi. 
Kichik biznesga ko‘maklashish maqsadida respublika va hududiy miqyosda faoliyat olib 
boruvchi – Xususiy tadbirkorlik va kichik biznesni qo‘llab – quvvatlash fondi (Biznes – fond, 
1995 yil iyul), «Madad» sug‘urta agentligi (1995 yil 26 iyun), O‘zbekiston Tovar ishlab 
chiqaruvchilar va tadbirkorlar palatasi (1996 yil martda) ularning hududiy bo‘limlari tashkil 
etildi. O‘rta va kichik biznesning rivojlanishiga Dehqon va fermer xo‘jaliklari assotsiatsiyasi,