Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti begimov Obidjon Norboboyevich Issiqlik ta’minoti tizimida aktiv va passiv quyosh qurilmalarining samaradorligini asoslash
- rasm. Aktiv quyosh isitish tizimining sxemasi
Download 5.12 Kb. Pdf ko'rish
|
Qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti
- Bu sahifa navigatsiya:
- 3.4-a расм.
|
3.4- rasm. Aktiv quyosh isitish tizimining sxemasi: 1-quyosh kollektori-suv
isitgich; 2-issiqlik almashtirgich; 3 -suvli issiqlik akkumulyatori; 4-qo‘shimcha issiqlik manbai; 5-uy-xonasi; 6-tutashtiruvchi qism; 7-nasos; 8-ventil; 9-uchlik ventil; 10-kengayish bak-havo chiqarish; 11-drenaj-suv chiqarish. 79 1 10 8 7 8 3 9 4 6 5 9 8 7 8 3.4-a расм. Shu bilan bir vaqtda binodagi xona (5) ni isitish uchun (Z) akkumulyatordagi issiq suvdan foydalaniladi. Qo‘shimcha issiqlik manbai (4) ishlatilganda tutash qismi (6) qo‘shiladi. Natijada issiq suv bevosita binoni isitish uchun o’tkaziladi, akkumulyatordagi suv esa qo‘shimcha issiqlik manbai hisobidan qizdirilmaydi. Qo‘shimcha issiqlik manbai sifatida gazsimon yoqilg’ida ishlaydigan qozon agregatlari ishlatiladi. Odatda 1- va 2- konturlarda eng keng tarqalgan va arzon issiqlik tashuvchi suyuqlik sifatida suv ishlatiladi. Lekin suv muhim kamchiliklarga ega: qishda past temperaturalarda (tungi soatlarda) kollektordagi suv muzlaydi hamda tizimning korroziyalanishi sodir bo‘ladi. Past temperaturalarda quyosh kollektorda suv muzlamasligi uchun 1-konturdan suv drenaj (11) orqali chiqariladi. Ikkinchi usuli esa quyosh kollektor (1) bak-akkumulyator (3) dan baland joylashtiriladi (3.4.a rasm). Bunday sxemalarda quyosh kollektor ishlamaganda kollektordagi suv bak-akkumulyatorga tushadi. Lekin kollektordan suvni tez-tez drenaj qilish yoki bak-akkumulyatorga bo’shatish natijasida kollektor tizimining korroziyalanishi tezlashadi. Bunday kamchiliklarni bartaraf etish uchun (2 yoki ko‘p konturli tizimlarda) birinchi konturda antifriz aralashmalari, keyingi konturlarda esa - suv ishlatiladi. 80 Gaz, neft yoki elektr energiyasidan foydalaniladigan oddiy isitish tizimlariga qaraganda, quyosh isitish tizimining samaradorligi va iqtisod issiqlik ta’minotidagi yuklamaning qancha qismi quyosh energiyasi hisobidan bo‘lishiga bog‘lik. Oddiy isitish qurilmasini tanlash uchun hisoblangan (mumkin bo‘lgan maksimal) isitish yuklamasini aniqlash yetarlidir. Quyosh isitish tizimlarini loyihalashda har oy uchun ko‘p yillik o‘rtacha isitish yuklamasining ma’lumotlari zarur. Isitish yuklamasi ko‘p faktorlarga bog‘lik: - binoning geografik sharoitiga, - binoning konstruksiyasiga va arxitektura xususiyatiga, - binoda yashovchilarning individual odatlariga. Isitish yuklamasini hisoblash usullari ko‘p: oddiy gradus-soatlar usulidan boshlab, to soatlik meteorologik ma’lumotlarga asoslangan matematik modellashgacha. Lekin barcha usullar to‘la aniq va ishonchli emas. Isitish yuklamasini aniqlash jarayoni ancha murakkab va ko‘p hisoblashlarni talab etadi. Shu bilan birga, har qanday bino uchun bunday baholashlar bir marta o‘tkaziladi. Gorizontga nisbatan ma’lum bir α burchak ostida joylashgan kollektor sirtiga tushadigan quyosh energiyasining miqdori quyidagi formuladan aniqlanadi: Q < = K к Q г . (3.1) Tushadigan quyosh energiyasining gorizontal sirtdan qiyalik sirtga qayta hisoblash koeffitsiyentining o‘rtacha oylik qiymati quyidagicha hisoblanadi: K к = (1 - г г k Q D K ) K s + г г s Q D K A 2 cos 1 . 2 cos 1 (3.2) To‘g‘ri radiatsiyani qayta hisoblash koeffitsiyenti sin sin 180 sin cos cos sin ) sin( 180 sin cos ) cos( Download 5.12 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|