Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti «neft va gaz quduqlarini sinash»
Ishlatish tizmasida suyuqliklarni aralashtirish yo‘li orqali oqimni chaqirish
Download 2.8 Mb. Pdf ko'rish
|
Маъруза МТ Синаш Чопэтиш
- Bu sahifa navigatsiya:
- 12.3-rasm. Aeratsiya usulida quduqlarni o‘zlashtirish jihozlarining tarxi.
Ishlatish tizmasida suyuqliklarni aralashtirish yo‘li orqali oqimni chaqirish
Kompressor usuli quduqlarni o‘zlashtirishda eng ko‘p qo‘llaniladigan usuldir. Quduq o‘zlashtirilishi oldidan NKQ quduqqa tushuriladi, quduq usti favvora armaturasi bilan jihozlanadi. Quvur orqa fazosiga haydovchi quvur uzatma orqali harakatlanuvchi kompressor biriktiriladi yoki gaz chizig‘i orqali yuqori bosimli gazkompressor stansiyasiga ulanadi (12.3-rasm). Quduqqa gaz haydalganda suyuqlik quvur oralig‘i fazosida NKQ-ning bashmoqigacha siqiladi yoki NKQni qo‘yirish teshigigacha (3÷4 mm). Bu teshik oldindan quduq ustidan 700-800 m masofada bajarilgan va NKQga yorib kiradi. Gaz NKQga to‘plangandan so‘ng suyuqlikni gazlantiradi. Quduq tubida bosim pasayadi. Gazning sarfini boshqarib, quvurlardagi gaz suyuqlik aralashmasini zichligi o‘zgaradi, shu bilan birgalikda quduq tubidagi bosim ham o‘zgaradi. (P qud.tubi ) Quduq tubidagi bosim P qud.tubi < P qat shart bajarilganda quduqqa suyuqlik va gaz oqimining kirib kelishi boshlanadi. Barqaror oqim olingandan so‘ng quduqda doimiy barqaror ish rejimiga o‘tiladi. Bu usulda qatlamda katta depressiya olish mumkin ayniqsa, quduq tubi zonasini samarali tozalash mumkin. 161 12.3-rasm. Aeratsiya usulida quduqlarni o‘zlashtirish jihozlarining tarxi. 1-aeratsiya suyuqligini chiqarib yuborish tizimi; 2-kompressor; 3-nasos agregati; 4-aralashtirgich; 5-nasos-kompressor quvur; 6-quvur oralig‘i fazosi; 7-mahsuldor qatlam. Qatlamdagi mustahkam jinslar sharoitida (qumoqtoshlar, ohaktoshlar) g‘ovaklik muhitini kolmatatsiya materiallaridan jadal tozalashga olib keladi. Quduqni bir tekis ishga tushirish uchun quduqqa kompressor yordamida quvur orqa fazosi orqali aeratsiyasi suyuqlik haydaladi. Hozirgi paytda siqilgan havo yordamida quduqlarni o‘zlashtirish taqiqlangan bo‘lib, ko‘chma UKP-80 yoki KS-100 markali stansiyalardan foydalaniladi. Kompressor KS-80 bosimni 8 MPa gacha ko‘tarib, 8 m 3 dan sarfni haydaydi, KS-100 stansiyasi esa 100 MPa bosimda 16m 3 dan sarfni haydaydi. Siqilgan havo portlash xavfi bo‘lganligi uchun qo‘llanilmaydi. 162 Ishlatish tizmasida suyuqlikni aralashtirib chaqirish usulida zichligi yuqori bo‘lgan suyuqlikni o‘zidan kichik bo‘lgan zichlikdagi suyuqlikka aralashtirib NKQ orqali perforatsiya teshigining yuqori chegarasigacha tushiriladi. (Quvur orqa halqasiga nasos agregati yordamida zichligi katta bo‘lgan suyuqlik siqiladi. Bunda zichligi katta bo‘lgan suyuqlik NKQ ga haydaladi, NKQga zichligi katta bo‘lgan suyuqlik siqiladi. Bunda zichligi kichik bo‘lgan suyuqlik quduq tubiga tushiriladi va NKQga yetib boradi. Quduq tubida bosim pasaya boshlaydi. Qaysiki, quduq tubidagi bosim qatlam bosimidan kichik bo‘ladi, qatlamga depressiya hosil bo‘ladi, mahsuldor gorizontdan oqimning kelishiga imkon tug‘iladi. Agar mahsuldor qatlam tog‘ jinsi yoriqlaridan shakllangan bo‘lsa, unda suyuqliklarni aralashtirish bir nechta bosqichda olib boriladi. Bunda har bir bosqichdagi suyuqliklarning zichligi oldingisidan kichik bo‘ladi. Quduq ustidagi maksimal bosim quyidagi momentga mos bo‘lishi ya’ni, suyuqlik kichik zichligi bo‘yicha quduq tubiga yetkaziladi. тиз о к с ен с ог у к gH P . . . . ) ( (12.15) bu yerda: ρ og‘.s , ρ eng.s - og‘ir va yengil suyuqliklarni zichligi; N – tizma quvur uzunligi Δ ρ quv.or Δρ quv.tiz - quvur orqasidagi va quvur tizmasidagi bosimlar. Quduq ustidagi ρ q.u - bosim ishlatish tizmasini opressovka qiladigan bosimdan yuqori bo‘lmasligi kerak. Bu bosim nasos agregatining mahsuldorligini hisobga olib, Δ ρ quv.or va Δρ quv.tiz bosimlarni qiymatlari to‘g‘ridan-to‘g‘ri suyuqlik sarfi va sirkulyatsiya tizimidagi bosimlarga bog‘liqdir. Qatlam bosimining qiymati tizmadagi og‘ir va yengil suyuqliklarni quduq ustun uzunligini nisbatidan kelib chiqib, quduq tubi bosimi bilan taqqoslanadi. тиз о к с ог с ен кат c eн с ен кат p p g h h h P . . . . . ) ( (12.16) bu yerda : с ен h . - quduqdagi yengil suyuqlikning balandligi; кат h - ishlatish chuqurligining balandligi. 163 Quduqni to‘ldirish uchun zarur bo‘lgan suyuqlik hajmi quyidagi formula yordamida aniqlanadi: с ен е ог с ог кат тиз кат к нк с ен h g P P S H S V . . . . . . (12.17) bu yerda: S – quvur orqasini kesim yuzasi; S nkq - NKQ ni ichki kesim yuzasi Agar yengil suyuqlikning hajmi quvur orqasidagi hajmning ko‘rsatgichidan katta bo‘lsa , u holda yuqoridagi formula bo‘yicha aniqlanadi.U holda qatlamga depressiya paydo bo‘ladi hamda qatlamdan flyudi oqimining kelishi kuzatiladi. Agar suyuqlikni NKQ orqali quduq ustiga chiqishi kuzatilsa, quvur orqasidagi bosim pasaysa, mahsuldor qatlamdan oqimning kelishi kuzatiladi. Download 2.8 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling