Qo'shimcha
Ega + aniqlovchi + aniqlovchi + to'ldiruvchi + hoi + kesim
Download 5.16 Mb.
|
Ona-Tili-Savol-javob2
|
Ega + aniqlovchi + aniqlovchi + to'ldiruvchi + hoi + kesim qolipidagi gapni aniqlang.// Zebi onasining beradigan javobini ilgaridan bilardi.
Ergashgan qo'shma gaplarning qaysi turida ergash gapning kesimi shart mayli shaklidagi fe'llar bilan ifodalanadi? // nisbiy so'zli ergashgan qo'shma gaplarda Ergashgan qo'shma gaplarning qaysi turida shart mayli qo'shimchasi gaplarni bog'lovchi vosita sifatida ishtirok etishi mumkin? 1) kesim ergash gapli qo'shma gap; 2) ega ergash gapli qo'shma gap; 3) to'ldiruvchi ergash gapli qo'shma gap; 4) aniqlovchi ergash gapli qo'shma gap; 5) hoi ergash gapli qo'shma gap // 2, 3, 4,5 Ergash gapli qo'shma gap tarkibidagi bosh gap ergash gapdan oldin kelgan qatorni toping. // Kamtar bo'l, chunki kamtarlik insonni kamolotga boshlaydi. Ergashtiruvchi bog'lovchi qatnashgan ergash gapli qo'shma gapni toping. // Misralarda so'z gavhardek yonadi, go'yo yangi ranglar, yangi jilvalar bilan yaltiraydi. Eshikka ko'p qarayberma san, Gulbog'ingga baribir yo'l bor. Oqshom menga niqob ostidan, Ohu ko'zin suzdi Gulruxsor. Ushbu satrlar muallifi qaysi javobda ko'rsatilgan?// Sergey Esenin. Eshitib tursam, hadeb bir xil gapni takrorlayotibdi. Ushbu gapdagi fe'llar kesimga xos qaysi qo'shimchalarni olgan? // -di, -sa, -m, -yotib Egalik qo'shimchalari qaysi qo'shimchalar sirasiga kiradi?//munosabat shakllarini hosil qiluvchi E'timod so'zining lug'aviy ma'nosi qaysi javobda ko'rsatilgan? // ishonch 1262. eg(qayir), ek (ko'chat ek) so'zlariga -gan qo'shimchasi qay tarzda qo'shiladi? // eggan, ekkan Ertak-doston janrining rivojiga hissa qo'shgan ijodkorlar qaysi javobda keltirilgan?//A. Avloniy, Q. Hikmat, M. Shayxzoda Evfemizm nima? // qo'pol, beodob, noqulay so'z va so'z birikmalarini so'zlashuv tiliga xos qulay so'z va so'z birikmalari bilan almashtirish Ega belgilash-jamlash olmoshi bilan ifodalangan gapni aniqlang. //Kela berdilar ban kattakon chinor sari. Ega ishtirok etgan undalmali gapni aniqlang? //O'zbekiston sen ulug' yurtsan Ega tobe gapli qo'shma gap berilgan qatomi toping? //Hovlida nimaiki bor, hammasi biz uchun qadrli edi. Ega va kesim shaxsda moslashmagan gap berilgan qatomi ko'rsating? // Faqir hozir tahmin qildimkim, Movarounnahrda ko'chki bosgan buloq balki shu yerga kelib qayta ko'z ochgandir? Ega+kesim qolipida yuzaga kelgan qo'shma so'zni aniqlang? // boshyalang, soykeldi Egasi umumlashgan gaplar haqida berilgan quyidagi fikrlardan qaysilari to'g'ri? // a) bunday gaplarning kesimi II shaxs va III shaxs shaklida bo'ladi c) odat tusiga kirgan rasm-rusmlarni bayon etuvchi gaplard ega, asosan, umumlashgan bo'ladi 1271Egasiz gaplar qaysi qatorda to'g'ri va to'liq berilgan?//a) shaxsi noma'lum gaplar b) atov gaplar c) so'z gaplar Erkin Vohidovning 'Tush" nomli she'ri qaysi she'riy to'plamga kiritilgan? //"Yaxshidir achchiq haqiqat" Ey inson, har bir so'zni o'ylab gapir tiling seni yo saodatmand etadi, yoxud halokatga boshlaydi. Ushbu bog'lovchisiz bog'langan qo'shma gap qismlari orasiga qanday tinish belgisi qo'yiladi? // ikki nuqta Ega belgilash-jamlash olmoshi bilan ifodalangan gapni aniqlang.//Kela berdilar bari kattakon chinor sari. Endilikda ma'lumki, o'simliklar asosiy ozuqani quyosh nuri va havodan oladi. Ushbu gapdagi ot so'z turkumiga mansub so'zlar sonini toping. // 5 "F" harfi Fitrat quyidagi hududlardan qaysilarida jadid maktablarini ochadi?// Shahrisabz va Karkida Fitratning "Og'ir yigit"ga murojaati bir millatning asriy istagi, qalb chaqirig'i bo'lib eshitilgan she'rini toping. //"O'git" Fe'lni qaysi vazifa shakli zamon bo'lishli va bo'lishsizlik nisbat shakllarini bildirib keladi? // Sifatdosh. Fe'lning vazifa shaklini yasovchi qo'shimcha fe'lning shaklini yasaganda tovush o'zgarishi ro'y beradi? // harakat nomi. Fe'lga shaxs va zamon qo'shimchalari qo'shilganda qaysi mayl shakli hosil bo'ladi?//xabar mayli. Fe'lga shaxs-son va zamon qo'shimchalari qo'shilmasdan qanday munosabat shakli hosil bo'ladi? //2-shaxs buyruq-istak mayli. Fe'llarning ma'noviy guruhlari to'g'ri ko'rsatilgan javob qaysi qatorda berilgan?//gapirmoq -nutqiy faoliyat, ijod qilmoq - aqliy faoliyat, ekmoq - jismoniy faoliyat, muzlamoq - holat fe'li. Fe'lning shaxs va zamon qo'shimchalarisiz shakli... // buyruq-istak mayl shakli. Falakiyot, riyoziyot, handasa, jug'rofiya va adabiyot fanlarini chuqur o'rganganlarni alloma deb atashni taklif qilaman (Tohir Malik). Handasa so'zining ma'nosini toping. Javob Geometriya. Faqat ravish holi bilan kengaygan gapni toping //Bola epchillik bilan turdi, qisqa va lo'nda javob berdi. Faqat o'tmish bilan yashamas inson, Garchand bo'lolmaydi hech undan ozod. Kechagi g'animni o'ylasa obdon Bukchayib qolardi bugun odamzod. (A. Oripov) Ushbu she'riy parchadagi yordamchi so'z turkumlariga mansub so'zlar miqdori qaysi javobda to'g'ri berilgan? // 4 ta Faqat vazifadosh ko'makchilar ishtirok etgan qatomi toping. // qarab, keyin, ust Faqat sof ko'makchilar berilgan qatomi toping, //sayin, uzra, qadar Fe'lning vazifa shakllaridan qaysi biriga egalik qo'shimchasi qo'shilganda tovush almashishi ro'y beradi? // harakat nomi Fe'lning zamon, shaxs-son qo'shimchalarisiz qismi fe'lning qaysi munosabat shaklini ifodalashga xizmat qiladi? //II shaxs buyruq-istak mayli 1291. Fe'lning noaniq shakli berilgan qatomi toping. // o'qimoq 1292. Fe'l asosida ifodalangan harakat-holat haqidagi xabar ma'nosini ifodalovchi fe'l shakli qanday shakl sanaladi? // mayl shakli 1293. Fantaziyaga keng o'rin berilib mubolag'a, giperbola kabi tasviriy vositalardan foydalaniladigan janrni belgilang? // Ertak. 1294. F. Kafkaning "Jarayon" romanida bu so'zlar bu dunyoni yolg'onlar zabt etgan so'zi kimning so'zi? // Jozef. 1295. Faqat bosh gap tarkibida keladigan bog'lovchilami aniqlang. // shuning uchun, shu sababli. 1296. Faqat jarangsiz undoshlar ishtirok etgan so'zlar qatorini aniqlang. // paxta, ko'chat, shohsupa. 1297. Faqir sizninng xizmatingizga bel bog'lagan. Mazkur gapning kesimi qaysi shaxsni ifodalagan? //1 shaxsni. 1298. Farhod tug'ilganda hoqon aholini necha yillik soliqdan ozod etgan? // Uch yillik. 1299. Farhodnining asirga tushganini Shirin qayerdan biladi? // Xalq to'qigan qo'shiqdan. 1300. Fe'l nisbatlari hosil qiluvchi quyidagi qo'shimchalaminng qaysi biri so'z yasovchi vazifasida ham qo'llanishi ham mumkin? // -in, -it, -ir, -t. 1301. Fe'ldan sifat yasovchi qo'shimchalar qaysi qatorda berilgan? // -a, -ik, -oq. 1302.Fe'llar o'zaro juftlashib ravish hosil qilgan gap qaysi qatorda? // Bu topshiriqdan uzil-kesil qutuldim. 1303. Firdavsiyning "SHohnoma" asari izidan borib "Girshaspnoma" deb nomlangan asar yaratgan adib? // Abu Nasr Tusiy. 1304. Fitratning "Abulfayzxon" dramasida Farhod otaliq nima uchun o'ldiriladi? // Xonga qizini bermagani uchun. 1305. Folklor motivlari asosida o'zbek xalqining erk va ozodlik uchun olib borgan kurashlari gavdalantirilgan asar va uning muallifi? // "Yorqinoy" Cho'lpon. 1306. Furqatning "Sayding qo'yaber sayyod" asari qaysi janrda yozilgan? // musaddas. 1307. Folklorshimos olim T. Mirzayevning ma'lumotiga ko'ra dostonchilik maktablari qachon paydo bo'lgan? //XV-XVI asrlarda 1308. Farzand degan ne'matdan bebahra odamlar taqdiri aks etgan asar-//"Oydinda уurgan odamlar" 1309. Faoliyat-jarayon otlarini yasovchi qo'shimchalar berilgan qatorni aniqlang.// -lik, -ihilik. -garchilik, -(i)rn, (i)k, -(i)q. 1310. Fe'ldan anglashilgan harakat-holatni bajaruvchi shaxsni bildirib fe'lni kesm sifatida shakllantiruvchi va ega bilan bog'lab keluvchi shakllar... // shaxs-son qo'shimchalari. 1311. Fe'l asosiga qo'shilib gapda kesim vazifasida qo'llanilashiga xoslovchi shakllar... // munosabat shakllari hisoblanadi. 1312. Fe'l yasovchi qo'shimchalarni toping? // i, -sira, -ay 1313. Fikrga qo'shimcha ma'lumot berganligi uchun asosan gap o'rtasida keladi va yozuvda doim gapning boshqa bo'laklaridan qavs bilan ajratiladi? // kiritmalar 1314. Fitrat hayoti va ijodi bilan bog'liq voqealar ketma-ketligi qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan? 1. Moskvada sharq tillari universitetida mehnat qiladi 2. "O'g'uzxon", "Chin sevish" dramalarini yaratadi. 3, Toshkentda "Chig'atoy gurungi" deb nomlangan ilmiy-ma'rifiy jamiyatni tashkil qiladi. 4. Toshkentda birinchi marta Cho'lpon bilan uchrashadi. // 3,4,2,1 1315. Fitratning "Mirrix yulduzi" nomli she'ri qanday misra bilan boshlanadi?// Go'zal yulduz, yerimizning eng qadrli tuvg'oni 1316. Fitratning qaysi she'ri barmoq vaznida yozilgan bo'lsa-da unga o'hshatish, jonlantirish, istiora, qochirim kabi adabiy san'atlar ham uchraydi? // Go'zalim, Bevafo gulistonim..." 1317. Furqat qalamiga mansub ushbu baytdagi bahru bar so'zining ma'nodoshi qaysi? // butun dunyo 1318. Fitratning urush haqidagi she'rlari // "Farzand" "So'lmas chechaklar" 1319. Fors-tojik shoiri Umar Xayyomning ijodidan keyin ijodini faqat ruboiy orqali boyitgan shoirning nomi tog'ri ko'rsatilgan qator // Pahlavon Mahmud 1320. Fors-tojik tiliga xos bo'lgan so'z yasalish qolipi asosida hosil bo'lgan yasalmalar qaysi qatorda ko'rsatilgan? //serzavq, sergap, serhosil 1321. Furqatning "Kishi holimni bilmas" deb boshlanuvchi muxammasining uchinchi bandida qaysi so'zlar radif bo'lib keladi? //"yig'lasam, tong yo'q" 1322. Fe'lning zamon, shaxs-son qo'shimchalarsiz qismi fe'lning qaysi munosabat shaklini ifodalashga xizmat qiladi? // II shaxs buyruq-istak mayli 1323. Fe'lning noaniq shakli tarkibida qanday qo'shimchalar bo'lishi mumkin? // nisbat shaklini hosil qiluvchi qo'shimchalar Fikmi o'rinsiz takrordan xalos qiluvchi, ixchamlashtiruvchi turkum so'zlari ishtirok etgan javobni toping. // Oradan uch-to'rt kun o'tmasdan Bo'taboy akaning butun umidi puchga chiqadigan ko'rinib qoldi. Fe'lning ravishdosh shakli haqida bildirilgan qaysi hukm to'g'ri? A) -gancha (-kancha, -qanca) qo'shimchali ravishdosh faqat harakatning holatini anglatadi B) ravishdoshning -b(-ib), -y(-iy) shakllari harakatning sababini anglatishi mumkin C) -gani (-kani, -qani, -gali) qo'shimchali ravishdosh faqat harakatning maqsadini anglatadi // barcha hukmlar to'g'ri. Fe'l asosiga zamon va shaxs-son qo'shimchalarini qo'shish bilan shakllanadigan maylni belgilang. // xabar Fe'lning zamon, shaxs-son qo'shimchalarisiz qismi... // buyruq-istak mayli shakli sanaladi Faqat ko'makchi fe'l vazifasini bajaruvchi fe'llar berilgan qatomi aniqlang.bo'l 2) qil 3) boshla 4) yot 5) tur 6) ko'r 7) chiq 8) yubor 9) yoz 10) tush // bunday fe'llar yo'q Fe'lning qaysi vazifa shakli zamon, bo'lishli-bo'lishsizik, nisbat ma'no'.arini ifodalaydi?//sifatdosh Faqat ko'makchi fe'llar tarkibida qo'llanuvchi shakllarni toping.nisbat; 2) bo'lishsizlik; 3) zamon; 4) shaxs-son; 5) fe'lning vazifa shakllari. //3,4 5 Farzandlari sog'lom yurt qudratli bo'ladi, qudratli yurtning farzandlari sog'lom bo'ladi. Ushbu gapda nechta o'rinda sifat turkumiga mansub so'z qo'llangan? //4 Faoliyat-jarayon nomini bildiruvchi otlami aniqlang. // ipakchilik, sinov, terim Fe'l+fe'l shaklidagi qo'shma fe'llarni toping. // olib qochmoq, ishlab chiqarmoq Fe'ldan sifat yasovchi qo'shimchalar qaysi qatorda berilgan? // -li, -iq, -a Firdavsiy qalamiga mansub "Shohnoma" asari necha baytni o'z ichiga olgan? // 60 ming Furqatning qaysi g'azali Fuzuliy g'azaliga nazira sifatida yaratilgan?//"Surmadin ko'zlar qaro" Firdavsiyning "Shohnoma" asarida qaysi shoh tushida davlat bayrog'ining qulaganini ko'radi va qarshi tomonga mag'lub bo'lishdan qo'rqib, sulh taklif etadi? // Afrosiyob Furqat Istambulda yozgan "Sabog'a xitob" she'rida qaysi shahardagi do'stlarini eslaydi?//Toshkentdagi Farg'onada ertak qanday ataladi? // matal Folklorshunoslaming ma'lumotlariga ko'ra nechanchi asrda yirik dostonchilik maktablari paydo bo'lgan? // XV-XVI asrlarda Fe'l // atvorning o'zgarmas darajada qat'iyligi // ayol tabiatiga yotdir // Ushbu gapda // belgisi o'rnida qo'llanishi kerak bo'lgan tinish belgilari tartibi va ularning nomi qaysi qatorda to'g'ri berilgan? // tire, nuqta Firdavsiy "Shohnoma"sini to'lig'icha o'zbek tiliga o'girgan ijodkor kim?//asar hali to'lig'icha o'girilmagan Furqat ijodiy merosida nechta ilmiy asar bor? // 4 ta Firdavsiy "Shohnoma"sida qaysi davrgacha bo'lgan tarix yoritilgan? // Iskandar Zulqarnayn bosqini (mil.aw. Ill asr)daxi to arablar bostirib kelib, sosoniy hukmdor Yazdigird III qatl etilgan yilgacha bo'lgan davr Fitratning XX asr boshlarida Toshkentda va Turkistonning boshqa chekkalarida bo'layotgan xunrezliklardan kuyunib yozgan she'ri qaysi? // "Mirrix yulduziga" 1346. Fitratning "O'git" she'rida kimlar millat dardiga najot sifatida tilga olingan? // Yigitlar Fitratning "O'git" she'ri sarlavhasi zamirida asosan qanday ma'no yotadi?// chaqiruv, uyg'otish Frans Kafkaning "Jarayon" romanida asar mohiyatini belgilovchi "Butun tuzumni yolg'on zabt etajak" degan xulosani qaysi qahramon aytgan? // Yozef Furqatning nechta ilmiy asarlari bor // 4 ta Fitratning "Mirrix yulduziga" she'ri lirik qahramonining aynan Mirrix yulduziga murojaat qilishining sababi nima?// Mirrixning Hamal oyining homiysi va jang-u jadal ramzi ekanligi Fuzuliy o'zining qaysi asari bilan turkiy nasr taraqqiyotiga hissa qo'shdi? // "Shikoyatnoma" Fuzuliyning "Parishon holing o'ldim, so'rmading holi parishonim" deb boshlanuvchi she'ri qaysi janrda yozilgan?// murabba Furqatning qaysi she'rida o'zining san'atkor do'sti Sa'dullo haqida gap ketadi?// Sayding qo'yaber sayyod" musaddasida Fe'lning noaniq shakllari tarkibida qaysi qo'shimchalar qo'llanishi mumkin? // nisbat qo'shimchalari Fel+fe'l shaklidagi qo'shma fe'llarni toping. // olib qochmoq, ishlab chiqarmoq 1356. Frans Kafka qaysi asarida "shaxs hamma narsadan hur va yuqori turishi kerak" degan g'oyani aks ettirgan? //"Jarayon" 1357. Faqat lug'aviy shakl yasovchi qo'shimchalar ishtirok etgan so'zlarni topingV/kulimsiramoq, ellardagi, ketguncha "G" harfi Gahe eltub ayog'ini o'ziga, Gahe surtub iligini ko'ziga. H. Xorazmiynuig "Gul va Navro'z" dostonidan olingan ushbu bayt qaysi san'at bilan ziynatlangan? // tarse' Gulxaniyning "Zarbulmasal" asarida Boyo'g'li qizining qaliniga so'ragan vayronani Qo'qonda topilmasa yana qaysi muzofotdan topib berishga va'da beradi? // Buxoro Gulxaniyning "Zarbulmasal" asaridan olingan qaysi masalda erki o'zida bo'lmagan kishining fojiasi ko'rsatilgan? // "Tuya biian bo'taloq" Gap bo'lagining bo'lagi uyushib kelgan qatorni aniqlang. //Rangi o'chgan, umri kezgan kuz guli egildi. Gap bo'laklarining odatdagi tartibi qaysi gapda berilgan? //Mehnat hayot chirog'iga yog' quyib turadi. Gap mundarijasida gumon ma'nosini ifodalovchi gap berilgan? // U jihatdan dadasiga tortgan bo'lsa kerak. Gapda so'zlar tartibining o'zgarishi nima deyiladi? //inversiya. Gar qilich kelsa boshimga degayman rostin, So'zki haq bo'lsa savolimga javobin kim desun? Satrlarining muallifi kim? //Muqimiy. Gap boshida kelgan undalmalar nimani anglatadi? //Muhabbat va hurmatni. Gahe toptim falakdan notavonlig', Gahe ko'rdum zamondin komronlig', Base issiq-sovuq ko'rdum zamonda, Base achchiq-chuchuk totdim jahonda. A. Navoiy ushbu hasbi holini qaysi asarida bitib ketgan? // "Mahbub ul-qulub". Gul rangini maqtaydi bulbul doimo, Gul bo'yin ardoqlar tong esgan sabo. Rang-u bo'y savdosi tushib bo'ldilar, Sabo sargardon-u bulbul sernavo. Misralarda qaratqich va tushum kelishigi qaytarzda qo'llanilgan? // 3 o'rinda belgisiz qaratqich, 2 o'rinda tushum kelishigi bilan qo'llangan. Gulnor, Yo'lchi, Yormat, Mirzakarimboy obrazlari qaysi asarda uchraydi? // "Qutlug' qon". Gulxaniyning "Maymun bilan Najjor" masalidagi Najjor qanday inson timsoli? // O'z ishini yaxshi biladigan, har bir ishini o'ylab qiladigan aqlli, dono inson. Gap grammatik asoslar miqdoriga ko'ra... // sodda va qo'shma gaplar Gapning ma'lum bir bo'lagi ma'nosini kuchaytirib, ta'kidlab keluvchi yuklama ishlirok etgan gapni belgilang // Men ham qiziqib, bolaning yoniga bordim. Gul bag'rini nasim tildi-to'kildi, saboga hikoyat qildi-tokildi, chiqdi, g'unchaladi, kuldi-to'kildi... qaysi qatorda tokildi so'zi o'z ma'nosida qo'llangan. // 4-misrada Gulxaniy asarlarida uchraydigan "mo'y" so'zining ma'nosi nima? // soch Gapning ko'chma - tagma'nosi ifodalangan qatorni toping. // - Sizga tekkuncha alvastiga tegsam bo'lmasmidi?! - Afsuski, yaqin qarindoshlar orasida nikoh man qiiingan. Gapning fikriy mundarijasi nimada ifodalanadi? // grammatik asosda. Gavharshodbegim shunday dedi: "Sirdaryoning suvi Zarafshonnikidan ham ko'p, amirzodam. Agar undan shohariq chiqarilsa, qancha suvsiz joylar obod bo'lardi". Ushbu ko'chirma gapli qo'shma gap o'zlashtirma gapga aylantirilganda, amirzodam so'zi qaysi gap bo'lagi shaklida keladi? // vositali to'ldiruvchi Gap kesimi hisoblanadi bog'lamasi bilan shakllangan bo'lsa, gapning kesimi qanday kesim sanaladi? // qo'shma ot kesim Gap bo'laklarini tahlil qilishdagi quyidagi qaysi vazifalar bajariladi? // Gapda uyushiq bo'lak bor-yo'qligini aniqlash, gap bo'laklari bilan munosabatga kirishmagan bo'laklar bor-yo'qligini aniqlash, gap bo'laklariga ajratish, gap bo'laklarining joylashuvi tartibi. Gapning fikriy mundarijasi nimada ifodalanadi? // grammatik asosda. Gyote o'z she'rlarida qaysi sharq mumtoz shoirini tilga olgan? // Sa'diy Sheroziy. Gumon yuklamasi ishtirok etmagan gapni toping. // suv hayot manbaidir. 13873. Gap bo'laklarini aniqlash bo'yicha tahlilni amalga oshirishda quyidagi vazifalardan qaysilarini bajarish kerak?- 1) gapning tuzilishiga ko'ra turini aniqlash; 2) gapda uyushiq bo'laklar bor yoki yo'qligini aniqlash; 3) gap bo'laklari bilan munosabatga kirishmagan bo'laklar bor yoki yo'qligini izohlash; 4) gap bo'laklari qanday so'z birikmalari tarkibida kelganini izohlash; 5) gap bo'laklarini belgilash; 6) gap bo'laklarining joy lashuv tartibini izohlash// 2.3,5,6 Gavharshodbegim shunday dedi: "Sirdaryoning suvi Zarafshonnikidan ham ko'p, amirzodam. Agar undan shohariq chiqarilsa, qancha suvsiz joylar obod bo'lardi".Ushbu ko'chirma gapli qo'shma gapda iovlar so'zi qaysi gap bo'lagi vazifasida kelgan, bu gap o'zlashtirma gapga aylantirilganda, u qaysi gap bo'lagi shaklini oladi? // ega; qaratqich aniqlovchiga aylanadi Gap bo'laklari haqida berilgan qaysi fikr noto'g'ri? //Istak gaplar kesimi shart maylida bo'lsa nomustaqil kesimdir. Gaplarning qaysi birida yuklama ishtirok etmagan?//Taraqqiyot tasodif emas,balki zaruratdir. Gaplarning qaysi birida vazifadosh modal so'z ishtirok etmagan?// Bu fikr, umuman, eng zarur va to'g'ri deb o'ylamayman. Grammatik ma'no qaysi qo'shimchalarni so'z asosiga qo'shish orqali vujudga keltiriiadi? I) so'z yasovchi; 2) lug'aviy shakl yasovchi; 3) sintaktik shakl yasovchi // 2,3 Gap bo'laklari va gaplarni tobelantirib bog'lovchi, ular orasidagi shart ma'nosini ifodalovchi bog'lovchini toping. // garchi Gap bo'laklari haqida berilgan qaysi fikr noto'g'ri? // istak gaplar kesimi shart maylida bo'lsa nomustaqil kesimdir Garchi bog'lovchilarning qaysi turiga kiradi? // shart bog'lovchisi Go'yo mazah qilganday goh-goh yopib turar tuynukni kimdir. Misralaridagi hayotiy ma'no-// bulutning oy yuzini tutishi Gapirganda ovozi xuddi ichidan chiqqanday guldurab, jaranglab eshitiladi. Ushbu gapda nechta yasama fe'l bor va ular qaysi so'z turkumlaridan hosil bo'lgan? // 3 ta, ot va taqlid so'zdan "H" harfi H. Xorazmiyning "Gulshan-ul asror", Y.Xos Hojibning "Qutadg'u bilig" asarlari qanday asar hisoblanadi? // she'riy didaktik asar Hadisning musnadi nima? // hadislar ro'yxati Hayot haqiqati bilan bog'liq bo'lib, xayoliy va hayotiy uydirmalar asosiga qurilgan, didaktik g'oyalar tashuvchi og'zaki hikoyalar nima deyiladi? // ertak Hamza Hakimzoda Niyoziyning "Devoni Nihoniy" to'plamiga qaysi davrda yozgan she'rlari kiritilgan va unda jami nechta she'r bor? // 1905-yildan boshlab; 214 ta Hosil bo'lish o'rniga ko'ra bir hil undoshlar qatnashgan so'z // norasida "Ham" yuklamasi haqida qaysi fikr tog'ri? - // va bog'lovchisi bilan almashtish mumkin bo'lsa teng bog'lovchi, "hatto" bilan qo'llash mumkin bo'lsa yuklama bo'ladi. Hosil bo'lish usuliga ko'ra bir hil undoshlar qatnashgan so'z // romanlar H. Haynening fransuz siyosiy hayotiga bag'ishlangan asari // "Fransuz ishlari" 1402. H.Haynening mamlakat va xalqning ahvolini taftish qilgan to'plami // "Yo'l lavhalari" 1403. H. Haynening she'rlarida ko'p uchraydigan obrazlar -// arvoh, ro'yo, murda, kafan, tobut go'r Hakimzoda so'zining ma'nosi - // tabib o'g'li "Hayrat ul-abror" dostonidan keltirilgan quyidagi baytda ohangdorlikni oshirish maqsadida qofiyadan tashqari yana qanday badiiy unsur qo'llangan? Tig' ila yorib jigarim yonini, Yerga oqizdi jigarim qonini. // Hojib. "Hamlet", "Antoniy va Kleopatra", "Qirol Lir" asarlari muallifi kim? //V. Shekspir. "Hapalak" she'ridagi ushbu baytda Maxmur mubolag'aning qaysi turidan foydalangan? Turfa qishlog'i g'azabkarda Ki, parrandalari tovug'i ignachi-yu o'rdaki, g'ozi kapalak//Ifrot. "Hind ixtilolchilari" asaridagi hammaslak qahramonlar qaysi javobda berilgan? //Rahimbaxsh, Abdusubbuh, Badrinat, Fayziahmad, Mahmudxon. "Hozirgi kunda bir asar ustida ishlayapman" Doston tarixiy mavzuda, Amir Temur haqida asar nomi ham hozirgacha "Temur". 1965-yilning 9-yanvarida yozilgan ushbu tarjimai hoi qaysi ijodkorga tegishli? //Oybek. Ham hisob so'z, ham mustaqil so'z bo'la oluvchi // qadam Ham hisob so'z, nutqda mustaqil so'z bo'la oluvchi-// qadam,paqir,bochka,shisha (barchasi o'lchov so'z va predmet ma'nosiga ega) Hamza qachon devon chop etadi va she'rlari// 190S-yil 214 she'r Hamza qachon kutubxona ochadi va qanday nomlanadi?// 191S-yil "G'ayrat" Hamzaga yordam bergan ma'rifatchi // To'qmullin 1415. Hamzaning tahallusi // Nihoniy Hamzaning "Oq gul" to'plamiga ilova qilgan e'londa uning 2ta "milliy roman" yozganligi to'g'risida ma'lumot bor. Bu romanlar qaysilar? // "Yangi saodat", "Turmush achchig'i". Harakatning holatini anglatuvchi ravishdoshlar? 1. -ib, -a, -y. 2. -gancha // 1,2 Hasad - yurakning zanglashi, qaysarlik mag'lubiyat sababchisidir. Ushbu gapdagi yasama so'zlar qaysi turkumdan yasalgan? // ot, sifat, sifat, ot Hiloliyning "Shoh va gado" asarini kim tarjima qilgan? // Ogahiy Hokim so'zda egalik qo'shimchasi bo'lsa tobe so'z // qaratqich kelishigi shaklida Hoi ergash gaplar bosh gapga qanday vositalar orqali bog'lanadi? 1.Shart mayli shakli 2.Ko'makchilar 3. Ohang 4Teng bog'lovchilar 5. Ergashtiruvchi bog'lovchilar 6. Deb so'zi 7Nisbiy so'zlar //1,5,6,7 Hayot achchiq bir dori ... Ishq unga aralashtirilgan bir shakar! Bu dorini shakarsiz ichmoqchi bo'Iganlarning holiga voy! Yuqoridagi so'zlar qaysi asardan olingan? // "Naqarot" U.Sayfiddin Hamid Olimjonning "Muqanna" dramasi nechanchi ko'rinishida Sun tog'idagi qal'a maydonidagi voqealar aks etgan?// 9-ko'rinish Hayotda doim chinakam va рок insonlar bilan diydorlashish orzusi qaysi asarlarda o'z ifodasini topgan? // A. Suyun "Oq va qora", A. de Sent Ekzyuperi "Kichkina shahzoda", A. Oripov "Genetika" Har qachon kulbama falon jonim, Kelsa o'tru chiqar anga jonim. O'lgudekman firoqidin emdi, Kelmasa bo'yniga erur qonim. She'r muallifi qaysi javobda to'g'ri berilgan? // Komil Haqiqat va hurlikni e'tiqodiga aylantirgan ijodkor kim? // Cho'lpon Hamza Hakimzoda Niyoziy qaysi asarida markaziy qahramon qilib yoshlarni tanlaydi?// "Zaharli hayot yoxud ishq qurbonlari" Hans Kristian Andersenning birinchi yirik asari qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan? //"Improvizator" Hans Kristian Andersenning go'zallik va ezgulikni ulug'lovchi, soxtalik va qabihlikni qoralovchi ertagi qaysi javobda ko'rsatilgan? // "Bulbul" Hamza nima uchun o'z taxallusiga "Hakimzoda" nomini qo'shgan? // otasi tabib bo'lgani uchun Hamzaning "Milliy ashulalar uchun milliy she'rlar majmuasi"dagi she'rlarning aksariyatida nima tasvirlangan? // Turkiston o'lkasi boshiga tushgan og'ir kunlar Hamzaning o'zbek dramaturgiyasini yangi taraqqiyot bosqichiga olib chiqqan 1926-1927-yillarda yaratilgan dramalarini belgilang. // "Paranji sirlari", "Maysaraning ishi" Honumonim bo'ldi chun barbod dastingdan, falak Bo'lmadi g'amgin bu ko'nglim shod dastingdan falak. // "Kuntug'mish" Hozirgi turkiy tillarning shakllanishi tarixini ko'pchilik necha davrga bo'ladi? // 4 Hududiy chegaralangan so'zlar berilgan qatorni aniqlang. //shoti(narvon), takya(do'ppi), eshik(hovli) Humoyun hamma dardlarini aytib ko'nglini bo'shatish uchun Xonzoda begim uning so'zini, bo'lmay diqqat bilan jim tingladi. Gapdagi ismlaming munosabat shakllari qaysi qatorda tog'ri ko'rsatilgan? // -i,-ni,-ning,-ish,-di. Hamza hayoti va ijodiga xos to'g'ri tartib // 1. Chet ellarga sayohat qiladi 2. Marg'ilonda maktablar ochadi 3."Yengil adabiyot", "Qiroat kitobi" darsliklarini yozadi 4."G'ayrat" kutubxonasini ochadi Hamza Hakimzoda Niyoziy hayoti va ijodi bilan bog'liq sanalar ketma-ketligi qaysi javobda to'g'ri qayd etilgan? 1) "Oqish kitobi", "Yengil adabiyot" darsliklarining yozilishi; 2) chet mamlakatlarga safar qilishi; 3) roman janridagi asarlar yaratishi; 4) "Maysaraning ishi" komediyasining yaratilishi; 5) bolalar va kattalar uchun maktablar ochishi; 6) "Zaharli hayot yoxud ishq qurbonlari" dramasining yozilishi. // 2,1, 5, 3,6,4 Hamid Olimjonning o'zbek sahnasi yulduzi Shohida Mahzumova san'atidan ta'sirlanib yozgan she'rini belgilang // "Sevgi" Haynrix Hayriening ilk she'riy to'plami qaysi javobda berilgan? // "Qo'shiqlar kitobi" Har bir fan sohasining o'ziga xos atamalariga tayanuvchi, fikmi aniq va ixcham shaklda bayon qiluvchi uslub qanday nomlanadi? // ilmiy uslub 1442 Hojaning shaxzoda Kistan qaro uchun mamlakatni boshqarish vazifasini bajargan asar nomi qaysi javobda korsatilgan? - // "Gulzor" 1443. Hozirda butun dunyo foydalanayotgan o'nlik tizimining kashf qilinishida qaysi qomusiy olimning o'rni beqiyosdir? - // Al-Xorazmiyning Hayotning poyonsiz ummoni ichra Bor shunday g'ariblar - temirlar hissiz. (A. Oripov) Ushbu gapda nima uchun tire (-) ishlatilgan? //izohlovchi o'xshatish ma'nosini bildirgani uchun izohlovchi bilan izohlanmish o'rtasida Hoi ergash gaplar bosh gapga qanday vositalar yordamida bog'lanadi? 1) nisbiy so'zlar; 2) shart mayli shakli; 3) sabab, maqsad, shart bogiovchilari; 4) ohang; 5) deb so'zi. // 1,2,3, 5 Har kimning zari bo'lmasa-da, ammo hunari bo'lsa, dunyoda hech bir xavf-u xatar bo'lmaydi, shuning uchun kishi hunar ziynati bilan bezanmog'i lozim. Berilgan gapda qanday bog'lovchi vositalardan foydalanilgan? // ohang, fe'lning shart mayli shakli, yuklama, ko'makchili qurilma, teng bog'lovchi Hamma gap tadbimi uyushqoqlik bilan tashkil etishda qoldi. Berilgan gapdagi yasama so'z qanday sintaktik vazifani bajargan? // to'ldiruvchi Hosilimiz mo'l bo'lsa, uyimiz donga to'lsa, turmish bo'lar farovon. Berilgan gapdagi birinchi va ikkinchi gaplar qanday gaplar hisoblanadi? // hoi ergash g*p Hammani kuldirish uchun ataylab shunday kiyindi. Ushbu gapda holning ma'no turlariga to'g'ri izoh berilgan qatorni toping. // 2 ta maqsad, 1 ta vaziyat holi Harakat nomi bilan ifodalangan vositasiz to'ldiruvchi qo'llangan gapni toping. //Uning kulib boqishlarini bir zum ham unutmayman. Har bir odamning do'stlari oldida burch va mas'uliyatlari borki, ulami ado etolmasa, do'stlari uning do'stligini e'tirof etmaydilar, tan olmaydilar. Ushbu gapda qaysi bo'laklar uyushib kelgan? // ega va kesim Hokim so'z sifat bilan ifodalangan so'z birikmalari qatorini toping, //hammadan katta, hayot uchun zarur, yurishga qulay Hokim so'z olmosh bilan ifodalangan so'z birikmalari qatorini toping //gullarning barchasi, qizlarning har biri, bolalarning o'zi Har qanday til o'zining so'zlari, iboralari va qo'sbimchalaridagi imkoniyatlarini qaysi bo'limda to'liq namoyon qiladi? // sintaksisda Harakatning holatini anglatuvchi ravishdoshlar qaysi qo'shimchalar yordamida hosil qilinadi? 1) -(i)b, a(-y); 2) -gancha; 3) -gani; 4) -gach // 1,2 Harakatning tez va oson bajaralishini ifodalovchi ko'makchi fe'lni toping, //qo'ymoq Harakat nomi bilan ifodalangan kesim tarkibida kerak. darker, shart so'zlari bo'lganda, ega bilan kesim moslashsa ... // harakat nomi tarkibida shaxs-son qo'shimchalari bo'ladi 1458 Holat fe'llari berilgan qatomi toping. // qizarmoq, g'azablanmoq Haqiqat shunday jonki, pardoz uning husnini buzadi. Bosh gapdagi olmoshning sintaktik vazifasini aniqlang. // sifatlovchi aniqlovchi Hoshimjon maktabning nomiga e'tibor bermagan ekan. U nima qilishni bilmasdan ishlarni nomiga qilardi. 1461.Ho'kiz kechqurun qomi ochib, charchab kelsa, uning oldiga bir bog' quruq poyani tashlab qo'yarkan. ("Susambil") Ushbu gapda yasama so'z qaysi so'z turkumiga mansub va qaysi gap bo'lagi vazifasida kelgan? // sifat, aniqlovchi Hisob so'zi bilan birga qo'llangan gapni toping. //Ikki hafta davomida erta tongdan qorong'i tushguncha loy tashishdi. Hunari va odobi bo'lmagan kishidan baxt va omad ketadi. Berilgan gapda ismlar qanday sintaktik vazifani bajargan? // aniqiovchi, to'ldiruvchi, ega Hoy, otginang nima edi. qulunim, sho'rvang sovib qoldi? (O. Yoqubov). Ushbu gapda bolani erkalatish uchun qo'llanilgan qulun so'zi qaysi qatorda to'g'ri izohlangan? // otning bolasi H. K. Andersenning "Bulbul" ertagida sun'iy bulbulning kuyi zerikarli ekanligini kim aytadi? // Kambag'al baliqchilar H.Heyne she'rlarini o'zbekchalashtirgan shoir kim? //X. Sultonov, Mirtemir H.K.Andersenning "Bulbul" ertagida Azroil imperatorga nimalami qaytarib beradi? // toji, qimmatbaho bayroq, qimmatbaho qilich Hadisda aytilishicha, badanda bir parcha go'sht bor, agar u buzilsa a'zolaming barchasi buzilgaydir. U...? //qalb Hindiston tarixini yoritishda Beruniyning "Hindiston" asaridan keyingi muhim asar? // "Boburnoma". H. Olimjon o'zbek aktrisasi Shohida Mahzumova rolidan ta'sirlanib qaysi she'rini yozgan? // "Ofeliyaning o'limi". Н. Н. Niyoziy bir she'rida ... "O'ylama o'lguncha ham har kim bu razolatda ketar, Shohlar bir kun gado bir kun gado shohdir" deydi. Ayni shu fikr shoirning qaysi asarida uchraydi? // "Yangi saodat". Halima Xudoyberdiyeva qaysi to'plami uchun Davlat mukofotiga sazovor bo'lgan? // "Muqaddas ayol". Xalq ozodligi, erki yo'lida o'zining qutlug' qonini to'kib, qurbon bo'lgan obraz qaysi qatorda berilgan? //Yo'lchi. Ham yana Erhubbi bo'ladir tog'o, Ammamizning erlaridir Nuroto. "Tanobchilar" hajviyasidan keltirilgan baytda qanday badiiy san'at qo'llangan? // talmeh. Hamzaning "Turkiston" she'ridan olingan misralarda qanday badiiy san'at qo'llangan? Og'la, og'la Nixoniy kecha bo'ldi kunduzlar, Falakda ko'rinmayur mahtab ila yulduzlar...? // tazod. Hamid Olimjonning hikoyalar to'plamini toping. // "Tong shabadasi". Hamon yodimdadir: gul chog'i erdi. Ushbu gapda ostiga chizilgan gap qanday nomlanadi? // Atov gap- Har bir baytda bir xalq maqolini keltirib, o'z fikrini asoslash san'ati nima deb ataladi? // Irsoli masal. Har vaqtki ko'rgaysen mening so'zimni, So'zimni o'qib anglagaysan o'zimni. Ushbu fard kimning qalamiga mansub? // Bobur. Har murod-u maqsading, Yetmoq istarsan murod, Ko'z ochib bedor bo'l, darkor ilm, darkor ilm. She'r muallifi kim? //Hamza. Hunarmandchilik bilan bog'liq qo'shiqlar qaysilar? // charx, o'rmak, kashta. Hurmatli mehmonlar to'latib bezatilgan didlik aylana stolchaga taklif qilindi. Ushbu gapdagi yasama so'zlar miqdori...// 6ta. Hamisha aqlingni etgil. Noloyiq ishlardan olisga ketgil, Aqlli bo'l, bo'lgin beziyon, hamisha tilingga bolgin posbon. Ushbu hikmatli so'zlar muallifini toping// Firdavsiy Hamza Hakimzoda Niyoziyning "Dardiga darmon istamas" she'rida takrorlanib keluvchi-naqorat misra qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan //Uxlama ko'p, o'zbek eli, asri taraqqiy vaqtida Har bir kesimlik ma'nosi alohida-alohida kesimlik shakli orqali ifodalanishi mumkin. Berilgan kesimlarning qaysi biri yuqoridagi hukmga to'g'ri keladi? // o'qimasayding Har kimki hayotga xo'mrayib boqsa, hayot ham unga zarda bilan qaraydi. Ushbu qo'shma gap turi haqida bildirilgan to'g'ri hukmni aniqlang // to'ldiruvchi ergash gapli qo'shma gap Har narsaning yangisi yaxshi, Do'stning eskisi ushbu gap haqida qaysi fikr to'g'ri? // Qo'shma gap Har vaqtki ko'rgassen mening so'zimni So'zimni o'qib sen anglagaysen o'zimni Ushbu fard kimning qalamiga mansub // Bobur Hayot mendan ayamadi ne'matlarini, Ne istasam berdi — hech bir tonmayman. Ushbu parchada qaysi gap bo'laklari kesimga nisbatan o'rnini almashtirgan? // vositasiz to'ldiruvchi va payt holi Ha, aka, dedi - biz ham tushunadigan odammiz, biz hafa qilmaymiz. Alimardonning o'ychan turganini o'zicha tushundi. Ushbu gapda shaxs-son qo'shimchalari to'g'ri izohlangan javobni toping // 1-shaxs ko'plik 1 -shaxs birlik ma'nosida. Hammani kuldirish uchun ataylab shunday kiyindi. Ushbu gapda xolning qanday ma'no turlari berilgan? // 2ta maqsad, lta vaziyat. Harflar birikmasi bilan ifodalangan til orqa undoshini toping. // ng. Hayot mendan ayamadi ne'matlarini, Ne istasara berdi - hech bir tonmayman. Ushbu parchada nechta boshqaruvli aloqa turi mavjud? //3ta Hech kima ma'lum emas holi parishonim mening Osmonni tiyra qildi oh-u fhig'onim mening. Ushbu baytdagi qaysi bo'g'in va hijo munosabati teng kelmaydi? // Osmon Herman Vamberrining "Turkiy xalq"asarida aytilishicha "o'zbek" so'zining ma'nosi nima?//Asl bek His-hayajon gaplar gapning ifoda maqsadiga ko'ra qaysi turi asosida kelib chiqishi mumkin // darak gap, so'roq gap, istak gap, buyruq gap Hol haqida berilgan noto'g'ri hukmni aniqlang. // hoi mustaqil so'z turkumlari, ba'zan nomustaqil so'z turkumlari bilan ifodalanishi mumkin Hol ot kesimga bog'langan gap berilgan qatorni aniqlang //Bunda bor harorat, muhabbat, shafqat. "I harfi Ismlarning munosabat shakllaridan qaysi biri faqat hokim qism tarkibda qo'llanadi?// ismlarni kesimga xoslovchi shakllar t Ismlarning munosabat shakllaridan qaysi biri faqat tobe qism tartibida qo'llanadi?//kelishik shakllari Ifor so'zining ma'nodoshini toping// hid Ismlarning qaysi qo'shimchalar bilan o'zgarishi turlanish deyiladi? // egalik va kelishik qo'shimchalari Ismlarning munosabat shakllari qaysi javobda noto'g'ri ko'rsatilgan? // ismlarning ko'plik shakli Ismlarning munosabat shakllarini toping. 1) -lar; 2) -im; 3) -imiz; 4) -jon; 5) -da; 6) -cha, 7) -dir; 8) -man; 9) -ga; 10) -day // 2,3, 5, 7, 8, 9 Ismlarni kesim sifatida shakllantiruvchi va ega bilan munosabatini ifodalovchi qo'shimchalarni toping. // -man, -san, -dir Download 5.16 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|