Qurilish materiallari va buyumlari cdr

Yuvindi eritmalari. Metallar sirtini tozalashda kislota eritmalaridan foydalaniladi va bunda hosil bo‘ladigan chiqindi eritmalar yuvindi eritmalari deyiladi. Yuvindi eritmalari tarkibida 2-4% erkin H₂SO₄ va 25% gacha FeSO₄ bo‘ladi. Yuvindi eritmalaridan temir sulfatning asosiy qismi FeSO₄ 7H₂O tarzida ajratib olinadi va qoldiq eritma yuvish vannalariga qaytariladi. Yuvindi eritmalarni regeneratsiyalashdan ajratilgan temir kuporosi mahsulot sifatida chiqariladi.
Ayrim qurilmalarda yuvindi eritmalardan oldindan temir kuporosini ajratib olmasdan sulfat kislotasi olinadi. Bunday hollarda yuvindi eritmalaridagi sulfat kislotasi ortiqcha miqdordagi kuyundi bilan neytrallanadi va bu aralashma pechlarda ko‘mir bilan qaytariladi. Hosil qilingan sulfit angidrid sulfat kislota ishlab chiqarish uchun ishlatiladi.



1-rasm. Nano karbonatli mis lenta mis termal o'tkazuvchanlik lentasi nanotexnologiya mahsuloti.
Alunitlar. Sulfat kislota ishlab chiqarishning kelajakdagi xom ashyolaridan biri alunitlar hisoblanadi. Toza alunit mineralining kimyoviy tarkibi quyidagi formula bilan ifodananadi:
K₂SO₄ Al₂(SO₄)₃ 2Al₂O₃ • 6H₂O
Alunit rudasidagi bu mineralning miqdori 50% ga yetadi. Ruda tarkibida, shuningdek, kremnezem, temir va titan oksidlari va 0,2% gacha P₂O₅ bo‘ladi.
Alunit 500^OC haroratgacha qizdirilganda tarkibidagi barcha kristallizatsiya
suvini yo‘qotadi, 600^OC dan yuqorida esa mineral SO₃ ajratish bilan parchalana boshlaydi.
Alunitning gaz holatdagi qaytaruvchilar bilan ta’sirlashishi natijasida quyidagi mahsulotlar hosil bo‘lishiga olib keladi:
K2SO4-Al2(SO4)3-2A2Qr6H2O + 0,5C2H4 = 3SO2 + 3AbO3 + K2SO4 +
+ H2O + CO₂
Ajraladigan gaz tarkibidagi SO₂ miqdori hajm bo‘yicha 75% ni (quruq gaz hisobida) tashkil qiladi. Gaz havo bilan suyultiriladi va kontaktli usulda sulfat kislota ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. Glinozem (Al₂O₃) alyuminiy ishlab chiqarishga yuboriladi, kaliy sulfatdan esa o‘g‘it sifatida foydalaniladi.

1. 
   Umumiy ma’lumotlar.