Qurilish vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti

Sunish vaqtida ajralib chikadigan issiklik suvning bir kismini bugga aylantiradi. Bug 
ohakda ichki chuzuvchi zurikishlar xosil qiladi, bo‘larni ta’sirida ohak mayda 
kukun shakliga utadi. 
Ohak sunish tezligicha qarab, tez sunuvchan (8 daqiqadan kup emas), oʻrtacha 
sunuvchan (25 daqiqagacha) va sekin soʻnuvchan (25 daqiqadan kup) xillarga 
boʻlinadi. 
Sungan ohakni turlari: 
1. Kukun-ohak ohakka 60-80% suv qoʻshib soʻndirib olinadi. Bu ok kukun 
shaklida boʻlib, xajmi boshlangich soʻnmagan kesak ohak xajmidan 2...3 marta ortiq 
bo‘ladi. 
Quyida zavodda kukun-ohak tayyorlash texnologik sxemasi keltiriladi: 
Kesak ohak ombori 
Ta’minlagichli bunker 
Jagli maydalagich 
Ta’minlagichli bunker 
Soʻndirgich (gidrator) 
Soʻndiruvchi silos 
Separator 
Soʻnmagan zarrachalar Soʻndirilgan ohak ombori 
Ta’minlagichli bunker Koplash Ohakni
mashinasi idishsiz
junatish
Shar tegirmon Ohakni idishlarda 
junatish

---

54 
2. Ohak xamiri 50% suv va 50% kalsiy va magniy gidrooksidining mayda 
zarrachalaridan iboratdir. Zichligi 1400 kg/m
3 
ga yakin bo‘ladi. 
Qurilishbop qorishma zavodda ishlanadigan xollarda ohak mexanizatsiyalashgan 
usulda quyidagi texnologik sxema bo‘yicha ohak xamiriga aylantiriladi: 
Kesak ohak ombori 
Ta’minlagichli bunker 
Maydalagich 
Ta’minlagichli bunker 
Soʻndirgich 
Ohak sut 
Tindirish kutilari Iste’molchiga berish 
Ohak xamiri 
Iste’molchiga berish 
3. Sutsimon ohak. Suyuk xolatda bo‘ladi. Zichligi 1300 kg/m
3
dan kam bo‘ladi. 
 
Qurilishbop havoiy ohakka beriladigan texnik talablar, xossalar. 
Havoyi ohakka beriladigan texnik talablar (GOST 9179-77) 
1-jadval 
Kursatkichlarning nomi 
Ohak uchun talab, % hisobida ogirligi
bo‘yicha 
1 nav 
2 nav 
3 nav 
Aktiv SaO+MgO miqdori, kam 
boʻlmasligi kerak 
90 
80 
70 
Soʻnmagan zarrachalar miqdori, koʻp 
boʻlmasligi kerak 
7 
11 
14 
Aktiv MgO miqdori, kup boʻlmasligi 
kerak 
5 
5 
5 
SO
2
miqdori, koʻp boʻlmasligi kerak 
3 
5 
7 
Havoyi ohakning, ayniqsa sungan ohakning, eng kerak xossalaridan biri yuqori 
plastikligidir. Bu uning yuqori suv ushlash qobiliyatiga ega ekanligida. Kalsiy 
gidroksid zarrachalari yuzasidagi suv, xuddi moy katlami xosil kilgandek zarrachalar 
orasidagi ishkalanishni kamaytiradi.