Qüvvələrinin əzm və qüdrətinə arxalanaraq, çətin və ağır

qorçuların qvardiya 
dəstəsi
» şahın yanında əlahiddə xidmətdə olurdu.
Yay, nizə, qılınc, xəncər, döyüş baltaları və qalxanla silah- 
lanmış qorçular tayfa süvari qoşununu təşkil edirdilər. Şahın 
yanında həmçinin, yasavulbaşının başçılıq etdiyi, eyni vəzifə- 
ləri yerinə yetirən 700 nəfərlik «
yasavul dəstəsi
» də xidmət 
edirdi.
Qızılbaş 
ordusu qalxan, qılınc, odlu silahlarla (muşketlər, 
əl qumbaraları və toplar) silahlanmışdır (şəkil 1).
Şəkil 1. Qızılbaş döyüşçüsü (solda), Qorçu qvardiyasının əsgəri (ortada) və 
Yasavul dəstəsinin əsgəri (sağda) 
Qədim və mürəkkəb, keşməkeşli tarixə malik  Azərbaycan xal- 
qı əsrlər, minilliklər boyu öz azadlığı və dövlətçiliyi uğrunda 
mübarizə aparmışdır.

---

11 
Zəngin təbii sərvətləri, əlverişli və strateji coğrafi-siyasi 
mövqeyinə görə Azərbaycan dəfələrlə yadelli qəsbkarların hər- 
bi təcavüzünə məruz qalmışdır. Azərbaycan xalqının vətənin 
müdafiəsi uğrunda hərbi qəhrəmanlığının qədim və zəngin 
tarixi vardır. Bu kimi mərd sərkərdə və dövlət başçılarının şanlı 
ömür və fəaliyyət yolu xalqın vətən sevgisini, azadlıq və 
dövlətçilik hissini daha da gücləndirmiş, onu həyatın ən vacib 
məqsədinə çevirmişdir. Onların yaratdığı dəyərli ənənələr yüz- 
illiklər boyu, o cümlədən ötən əsr ərzində uğurla davam etdi- 
rilmişdir.
XVIII əsrin II yarısında Azərbaycanda vahid dövlətin olma- 
ması Gülüstan (12 oktyabr 1813-cü il) və Türkmənçay (10 
fevral 1828-ci il) müqavilələri ilə Azərbaycanın Rusiya və İran 
imperiyaları arasında bölüşdürülməsinə gətirib çıxartmışdır. 
Azərbaycan xanlıqlarının ləğvi, onların ixtiyarında olan 
torpaqların Rusiya tərəfindən işğalından sonra vəziyyət dəyişdi. 
Çar imperiyası azərbaycanlı gəncləri orduya aparmır, bunun 
əvəzində onlardan vergi almaqla kifayətlənirdi. Belə bir 
siyasətin nəticəsində azərbaycanlı gənclərin böyük əksəriyyəti 
silahla davranmağı bacarmırdı.