Р. А. Юсупов, С. Н. Искандарова, Ш. Мирзанова C/C++ тилида топшириқ ва масалалар Самарқанд – 2013 йил

6. Цилиндрнинг сиртининг юзасини ва ҳажмини ҳисоблаш учун керак бўладиган ўзгарувчиларни эълон қилинг.
7. Бир нечта дафтарлар, қаламлар ва чизғичлардан ташкил топган тўловнинг қанча туришини ҳисоблаш учун керак бўладиган ўзгарувчиларни эълон қилинг.
8. Бир нечта дафтарлардан ва шунча муқовалардан ташкил топган тўловнинг қанча туришини ҳисоблаш учун керак бўладиган ўзгарувчиларни эълон қилинг.

Таъминлаш инструкцияси
Умумий мулоҳазалар
Бу бўлимдаги масалаларни ечишдан олдин қуйидагиларни ёдга олиш керак:

• 
  таъминлаш инструкцияси ўзгарувчининг қийматини ўзгартириш учун белгиланган, в том числе ва “формула бўйича” ҳисоблаш учун;
  
• 
  бошқа дастурлаш тилларидан фарқли равишда, C++ да таъминлаш инструкцияси бир нечта усуллар билан ёзиш мумкин бўлган баъзи иш-ҳаракатларни бажаради, масалан, x=x+dx ўрнига x+=dx ни ёзиш мумкин, i=i+1 ўрнига эса инкремент операторидан фойдаланилади ва i++ каби ёзилади;
  
• 
  таъминлаш инструкциясининг чап қисмидаги ифоданинг қиймати операнд ва операндлар устида бажариладиган амаллар турига боғлиқ. Бутун сонли қўшиш ва айириш без учета перепонения бажарилади. Масалан, агар n ўзгарувчи int каби эълон қилинган бўлса, 32767 қийматга эга бўлса, у ҳолда n=n+1 кўрсатманинг бажарилиш натижасида n ўзгарувчининг қиймати -32768 га тенг бўлади;
  
• 
  бутун оперантлар устида бўлиш амалининг бажарилишда, бўлиш натижасида каср қисмини ташлаб юборишдан ҳосил бўлган натижа бутун ҳисобланади.
  

Топшириқлар
9. x ўзгарувчига -1,5 қийматни таъминлайдиган кўрсатмани ёзинг.
10. summa ўзгарувчига 0 қийматни таъминлайдиган кўрсатмани ёзинг.
11. n ўзгарувчининг қийматини бир бирликка оширадиган кўрсатмани ёзинг.
12. counter ўзгарувчининг қийматини икки бирликка камайтирадиган кўрсатмани ёзинг.
13. x1 ва x2 ўзгарувчиларнинг ўрта арифметигини ҳисоблайдиган кўрсатмани ёзинг.