Р. Халимметова илмий тадқИҚот методологияси

Шавкат Мирзиёев, 2017 йил 29 ноябрь. 

---

122 
 
7. Интуиция - (лот. синчиклаб қарайман) – ҳақиқатни мантиқий далиллар 
ёрдамисиз, бевосита англаб олиш қобилияти. У доим инсон ақл ва жони 
бирликда амалга оширган катта маҳсули ҳисобланади. Шу маънода фақат 
истеъдодли, меҳнаткаш ва тиришқоқ одамларгина индуктив билишга 
қодир. Ижоднинг муҳим босқичи - янгиликка индуктив англаш, тушиниб 
етишдир. Интуиция – кутилмаганда бевосита олинган билим, инсон 
билимининг жадал ривожланиши ижод қилишни ўрганиш вазифасини 
қўйди. Ижодий фаолият ҳамда таълим методларини ўрганиш ҳақидаги 
фан эвристика деб аталади. Индуктив тафаккур - ҳодисаларнинг бир 
қисмини ўрганиш орқали олинган билимни ҳодисаларнинг бутун 
туркумига нисбатан тадбиқ этиш эвристик усул ҳисобланади. 
7.5.2-Чизма 
 
 
 
 
Ҳақиқат шакллари: 
1. Объектив ҳақиқат - билимларимизнинг инсон ва инсониятга боғлиқ 
бўлмаган мазмуни. Бизнинг билимимизда доим ё муайян одамга, ё 
муайян ижтимоий гуруҳга боғлиқ бўлган унсур мавжуд бўлади. 
Бинобарин ўз билимларимизда субъектив унсурларга боғлиқ бўлмаган ва 
шу сабабли объектив ҳисобланадиган мазмунни қайд этишимиз лозим.
Объектив ҳақиқат ривожланиб, икки шакл: нисбий ва мутлақ ҳақиқат 
шаклларида амал қилади. 
2. Мутлақ ҳақиқат - предметнинг келажакда тўлдирилиши ёки унга 
аниқлик киритилиши мумкин бўлмаган тарзда тўла мукаммал 
бўлишидир. Олам вақт ва маконда чексизлиги туфайли бундай билимга 
амалда эришиш мумкин эмас. Аммо фан ривожланади, чунки у нисбий ва 
мутлақ билимнинг бирлиги сифатида тушуниладиган ҳақиқатни билишга 
қодир. Бошқача айтганда, объектив ҳақиқат тўла ва мукаммал 
кўринишдаги мутақ ҳақиқатдир. Айрим ҳолларда агар ҳақиқат вақт 
ўтиши билан ўзгармаса, яъни вақт шароитларга боғлиқ бўлмаса, у боқий 
ҳақиқат деб аталади.