Ър. Исматулдаев, А. Н. Ма судов, А. Х. Абдуллаев Б. М. Ахмедов, А. А. Аъзамов


Сертификатлаштиришни меъёрий хужжатлар билан таъминланиши


Download 1.73 Mb.
bet64/96
Sana08.05.2023
Hajmi1.73 Mb.
#1446646
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   96
Bog'liq
Metrologiya ДАРСЛИК МКК учун

11.4. Сертификатлаштиришни меъёрий хужжатлар билан таъминланиши
Сертификатлаштиришда назорат килинувчи махсулотга талаблар хамда синовлар (улчашлар) назоратини утказиш стакдартларда ёки бошка техникавий хужжатларда белгиланади. Сертификатлаштиришда кулланиладиган стандартларга алохида талаблар куйилади. Сертификатлаштиришда назорат остига олинувчи буюмлар тавсифи учун уларнинг микдорий кийматлари ва улчаш усуллари (аницланиши) хамда маркировка ва сакдашга талаблари булиши керак.
257
Агар буюмнинг энг куп сакланиш муддоти кайд этилган булса, бу муддат туташи билан у яна синовдан утказилади (шундай тартиб, масалан, электрон техникаси буюмини серпгификатлаштириш тизимида кабул килинган).
Одатда сертификатлаштиришнинг миллим тизими миллий стандартларга асосланган булади, айрим холларда мамлакатлар тутридан-тугри халкаро стандартларни ишлатиши хам мумкин, бунга яккол мисол тарикасида электр - рузгор асбоблари хавфсизлиги буйича МЭКстандартларини курсатиш мумкин.
Шубхасиз, халкаро тизимларда ва битимларда
сертификатлаштириш халкаро стандартлар ёки бошка техникавий иш тартиби асосида утказнлади. Шуни кайд этиш керакки, бундай стандартларни (иш тартибини) ишлаб чикишда асос килиб, бирор мамлакатнинг миллий стандарти олинади, бу эса уз навбатида, уша мамлакатга нисбатан маълум кулайликлар яратади.
Сертификатлаштиришнинг халкаро тизимларидаги меъёрий хужжатларни ишлаб чикиш ва ундан фойдаланишда узининг маълум хусусиятлари бор. Масалан, электрон техникаси буюмларни сертификатлаштириш тизимида керакли стандартлар булмаганда хам, агар улар МЭК томонидан ишлаб чикилган умумий талабларга жавоб берса ва тайёрловчи билан истеъмолчи уртасида келишилган булса, бошка меъёрий хужжатдан фойдаланишга рухсат этилади.
Халкаро тизимлар ва келишувлар доирасида одатда стандартларни ва меъёрий хужжатларни ишлаб чикддиган мамлакатлар вакилларидан иборат махсус гурух мутахассислари ишламокда.
258
11.5. Сертификатлаштирилувчи махсулот ишлаб чикдриш шарюитларини текшириш
Учинчи томон тарафидан сертификатлаштирилиши
мулжалланган махсулотнинг ишлаб чикариш шароитларини текширишни ёки тайёрловчига берилган хуку* доирасида сертификатлаштирилган махсулот ишлаб чикарилишини амалда, деярли хамма сертификатлаштириш тизимларида кузда тутилади. Бу, уз нзвбатида сертификатлаштиришдаги текширилаётган махсулоткинг сифатини тургунланишига, уларга булган талабларни доимо риоя к,илинишига олиб келади.
Хар бир буюртмачи (харидор, истеъмолчи) махсулот ишлаб чикарилиши билан танмшиш хукуклга эга (купинча бундан фойдаланади хам). Даставвал уларни талаб килинадиган сифатнинг таъминланиши кандай амалга сширилиши кизиктиради. Сертификатлашч'ириш доирасида бундай танишиш мустакил идора томонидан бажарилади ва буни махсус текшириш деб юритилади. Бундан кузда тутилган максад махсулотнинг сифати керакли даражада булган холда ушбу корхонада бир меъёрда ишлаб чикарилишига ишонч хосил кллишдан иборат.
Бундай текширишнинг иккита имконий йуналиши мавжуд:

  1. Корхонани текшириш ва назорат килиш махсулотнинг мажбурий синовлари билан бирга кушилио олиб оорилади ва сертификат бериш ёки мувофикдик бслгиси куйиш билан якунланади;

  2. Агар факат корхонани сертификатлаштириш (аттестатлаш) керак

булса, бунда сертификатлаштирилувчи махсулотни аниц МТХ
мувофицлигига синовлари учинчи томон тарафидан бажарилмайди,
259
демак махсулот учун сертификат берилмайди. Лекин, бу синовларни сертификатлаштириш доирасида булмаган холда, истеъмолчи томонидан бажарилиши (ёки бажарилмаслиги) мумкин.
Биринчи йуналиш ИСО томонидан тавсия этилувчи сертификатлаштиришнинг 5-тизимига, иккинчиси эса 6-тизимга мое келади.
Иккала йуналиш хам корхонанинг сертификатлаштирилган
махсулот шароитини текширишдан, даставвал назоратнинг
мавжудлиги ва ушбу махсулотнинг сифатини таъминловчи тизимнинг самарадорлигини бахолашдан иборат.
У ёки бу тизимни кулланилиши махсулот хусусиятларига, истеъмолчининг хохишига ва катор бошкд омилларга боглик.
11.6. Основ лабораториялари ва уларни акхредитлаш
Хдр бир сертификатлаштириш фаолиятида - махсулот синовини утказишда, сертификат беришда ва сертификатлаштирилган махсулот сифатининг назоратини таъминлашда мухим таркибий кием сифатида аккредитланган синов лабораториялари хисобланади.
Ишланмада ва махсулот ишлаб чикаришда унинг синовларини, яратилаётган намуналар даражасининг бахолашини ва истеъмолчининг талабларига мое келувчанлигини текширилишини ишлаб чикарувчи ва тайёрловчилар амалга оширади.
Катор мамлакатларнинг конунларида махсулотни хавфеизлиги ва атроф-мухитни асраш буйича талабларнинг пайдо булиши билан

Download 1.73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling