Ър. Исматулдаев, А. Н. Ма судов, А. Х. Абдуллаев Б. М. Ахмедов, А. А. Аъзамов


Америка Федерал институтининг статистик маълумотлари буйича


Download 1.73 Mb.
bet67/96
Sana08.05.2023
Hajmi1.73 Mb.
#1446646
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   96
Bog'liq
Metrologiya ДАРСЛИК МКК учун

Америка Федерал институтининг статистик маълумотлари буйича дунёнинг 2800 ишлаб чикариш фирмалари ва цехларининг 70 %и TQMra мослашган. Сифатни бошкариш буйича Европа фонди (EFQM)
27ь
мутахассислари тад^мкотларига Караганда махсулотнинт паст сифатли булганлиги сабабли талабгорларнинг махсулотдан воз кечиши махсулотнинт тан нархи буйича Японияда 12 %гача, Европада эса 25 % гача зарар келтириши аникданган.
Вазиятни тахдил кллиб ЕС экспертлари шу фикрга келдиларки, шундай сифат сиёсатини шакллантириш ва ривожлантириш керакки, у уз ичига нафакат махсулот ва хизматларни, балки стандартлаштиришни, сертификатлаштиришни, назорат ва фирмаларнинг ракобатдошлилик тахдилларини уз ичига олиши керак.
Сифат сиёсатининг уз олдига куйган асосий мак,садлари куйидагилардан иборат.

  • Сифат буйича умумий концепцияларни ишлаб чикиш ва бу борада миллим ва ягсна бозор шартларига келишиш;

  • Хар доим сифатни яхшиланиб бориши учун мухит яратиб бериш;

  • Даълат сектори ва хусусий сектордаги ишлаб чикарилган махсулотнинт сифатига нисбатан булган талабларни узаро якинлаштириш натижасида сифатни яхшилаш;

• Истеъмолчиларкинг талабларини туда кондириш учун
ишлаб чикариш структураларига сифатни ошириш борасидаги
замонавий тенденчияларнинг таъсирини ошириш;
• ЕС давлатлари корхоналарининг сифатни бошкариш буйича
турли хил усулларини ишлатиб Европа иктисодиёти позициясини
яхшилаб, унинг ракобатдошлигини кучайтириш;
• . Саноат потенциалидан фойдаланиш самарадорлигини
ошириш, янги технологияларии жорий этиш ва улардан
277
фойдаланишни куллаб-кувватлаш ва корхоналарнинг илмий техника
сохаларида ривожлантириш. Узининг сифат сиёсатини яратиб, ЕС хамжамияти бошкарув идораларининг, ишлаб чикариш компанияларининг ва истеъмсмчиларнинг махсулотлар сифатини яхшиланиши борасидаги умумий масалаларни хал этишдаги тутган урнини аникдаб беради. Хар битга компания узининг амалий маблагини киритиб, бу умумий занжирда уз урнини эгаллайди. Истеъмолчи кимматбахо информациялар манбаи ва янги гояларни узида касб этади. Шунинг учун хам истеъмолчини хаоардор килиб туриб, соханинг хар бир тармокларида истеъмолчи билан алокдда булиш керак. Бу уз навбатида фирмаларнинг ижтимоий иш кобилиятини юксак даражада оширишга, ишлаб чикаришнинг иктисодий самарадорлигининг янада юкорирок, курсаткичларига эришиш имкониятини беради.
Сифат буйича Европа сиёсати куйидаги асосий принципларга суянган хрлда иш юритади.:

  • кооперация ва бир-бирини тулдириш принципи;

  • асосли ёндашиш;

  • ижтимоийлик принципи;

  • структуралаш принципи;

  • янги сифат концепцияларини куллаш.

Кооперация принциплари ва бир-бирини тулдириш шунга олиб борадики, агар сифат сиёсати миллим, регионал ва халкаро савиядат талабларга жавоб бермаса, ишонч козонган, самарали (эффектив), конуний ва техникавий бир мухит яратилмаса ички бозорнинг давомийлиги ва интенсивлигини кафолатлай олмайди.
278
Асосли ёндашув шунга таянганки, сифат сиёсати саноат сиёсатининг асосий стратегик элеменыаридан бири хисобланиши айрим сохада эмас, балки кенг куламда ракобатдошликни таъминлайди.
Ижтимоиилик принципи. Бу планда хар хил миллий маданиятларнинг юмшок интеграцияси зарур. Шу билан бирга бошкарувчи ва ижро этувчилар звеносининг бир-бирини тушунишини таъминлайдиган ишлаб чикариш атмосферасини яхшилаш. Умумий ^аксад - бирлашган Европадаги инсонлар хаётига тегишли сифатни лхшилаш.
\ Структуралаш принципи сифат инфрасгруктурасининг барча элементлари орасидаги хамкорлик ва Европа иктисодиёти талабларига жавоб бериш максадида уларнинг компаниялар билан хамкорлигига каратилган.
Янги сифат концепциясинлнг кулланиши сифатга ёндашишнинг узгаришини таъкидлайди. Фирмаларни бошкариш сгратегиясининг янги фалсафасини шакллантириш ва истеьмолчиларнинг талабларини янада туларок. кондириш максадида компаниянинг бутун фаолият тармокдарининг иш крбилиятини яхшилаш ва такомиллаштириш лозим булиб, бунда хар бир тармок. ичидаги муносабат ва улар орасида «егказувчи - мижоз» принципига асосланган холда иш юритилади..
Юкоридаги тамойиллар вс максадларга кура Европа сифат дастури тузилган (EQP) булиб, бу дастурнинг асосий максади: ЕС икгисодиётининг бутун кучини бирлаштириш; махсулотлар ва хизматларшшг снфатини оширпш туфа или ракобатдошликни
279
оширишга иуналтириш, ишлаб чикариш гашкилотларининг ишини мукаммаллаштириш.
Дастур 5 кисмдан иборат

  1. Сифатни ошириш ва буни мухим ва зурурлигини асослаб бериш.

  1. Сифатни ошириш йуллари ва усулларини ишлаб чикиш, ривожлантириш ва намойиш этиш.

  1. «Сифат инфраструктура» сининг ролини ошириш.

  2. Таълим ва малака ошириш масалалари.

  3. Струкгуравий мувофиклаштириш.

Биринчи кисмга куйилган масалалар куйидагилардан иборат.

  • Ички бозордаги махсулотларнинг юкори сифатини таъминловчи информацияларни ишлаб чикарувчи ташкилот рахбарларига етказиш.

  • Жамият доираларида ва тугридан-тугри исгеъмолчилар орасида сифатга тулик, изох бера оладиган рухдаги кенг реклама компанияларини олиб бориш.

  • Бу борада муайян муваффакиятларга эришган фирмаларни Европа сифат мукофоти билан такдирлаш учун зарур мукофотларни таъсис этиш..

  • Бошкарувчи ва буюртмачи орасидаги хамкорлик алокаларини ривожлантириш.

  • Европа ракобатдошлигига таъсир килувчи сифат курсаткичлари ва мезонларини урганиш.

  • Истеьмолчига етказиладиган махсулот хакидаги барча ма ьлумотларни тегишли ва белгиланган тартибда маркалаш, штрихли кодлаш ёки махсус символлар оркали ифодалаш.

280
Иккинчи Кисмнинг вазифаси махсулот сифатини яхшилашда компанияларга илгор йулларни ишлатишда хамкорлик килиш. Бу кисмда куйидаги вазифалар куйилган:

  • ЕС ичида илгор тажрибани сифат бошк,арувларига ёйиш ва усуллар алмаштиришни таъминлаш.

  • Янги технологияларни киритиш жараёнини бошкариш максадида минтакавий ва миллий савиядаги тажриба алмаштириш амалларини ташкиллаштириш.

Учинчи йуналиш ЕС ягона бозорини бошкдришга манфий таъсир киладиган сифат инфраструктурасига таъсир килиш ва узгартиришга каратилган. Бу куйидагилардан иборат:

  • Ташкил этувчй сифат инфраструктураси ва манфаатдор компаниялар орасидаги алокани ривожлантириш, хусусан, синаш ва сертификатлаштириш ва аккредитлаш тизимида Европа ташкилотларининг ролини ошириш.

  • Аъзо-мамлакатлар орасидаги маълумот алмаштиришни кенгайтириш.

  • Синов лабораториялари орасидаги хамкорликни ривожлантириш ва махсулотни сертификатлаштириш идоралари билан хамжихатлигини таъминлаш.

Сифат сиёсати каби унинг дастури хам махсулот сифатини таъминлаш жараениида банд булган ходимларнинг мугахассислик даряжасига катта эътибор беради.
Сифат бошкаруви жараёнларида иштирок этувчй инсон факторлари бошдан-оёк, юк,ори звенодаги бошкарувчилардан паст
281
звено ишчиларигача укитиш билан ме*нат самарадорлигини ошириш мак,садида куйидаги масалалар эътиборга лоиик-
Укув профаммасини ишлаб чикиш, ишчи сифат масалалари билан боглик. булган фирма персонали, давлат ва бошка ташкилот ишларини рагбатлантириш тизимини яратиш.

  • Сифат бошкаруви буйича мутахассисларни сертификатлаштириш тизимини яратиш.

  • Миллий ва минтакавий савиядаги тегишли ташкилотлар орасида экспертлар тайёрлашни ривожлантириш.

Бешинчи кисмнинг асосий вазифаси «Сифат инфраструктураси ролини ошириш ва мустахкамлаш учун Европа Сифат Партияси"ни тайёрлашдан иборат. Бунинг учун ЕС стандартлаштириш, сертификатлаштириш ва метрология ташкилотлари Европадаги сифат муаммолари билан боглик. булган бошка ташкилотлар билан хамжихатликни тагьминлаш масалаларига ало^ида ахамият беради.
Шу билан бир каторда синов марказларининг ишини бошкарувчи миллий идораларни куллаб-кувватлаш хам алохмда урин эгаллайди. Бундан асосий максад инсон атроф мухитта зарари тегмаслиги шарти билан сифатни ошириш учун кулланадиган усулларини бирлаштиришдан иборатдир.
Шу тарздз ЕС сифат программаси Европа Иттифокининг махсулот ва хизматлар буйича жахон бозорида узининг мавкеини кучайтиришга, сифат буйича ракобатдошлик устиворлигини таъминлашга каратганлитдан далолат беради дойишимиз хам мумкин..
Дастурни бажаришда амалий ишлар сифат тизимини сертификатлаштириш билан боглик.
282
12.1.1. Сифат тизимини сертификатлаштириш буйича минтакавии ва халхаро ташкилотлар.
Сифат тизимини сертификатлаштириш ва бахолаш Тармот -'EQNET- сифат таъминлаш тизими сертификатлаштириш билан шугулланувчи 17та Европа миллий ташкилотларини бирлаштиради. Шу билан бир каторда Испания, Италия, Бельгия, Дания, Нидерландия, Ирландия, Австрия, Португалия, Норвегия, Финляндия, Швейцария, Сювения. EQNET шунака ташкилотхи - унта хохлаган давлатнинг сифат тизими сертификация ташкилоти бирлашиши мумкин.
EQNEThhht фаолияти миллий идоралар томонидан бериладиган ИСО-9000 халкаро сгандартлари буйича сифат тизимлари мувофиклик сертификатларини узаро тан олиш ва кенг равишда тадбик этишга каратилгандир.
EQNET - шерик-ташкилотлар тан оладиган ягона сертификат формасига эга булиб, бу сертификатнинг эгаси талабгордаги сифат тизимининг синовисиз, умумий Тармокка кирадиган хохлаган бир миллий идорадан сертификат олиш хукукига эга. Тармок баъзи бир кушимча хизматларни хам тавсия килади:
•дунёнинг карийб хамма мамлакатларидаги сертификатларни тан олишда транснационал корпорацияларга ёрдам бериш;
• Махсулотни ЕС директивасига мувофиклиги тугрисида кушимча сертификатлаштириш.
•ихтиёрий сертификатлаштиришдан утказиш.
EQNET аудиторлари иш олиб боришлари учун асосий хужжат булиб, ИСО 10011 «Сифат тизими текшириш буйича асосий курсатмалар, сифат тизимини текшириш буйича аудиторлар учун
283

Download 1.73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   96




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling