R valijonov, O. Qobulov, A. Ergashev

Strategik rejalash — bu tashkilotning tarkibi asosida uzoq istiqbolga nazar 
solish uchun intilishdir, ya’ni hududiy doirada qanday o ‘zgarishlar boiayotganini 
hamda raqobatchilar xulqini baholashdir. Bu darajada rejalashning bosh maqsa­
di — tashkilot bozor sharoitida o ‘zini qanday tutadi. Tashkillash jarayoni bo‘linma 
ishini korxona ko‘lami, uning maqsadi, texnologiya va personal asosida tizimlaydi 
va shakllantiradi. Tashkil qilish funksiyasini bajarish jarayonida quyidagi 
tamoyillarga amal qilish kerak:
— rejalash jarayonida aniqlangan firma maqsadlarini detallashtirish va 
aniqlash;
— bu maqsadlarga erishish uchun faoUyat turini belgilash;
— shaxslarga turli topshiriqlar berish (m ehnat taqsim oti) va ularni 
boshqariladigan ishchi guruhlarga yoki b o‘linmalarga birlashtirish;
— o ‘zaro ish munosabatlari vositasida har bir guruhga topshirilgan faoliyat 
turini bir-biriga moslash;
— maqsad birligi — tashkilotning har bir a’zosi umumiy maqsad uchun 
ishlashi;
— nazorat yoki menejment k o ia m i — har bir menejeming guruhdagi 
boshqariladigan xodimlar soniga javob bera olishi.
Shunday qilib har bir menejer o ‘zi rahbarlik qiladigan xodimlaming ideal 
sonini belgilashi zarur. Shuning bilan bog‘liq ravishda ikki faktorga e ’tibor 
berishi darkor: boshqarish m e’yori (bir menejer samarali boshqariladigan xodimlar 
soni) va vaqt hamda tebranish (chastota).
Tashkil qilish — bu boshqarish jarayoni b o iib uning vositasida tashkilot 
strukturasida saqlanadi va yaratiladi.
Motivlash funksiyasi. Inson xulqi har doim motivlashgan, u jon kuydirib, 
zavq-shavq va qiziqish bilan ishlashi yoki ishdan bo‘yin tovlashi mumkin. Shaxs 
xulqi boshqa ko'rinishlarga ega b o iish i mumkin.
M o t i v l a s h t i r i s h — b u o ‘z in i v a b o s h q a l a m i ta s h k i l o t o ‘z in in g m a q s a d la r ig a
e r is h is h u c h u n f a o l i y a t g a q o ‘z g ‘a t i s h ja r a y o n i d i r .