R. X. Maksudov

— l—— =
0.74, y., = 
1
-
= o,93<
у
 
= m") 
J
( e a - g )
 
’ 
‘
 
140
qabul qilsak, g ‘ildirak tishlarining xavfli 
kesimidagi egilishdagi
kuchlanishning qiymati quyidagicha aniqlanadi:
= 
. 
[4.32]
b 2 • mn
Bu yerda:
F,: - g ‘ildirakdagi aylanma kuch,H; 
b,
- g ‘ildirakning eni,mm; 
m
n-normal kesm ning moduli; 
k
F-yuklanish koeffitsiyenti;
-tish shaklining koeffitsiyenti, qiymati jad v ald an g ‘ildirak tishlar 
sonining «keltirilgan» qiymatiga nisbatan tanlanadi: 
zk = =2
/(cos’ 
y)
~ к
24
28
30
32
35
37
40
50
60
80
100
У,
1,88
1,80
1,76
1,71
1,64
1,61
1,55
1,45
1,4
1,34
1,3
Y uklanish k oeffitsiyenti. Chervyakli uzatm alar tekis va ravon 
ishlagani uchun q o ‘shim cha dinamik kuchlarning qiymati nisbatan 
kichik. Uzatm aning tezligi v2<3m/s b o ‘lganda K Nv= l ,0 ;
v 2<3m/s 
b o ‘lganda K Nv= l , 0 - l , 3 : Yuklanish doimiy b o ‘lganda KNp=1.0, uzga- 
ruvchan b o i g a n d a K Np= 1 .05-l,2.
C hervyakli 
uzatm alar 
uchun 
ishlatiladigan 
m ateriallar 
U zatm ada sirpanish tezligining qiymati nisbatan katta b o ‘lganligi uchun 
chervyak va uning g ‘ildiragi uchun ishlatilgan materiallar antifriksion 
ju ft hosil qilishi kerak. Bu talabni yetarli darajada qondirish uchun
101

---

chervyak p o ia td a n , uning g ‘ildiragi esa bronza yki c h o 'y a n d a n
tayyorlanadi.
Chervyak asosan uglerodli yoki legirlangan 
40XN. 2 0X N 3A , 
30X G S A , 20X markali poMat materiallardan tayyorlanib, bunda o ‘ram 
yuzasining qattiqligi ten n ik qavta ishlash, masalan toblash, uglerod bilan 
to ’vintirish natijasida HRC 4 5 - 5 0 boMishi mumkin.
Ochiq chervyakli uzatm alarda chervyak 45 markali poMat material­
lardan 
tayyorlanib, o 'r a m yuzasining qattiqligi N V 3 0 0 -3 5 0 gacha 
boMishi mumkin.
Chervyakli gMldirak gardish materiallar uning sirpanish tezligiga 
bogMiq boMib, asosan qalavli bronza, kam dan-kam hollarda esa qalaysiz 
bronza, ham da c h o ‘yandan tayyorlash mumkin. B unda