Raxmonova munojat yo’ldashboy qizining bo’lajak mutaxassislarning kasbiy moslashuvi uchun zaruriy shart-sharoitlar yaratish

Pedagogik ijod–pedagogning mahorat pillapoyalaridan ko‘tarillshida yaratuvchanlikni, tashabbuskorlikni, pedagogik tadbirkorlikka eltuvchi yo‘lni, bu yo‘ldagi qiyinchiliklardan qo‘rqmaslikni anglatadi. O‘z navbatida bu sohada pedagogning pedagogik qobiliyati ham muhim ahamiyat kasb etadi.
Pedagogik madaniyat-o‘qituvchilik burchi, mas’uliyati, qadr-qimmati, vijdoni, axloqiy e’tiqodini nazarda tutib, pedagogning talabchanligi, adolati, komilligi, rostgo‘yligi, to‘g‘riligini anglatadi.
Pedagogik kompetensiya tizimida pedagogik nazokat (takt)–pedagogning pedagogik maqsadga muvofiq, foydali, qimmatli harakatlarining o‘lchovi, me’yori va ta’sir vositasining chegarasi sifatida xarakterlanadi. Pedagogik kompetensiyaning qayd qilingan tarkibiy qismlari pedagogning kasbiy xususiyatlarini boyitadi va uni mohirlik sari etaklaydi va o‘qituvchida pedagogik kompetensiya malakalarining tarkib toplshiga yordam beradi. Vatanni sevlsh- ona yurtiga, ota-onasiga va yoru do‘stlariga sadoqatli bo‘lish va e’tiqod qilish; mustaqil Respublikamiz Konstitutsiyasi va qonunlari, davlatimiz ramzlari, milliy urf-odatlar va umuminsoniy qadriyatlarga sodiqlik. Fidoyilik-tabiiy boyliklardan oqilona foydalanlsh, muhofaza qilish, ota-bobolarimiz qoldirgan madaniy meroslarni to‘plash, o‘rganlsh, _{avaylab saqlash va targ‘ib qilish.}
Pedagogning kasbiy pedagogik tayyorgarligi shartli ravlshda quyidagi yo‘nallshlarda olib boriladi:
1) pedagogning shaxsiy fazilatlar bo‘yicha tayyorgarligi;
2) pedagogning ruhiy - psixologik tayyorgarligi;
3) pedagogning ijtimoiy-pedagogik va ilmiy-nazariy jihatdan tayyorgarligi;
4) pedagogning maxsus va ixtisoslikka oid uslubiy bilimlarni egallab borishi.
Govard Gardner qobiliyatlarni intellektlar to‘plami deb atadi va uning ettita jihatini ajratib ko‘rsatdi. Biz intellektning ushbu jihatlaridan oltitasini pedagogik kompetensiyaini takomillash nuqtai-nazaridan tahlil qilishimiz mumkin. Psixolog olim Olga Matveeva ushbu jihatlarni psixologik texnologiya bilan kuchaytirib modifikatsiyalaydi va pedagogning kasbiy faoliyatida muhim ahamiyat kasb etishini ta’kidlab, quyidagi qobiliyatlarni ko‘rsatib o‘tadi:

• 
  Muloqot qilish (kommunikativ) qobiliyati: Pedagogning dars va darsdan tashqari jarayonlarda guruhda ijobiy ruhiy iqlim yarata ollshi.
  
• 
  Voqealarni oldindan ko‘ra ollsh qobiliyati: ushbu qobiliyat turi har bir pedagogning sergakligida, ta’lim oluvchilarning ruhiyatini, ichki dunyosini ko‘ra ollshida namoyon bo‘ladi. Shunda pedagog kim nimaga qodir ekanligini oldindan bashorat qila oladi.
  

• 
  Eshitlsh va his qilish qobiliyati: Bunday qobiliyatga ega bo‘lgan insonlar musiqani sevishadi, ohangni yaxshi his qilishadi, deklamatsiya asosida yaxshi o‘qishadi, eshitgan narsasini xotirada saqlaydi, ayniqsa she’r va qo‘shiqlarni sevib tinglaydi.
  
• 
  Kinestetik (teri-muskul) qobiliyat: pedagogining o‘z hatti harakatlarini muvofiqlash qobiliyati, harakat ohangini his qilib yo‘naltiradi, vaqtni, harakat sur’atini his qilish, maishiy qulayliklarni yarata ollsh, hayot marhamatlaridan rohatlanlsh.
  
• 
  Mantiqiy qobiliyat: mulohaza yuritlshni, raqamlarni, matematikani, murakkab masalalarni sevish, sababiyat va natijalarni tushunlsh malakasi, voqelikda asosiyni ikkinchi darajalisidan ajrata ollshdir. Qobiliyat–shaxsning individual-psixologik xususiyati bo‘lib, inson tug‘ma, tabiat in’omi sifatida tayyor holida olmaydi, balki hayotiy faoliyati davomida shakllantiradi.
  

Ta’limda o‘qituvchining quyidagi kompetensiyasni tafsiflanadi: