Referat mavzu: davlat funksiyalari bajardi: Bobojonov M

Feodal  davlatlari  ichki  funksiyalarining  ruui  ularning  tashqi  faoliyatida 

uam yaqqol ko`zga tashlanadi. 

1.  Tabiiyki,  feodal  davlatlari  ham  o`z  aholisi  va  hududlarini  tashqi 

dushmanlardan himoya qilish funksiyasiga ega bo`lganlar va bunda xalq ommasini 

va  barcha  vositalarni  mamlakatning  mudofaasi  manfaatlariga  xizmat  qildirganlar, 

bu kurashni uyushtirganlar. 

2.  O`z  navbatida,  har  bir  feodal  davlati  o`z  hududini  boshqa  mamlakatlar 

hisobiga kengaytirish funksiyasini keng ravishda amalga oshirib kelishgan. Feodal 

---

davlatlarning shu maqsadlarda olib borgan o`zaro urushlari, o`nlab mamlakatlarni 

bosib  olish  hollari  tarixda  juda  ko`p  bo`lgan  va  oqibatda  bosqinchilik  natijasida 

yirik imperiyalar vujudga kelgan. Markaziy Osiyoni avval greklar, arablar, so`ngra 

mo`g`ul  va  rus  davlatlari  tomonidan  bosib  olinishi  bunga  yaqqol  misoldir.  Bu 

urushlar  tufayli  faqat  bizning  mintaqamizda  o`z  vaqtida  rivojlangan  yuzlab 

davlatlar yo`q qilib yuborilgan va hozir ular tarix mulkiga aylangan. 

Feodal  davlatlari  funksiyalari  ham  o`zgarib,  takomillashib  borgan,  ular  o`z 

tarixining  so`ngga  bosqichida  feodal  mutlaq  hukmronligini  saqlab  qolishga, 

shiddat bilan dunyoga kelayotgan burjua-kapitalistik kuchlarga va munosabatlarga 

qarshi kurashga xizmat qilgan. 

Burjuaziya  va  kapitalistik  ijtimoiy  munosabatlarning  tarix  maydoniga  kirib 

kelishi umuman insoniyat taraqqiyotida yangi davrni boshlab berdi. Bu davr qullik 

va krepostnoylikka barham berdi, hamma shaxsni rasman erkin va  teng, deb e`lon 

qildi.  Ozodlik,  adolat,  tenglik,  umumiy  saylov  huquqi,  parlament  kabi  tushuncha 

va  shiorlar  shu  davrda  paydo  bo`lib,  real  voqelikka  aylanishga  qadam  qo`ydi. 

Burjuaziya va kapitalistik munosabatlar XVII-XVIII asrlarda uzil-kesil shakllandi, 

davlat rivojlanishining mazkur bosqichida ham yollanma mehnat va xususiy mulk 

munosabatlari saqlanib qoldi. Shu munosabatlar burjua davlatlari funksiyalarining 

mohiyatini, mazmuni va tizimini belgilab beradi.