Режа: Кириш 1 Боб сиёсий тизим вa унинг вaзифaлaри

Г. Алмонд қўллаб-қувватлашнинг учта объектини белгилайди: сиёсий жамият (сиёсатдаги фаолиятнинг бўлиниши туфайли бир тузилишда бир-бирига боғланган одамлар гуруҳи); сиёсий режим (унинг асосий таркибий қисмлари у қадриятлар, нормалар ва ҳокимият тузилмаларини кўриб чиқади); кенгаш (бу ерда у сиёсий тизим ишларида иштирок етадиган ва фуқароларнинг аксарияти томонидан уларнинг фаолияти учун жавобгар деб тан олинган одамларни назарда тутади).
Тизимнинг ташқи муҳитдан кучли импулслардан келиб чиқадиган маълумотлар билан тўйинганлиги сабабли нотўғри қарорлар ҳам қабул қилинади. Шундай қилиб, Д.Истон моделига кўра, сиёсий тизим– бу доимий равишда ўзгариб турадиган, ишлайдиган, динамик тизим бўлиб, киришдан чиқишга йўналтирилган ва тескари алоқани барқарорлаштириш орқали ёпиладиган жараён.
Сиёсий тизим таҳлилининг бошқа версияси Г.Алмонд томонидан "Ривожланаётган минтақалар сиёсати" (1966), "Қиёсий сиёсат: ривожланиш концепцияси" (1968), "Бугунги кунда қиёсий сиёсат" (1988) асарларида таклиф қилинган. Сиёсий тизимни сақлаб қолиш ва тартибга солиш йўлларини ўрганишда у Дойчнинг қарашларини тўлдиради ва ривожлантирмайди. Унинг концепциясидаги асосий тушунча рол тушунчаси (ташкилот, институт, гуруҳ ўрнига). Муаллиф ҳокимият муносабатларининг бутун мажмуасини ривожлантириш учун ҳал қилувчи деб ҳисоблаган жамиятнинг сиёсий маданиятини ривожлантирадиган расмий ва норасмий ўзаро таъсирларнинг мазмунини белгилайдиган роль. Г.Алмонд нуқтаи назаридан сиёсий тизим-бу давлат ва нодавлат тузилмаларнинг сиёсий хулқ-атвори турли шаклларининг ўзаро таъсири тизими бўлиб, уларни таҳлил қилишда ахборот-коммуникация ва тартибга солиш (ахлоқий, ҳуқуқий ва сиёсий нормалар тўплами) ажратилади. Г. Алмонд модели сиёсий ўзаро таъсирларнинг психологик, шахсий жиҳатларини нафақат ташқаридан, одамлардан, балки ҳукмрон элитадан ҳам келадиган импулсларни ҳисобга олади. Унинг фикрича, сиёсий тизимни ўрганишда ҳар бир тизимнинг ўз тузилишига эга еканлигини ҳисобга олиш керак, лекин барча тизимлар бир хил функцияларни бажаради.
Г.Алмонд сиёсий тизим моделида функцияларнинг учта даражасини белгилайди, уларни алоҳида таркибий элементлар (институтлар, гуруҳлар, шахслар) фаолияти билан боғлайди.