Reja: Magnit maydoni va uni xaraktyerlovchi kattaliklar. Bio-Savar-Laplas qonuni va uning qo’llanilishi. Magnit maydonni tokli o’tkazgichga ta’siri. Ampyer kuchining tadbiqi. Tokli o’tkazgichning o’zaro ta’siri
-rasm. Tokli o’tkazgichlarning o’zaro magnit ta’siriga doir chizmalar
Download 0.56 Mb. Pdf ko'rish
|
17-mavzu
|
13.2-rasm. Tokli o’tkazgichlarning o’zaro magnit ta’siriga doir chizmalar
Tajribalarning ko’rsatishicha toklarning o’zaro va magnit strelkasiga ta’siriga sabab shuki har qanday tokli o’tkazgich atrofida alohida tabiatli magnit maydoni hosil bo’ladi V I 1 I 2 I 2 I 1 157 va bu magnit maydon ikkinchi tokli o’tkazgichga yoki magnit strelkasiga ta’sir ko’rsatadi. Magnit maydonni tekshirish uchun, maydonning tekshirilayotgan nuqtasiga tokli byerk kontur kiritiladi va uni «sinov konturi» deb ataladi. Konturning miqdoriy xaraktyeristikasi sifatida konturdan o’tuvchi tok kuchi I ni konturning yuzi S ga ko’paytmasidan foydalaniladi. Bu ko’paytma konturning magnit momenti deb ataladi va P m deb belgilanadi. P m = I S Agar magnit maydonning tanlab olingan nuqtasiga magnit momentlari (P m ) turlicha bo’lgan sinov konturlarini kiristak, ularga ta’sir etuvchi aylanma momentlarning maksimal qiymatlar (M max ) ham turlicha bo’ladi. Lekin har bir sinov konturiga ta’sir etuvchi maksimal aylanma momenti (M max ) ning P m ga nisbati magnit maydonning shu nuqtasi uchun o’zgarmas kattalik bo’ladi, ya’ni const P M m max Bu nisbat magnit maydonning miqdoriy xaraktyeristikasini ifodalaydi va magnit indukstiya (B) deb ataladi. 13.3-rasm Magnit indukstiyasi vektor kattalik bo’lib, uning yo’nalishi maydonning tekshirilayotgan nuqtasiga kiritilgan «sinov konturi»ning muvozanat vaziyatdagi m P M B max musbat normalarning yo’nalishi bilan, qiymati esa sinov konturiga maydon tomonidan ta’sir etuvchi aylanma momentining maksimal qiymatini sinov konturining magnit momentiga bo’lgan nisbati bilan aniqlanadi. SI da magnit indukstiyani o’lchov B B I I 158 birligi 1 Tesla. 1 T magnit maydon shunday nuqtasining magnit indukstiyasiki bu nuqtaga kiritilgan magnit momenti 1 Am 2 bo’lgan yassi konturga magnit maydon tomonidan ta’sir etadigan aylantiruvchi momentning maksimal qiymat 1 Nm ga teng bo’ladi. Download 0.56 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|