Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Xalqaro savdo – mamlakatlar o‘rtasidagi savdo aloqalari, tovar 
aylanmasi hajmi bilan ifodalanadi. 
Xarajatlar mexanizmi – ishlab chiqarish (sotish) uchun qilingan 
xarajatlarni qoplash va ma’lum miqdorda foyda olishni ta’minlaydigan 
tarzda narx belgilash. 
Xarid quvvati pariteti – mamlakatda turli valutalarning birligiga 
sotib olinishi mumkin bo‘lgan tovar – xizmatlar miqdori. 
Siklli ishsizlik – iqtisodiyotning siklli o‘sishi bilan bog‘liq ishsizlik.
Shaxs(aholi) ixtiyoridagi daromad – shaxs(aholi)ning qo‘liga 
tekkan daromad. Shaxsiy daromaddan individual (jismoniy shaxslarga) 
soliqlarni (daromad solig‘i, mulk solig‘i, merosga soliq kabilar) ayirib 
tashlagandan so‘ng qolgan daromad. 

---

379 
Shaxsiy daromad – bu shaxsga tegishli daromad, ya’ni faoliyat 
yuritib topilgan daromad. Milliy daromaddan sotsial to‘lovlar, foydadan 
soliq, taqsimlanmagan foydani ayirib, transfert to‘lovlarini qo‘shib 
topamiz.
Eksport – mamlakatdan chetga chiqarilgan tovarlar miqdori 
(qiymat o‘lchovida). 
Eksport bo‘yicha ixtisoslashuv koeffitsiyenti – mamlakatning 
jahon eksportida qanday mahsulot ishlab chiqarish va sotishga 
ixtisoslashuvini ifodalovchi ko‘rsatkich. 
Eksport kvotasi – har bir mamlakatning tashqi iqtisodiy aloqalarda 
qatnashuvini ifodalovchi ko‘rsatkich. Yil davomida chetga chiqarilgan 
tovar va xizmatlarning YaIMga nisbati bo‘yicha hisoblanadi. 
Ekstensiv iqtisodiy o‘sish – qo‘shimcha ishlab chiqarish resurs-
larini jalb etish evaziga erishilgan iqtisodiy o‘sish. 
Erkin (klassik) bozor iqtisodiyoti – xususiy mulkchilik, erkin 
raqobatchilik, bozorga xos munosabatlar hukmron iqtisod. Uning 
dastlabki bosqichi bilan keyingi bosqichlari farqlanadi. 
Erkin industrial iqtisodiy zona (hudud) – mamlakat hududining 
xorijiy mamlakatlar tomonidan turli shakllardagi hamkorlikdagi 
tadbirkorlik bilan shug’ullanishlari uchun ruxsat etilgan qismi. Mazkur 
zonalarda mazsus imtiyozli shart-sharoitlar, jumladan, imtiyozli soliqlar, 
bojxona to‘lovlari, ijara, viza olish, valuta ayiboshlash, mehnatga 
yollashning qulay tartiblari belgilangan bo‘ladi.