Resurslarning cheklanganligi va

Moliyaviy
P↑ → aktivlarning↓ →  C↓ (S↑  → AD↓
real qiymati
Import xaridlar samarasi shuni bildiradiki, biror mamlakatda tovar va xizmatlarning ichki narxlari tashqi narxlarga nisbatan oshib borsa, shu mamlakatda ishlab chiqarilayotgan tovar va xizmatlarga talab kamayadi va o’z navbatida shu mamlakatda import mahsulotlarga bo’lgan talab oshadi. Va, aksincha, ichki narxlarning pasayishi importning kamayishiga va eksportning oshishiga yoki YaIMga talab oshishiga olib keladi. Bu esa sof eksport hajmi orqali yalpi talab hajmiga ta’sir ko’rsatadi.
P↑→ X↓ (M↑ →X_n↓ →AD↓
Yuqorida ko’rib o’tilgan omillar yalpi talabning baho omillari deb ataladi

4. 
   Xalqaro xizmatlar bozori: tarkibi, omillari va rivojlanish tamoyillari. Tayanch iboralar: Transchegara savdo, halqaro xizmatlar savdosi, halqaro tovarlar savdosi.
   

Xalqaro savdo bu turli davlat-milliy xoʻjaliklari oʻrtasidagi tovar va xizmatlarning ayirboshlash jarayonidir. Xalqaro savdo qadimdan mavjud boʻlsada, faqat XIX asrga kelib, yaʼni deyarli barcha rivojlangan mamlakatlar xalqaro savdo aloqalarida ishtirok eta boshlashi bilan jahon bozori shakliga kirdi.
Xalqaro savdo tashqi savdo aylanmasi, eksport va import, savdo balansi kabi koʻrsatkichlar bilan tavsiflanadi.
Xalqaro xizmatlar bozori - jahon bozorida xizmatlarni sotib olish va sotish.
Xizmat - bu maqsadga muvofiq faoliyat bo'lib, uning natijasi insonning u yoki bu ehtiyojlarini qondira oladigan foydali ta'sirda ifodalanadi, dastlab bozorda talab va taklif ob'ekti bo'lishi mumkin.
"Xizmat" tushunchasi keng qamrovli ta'riflarga ega. Umuman olganda, xizmatlar deganda, odatda, aniq shaklda moddiy shaklga ega bo'lmagan turli xil faoliyat turlari tushuniladi.
Xizmatlar va jismoniy tovarlar o'rtasidagi farq shundaki
birinchidan, ular ko'rinmas; ikkinchidan, ularni saqlash mumkin emas; uchinchidan, xizmatlarni ishlab chiqarish va iste'mol qilish, qoida tariqasida, vaqt va joy bo'yicha mos keladi.
Bu xalqaro tovarlar savdosi bilan solishtirganda xizmatlarning xalqaro savdosining xususiyatlarini belgilaydi.
Ikki turdagi xizmatlar mavjud:
1. rem vositachiligida amalga oshiriladigan xizmatlar. Ular iste'mol tovarlari (moddiy) bilan bog'liq;
2. moddiy mahsulotlar bilan bog'liq bo'lmagan xizmatlar. Ularning harakati shaxsga yoki u mavjud bo'lgan sharoitga qaratilgan bo'lib, ularni ishlab chiqarish iste'moldan (nomoddiy) ajralmasdir.
3. xizmatlarning o'ziga xos tarmog'i xalqaro turizmdir.
o'ziga xos xususiyatlar xizmatlarning xalqaro savdosi quyidagilarni o'z ichiga oladi:
Qonun hujjatlarining tegishli qoidalari bilan mamlakat ichida tartibga solish;
Xizmat tomonidan chegarani kesib o'tish faktining yo'qligi yoki mavjudligi uni eksport qilish mezoni hisoblanmaydi;
Xizmatlar saqlanmaydi, ular ishlab chiqariladi va bir vaqtning o'zida iste'mol qilinadi;
Xizmatlarni ishlab chiqarish va sotish moddiy ishlab chiqarish sohasiga qaraganda ko'proq davlat himoyasida (ko'pgina mamlakatlarda ular to'liq yoki qisman davlat mulkidadir);
Xizmatlarning xalqaro savdosi tovarlar savdosiga katta ta'sir ko'rsatadi;
Tovarlardan farqli o'laroq, barcha turdagi xizmatlarni sotish mumkin emas (shaxsiy iste'mol uchun xizmatlar).

5.