Reyembaeva A. P. Baslaw ísh klass oq

Kojalepesova P. -
BASLAWÍSH BILIMLENDIRIWDE TÁLIM PROCESIN INTEGRACIYALAW
PEDAGOGIKAL
ÍQ MASHQALA SÍPATÍNDA
Kojalepesova P.
− stajyor-oqıtıwshı, NMPI, Ózbekstan
Demokraсiyalastırıw oqıtıwshına dóretiwshilik ushın úlken múmkinshilikler jarattı, oǵan háreketler
erkinligi, tańlaw erkinligi, maqul túsetuǵın sırtqı kórinisler, usıllar, oqıtıw usılların aktiv túrde izlew
múmkinshiligi berildi. Treningda integraciyanı ámelge asırıw áne sonday izertlewlerden biri bolıp
tabıladı. Integraciya balaǵa onıń átirapındaǵı dúnyanı pútin kórinisin beriwdi maqset etedi hám bunıń
quralı mektep pánlerin hár tárepleme úyreniw, olar ortasındaǵı múnasábetlerdi ashıw bolıp tabıladı.
Baslawısh mektep tálim hám tárbiyasın integraciya shınıǵıwlar teoriya ushın da, ámeliyat ushın da
áhmiyetli bolıp tabıladı. Baslawısh tálimdi integraciya máselesine keyingi waqıtta bir qansha jaqınlawlar
boldı: sabaqti eki pán oqıtıwshı alıp barıw yamasa eki pándi bir sabaqqa birlestirip, onı bir oqıtıwshı
tárepinen ózlestirip integraciyalasqan sabaqlardı shólkemlestiriw, baslawısh tálim mazmunın túpten
o'zgertiwge alıp keldi. Degen menen buǵan mektepte, didaktika hám metodika da tayar emes.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń 2019-jıl 29-apreldegi «Ózbekstan Respublikası Xalıq tálimi
sistemasın 2030-jılǵa shekem rawajlandırıw kontsepcsiyasın tastıyıqlaw tuwrısında»gi PF-5712-sanlı
Párman «davlat tálim standartları kompetenciyalıq jantasıwǵa tiykarlanǵanlıǵına qaramastan, oqıtıw hám
bahalaw metodları, sonıń menen birge sabaqlıqlar hám basqa oqıw materialların tiykarınan informaciyanı
yadlaw hám bayanlawǵa qaratılǵan bolıp, sın pikirlew, informaciyanı ǵárezsiz izlew hám analiz qılıw
kónlikpeleri hám basqa ilmiy tájriybelerdi rawajlandırıwǵa tosqınlıq jasap atır» Integraciya (lot.
Integeration-qayta
tiklew, toltırıw, birlestiriw. Integer sintezlеp bir pútkil etip birlestiriw, logikalıq
pútin hаlga keltiriw mánisinde túsiniledi. Tálim mazmunın integracsiyalaw degende óz-ara ajıralmas
baylanıslı, bir-birin talap etetuǵın, keńeytiretuǵın, anıqlastırılǵan oqıw predmetleri mazmunın sintezlew,
yaǵnıy logikalıq birlestirip bir pútkil (pútin) halga keltiriwdi túsinemiz.
Integral sabaqlar aldına qoyılǵan maqsetler:
-
Kognitiv (maǵlıwmat beretuǵın ). Faktlar, hádiyseler, hádiyseler ortasındaǵı baylanıslılıqtı
izlewge, juwmaq shıǵarıwǵa úyretiw.
Rawajlanıp atırǵan (informacion-faoliyat). Analiz qılıwdı, salıstırıwdı, ulıwmalastırıwdı úyretiw.
Integraciyalasqan sabaq
lardıń eń zárúrli nátiyjelerinen biri bul túrli temalarda úyrenilip atırǵan
talabalardıń qádiriyatların qáliplestiriwde awızbirshilik til hám sóylew, mádeniyat, insaniy múnásebetler,
fizikalıq hám etikalıq salamatlıq, turmıs dárejesi.
Oqıtıwshılar kemnen-kem jaǵdaylarda integral sabaqtan paydalanadı, tiykarınan tómendegi
jaǵdaylarda :
-
eger bir materialdıń nusqası oqıw programmaları hám sabaqlıqlarda ámeldegi bolsa ;
-
temanı úyreniw ushın waqıt shegarası hám parallel ıntızamnan tayın quramnan paydalanıw
qálewi menen;
-
Ilimiy hám ulıwmalastırılǵan taypalar (háreket, waqıt, rawajlanıw, kólem hám basqalar), insannıń
ómiri hám iskerliginiń túrli táreplerin qamtıp alıwshı nızamlar, principlerdi úyreniw waqtında ;

---