Rivojlantirish instituti

Birinchi bosqich: ba’zi tishlarning koronkasi yuzasida mayda oq
bo‘rsimon dog‘lar yoki yo‘llar bo‘ladi.
Ikkinchi bosqich: bu dog‘, chiziqchalar tishlar koronkasining
yarimidan yarimidan oshishida, ancha tishlarda bo‘lib, sarg‘ish pigmentli
dog‘lar ham bo‘ladi.
Uchinchi bosqich: sariq, jigarrang dog‘lar ko‘p tishlarning deyarli
koronkasining hamma yuzasida bo‘ladi, emalning tuzilishi butunlay
buzilgan bo‘ladi.
Ftor bilan zaxarlanish kuchli bo‘lsa, son suyaklarda ham zararlanish
bo‘lishi rentgenogrammada aniqlangan.
1966- yili V.K. Patrikeev flyuorozni besh bosqichga bo‘ldi:
1. Shtrixli shakli.
2. Dog‘simon shakli.
3. Bo‘rsimon shakli.
4. Eroziyali shakli.
5. Destruktiv shakli.
Flyuoroz deb diagnoz qo‘yish qiyin emas. Bemor hayotini,
yashaydigan joyini, kasallik belgilarini yaxshilab o‘rganish aniq kasallikni
bilishga asos bo‘ladi. Ftorning suvda miqdori ortiqligi bir xil bo‘lganda
turli odamlarda o‘zgarishlar har xil bo‘ladi. Bu tananing umumiy holatiga
bog‘liq. Ichiladigan suvning miqdoriga bog‘liq. Serxarakat bolalar suvni
ko‘proq ichadilar, ftorni ko‘proq qabul qiladilar, ya’ni flyuoroz bilan
kuchliroq zararlanadilar.
Bemor tishini turli ta’sirlardan og‘rishi, tishining ko‘rinishi buzilishiga
shikoyat qiladi. Flyuorozni kariyes, gipoplaziya, emirilish, ponasimon
va boshqa nuqson kabilar bilan farq qila bilish kerak. Eng zaruri
profilaktika — flyuoroz bo‘lmaslik choralarini qo‘llash kerak. Shahar
va qishloqlarda vodoprovod suvidan ichimlik, ya’ni suvda ftorni normal
1,0—1,5 mg.ftor 1 litr suvda bo‘lishiga erishish kerak.

---

4 4
Flyuorozning boshlanish davrida suvda ftor miqdori normallashsa
tezda tuzaladi. V.K.Patrikeev kosmetika nuqtai nazaridan flyuorozdagi
emaldagi dog‘ pigmentlarni 3% tertrat yoki limon kislotasi ho‘llangan
toza paxta bilan rangi chiqquncha artish tavsiya etilgan. Keyin kislota
choy sodasi bilan neytrallanadi. Tish mayda pemza bilan yoki yog‘och
tayoqcha bilan silliqlanadi, pardozlanadi.
I.O.Novik esa 3% li perekis vodorod eritmasidan 5 qism olib bir
qism efir qo‘shib tozalashni tavsiya etgan.
Tishning ko‘rinish shakli ancha o‘zgargan bo‘lsa. Unga sun’iy
koronkalar bilan qoplanadi.