Ўрта махсус, касб-хунар

 
Бурғилаш қулфлари. 
Бурғилаш тизмасини кўтариб–тушириш жараёнида барча қувурларни 
резьбасидан ечишга ва қотиришга тўғри келади. Тушириб–кўтариш 
операциясини тезроқ амалга ошириш учун бирданига бир неча қувурларни 
ечиб, қотиришга тўғри келади. 
«Шам» деб номланувчи бундай қувурлар мажмуаси миноранинг 
узунлигига қараб хар хил узунликда бўлиши мумкин. 

---

80 
Телеграм каналимиз: @ng_uz (Neft va Gaz KITI) 
Нефт ва газ қудуқларини бурғилашда ишлатиладиган, диаметри 114-
168 мм. гача бўлган бурғилаш қувурлари асосан 11,5 метр узунликда ишлаб 
чиқарилади. Бундай шароитда миноранинг баландлиги 41-45 метр бўлганда, 
иккита қувурдан йиғилган шамнинг узунлиги 25 метрни ташкил этади. 
Миноранинг баландлиги 53-58 метр бўлганда, учта қувурдан йиғилган 
шамнинг узунлиги 37 метрни ташкил этади. 1 –2 –3 –4 –туридаги 
қувурларни шам ҳолатида йиғиш ва боғлаш учун бурғилаш қулфларидан 
фойдаланилади (33 а-расм). Узунлиги 6 метр бўлган 1 –2- туридаги 
қувурларни аввал иккитасини боғловчи муфта орқали бир-бирига боғланади 
кейин эса буни шам билан қулф ёрдамида боғланади (33 б-расм). 
Бурғилаш тизмасида асосий боғловчи элементлар бўлиб бурғилаш 
қулфлари ҳисобланади. 
Якунлари ичига чиқарилган бурғилаш қувурлари учун 2 хил турдаги 
бурғилаш қулфлари мавжуд: 
ЗН – якунлари ичига чиқарилган бурғилаш қувурининг жуда кичик 
диаметрли ўтиш тешиги бўлган; 
ЗШ – якунлари ичига чиқарилган бурғилаш қувурининг ўтиш тешиги 
диаметрига яқинроқ бўлган катталикда; 
ЗН – бурғилаш қулфларида ўтиш тешигининг диаметри ювувчи 
суюқликнинг циркуляцияси жараёнида босим йўкотилишини оширади. 
Шунинг учун бундай бурғилаш қулфлари фақат ротор ёрдамида бурғилашда 
ишлатилади.
42-расм. Якунлари чиқарилган бурғилаш қувурларининг боғланиши. 
Якунлари ташқи томонга чиқарилган бурғилаш қувурларини бир-бирига 
боғлаш учун ўтиш тешигининг диаметри катталаштирилган бурғилаш 
қулфлари яратилган. Бундай бурғилаш қулфлари ротор ва турбобур усулида 
бурғилашда жуда яхши самара беради. 

---

81 
Телеграм каналимиз: @ng_uz (Neft va Gaz KITI) 
43-расм. 1 ва 2туридаги якунлари чиқарилган бурғилаш 
қувурлари учун бурғилаш қулфлари. 
а - ЗН туридаги; б - ЗШ туридаги; в - ЗУ туридаги; 
1–қувур билан боғланиш учун резьба. 
 
44-расм. Электробурлар билан бурғилашга мўлжалланган бурғилаш 
қувурларини йиғиш учун бурғилаш қулфлари. 
а- диаметри 140 мм бўлган қувурлар учун;
б- диаметри 127 мм бўлган қувурлар учун. 

---

82 
Телеграм каналимиз: @ng_uz (Neft va Gaz KITI) 
14-жадвалда қулф резьбаларининг асосий катталиклари келтирилган ва 
улар бурғилаш қулфининг тури ва диаметрига қараб танлаб олинади.
14- жадвал 
Катталиклари 
25,4 мм узунликда чизиқлар сони 
5 
4 
3 
Резьбанинг оралиғи, мм 
5,8 
6,350 
6,350 
Резьбанинг эгилиш 
бурчаги,  
7 3 30 
7 7 30 
4 45 48 
Резьбанинг конуслиги 
2 tg  
1:4 
1:4 
1:6