Ўрта Осиёнинг юнон колонизацияси даври маданияти Ўрта Сирдарё бўйи кўчманчи-чорвадорлар маданияти

Burgulik madaniyati. Toshkent vohasi hududida ilk temir davrida
Burgulik madaniyati faoliyat yuritadi. Burgulik madaniyatga oid 20 dan
ortiq manzilgohlar aniqlanib, ulardan o‘rin olgan 50 ga yaqin uy-joylar
o‘rganilgan. Y.F.Buryakov Burgulik madaniyatini ikki bosqichga ajratgan:
Burgulik(Imil.avv.IX–VII asrlar)BuruglikII(mil. avv.VI–IVasrlar).
Tuyabo‘g‘iz suv ombori hududida, Ohangaron daryosining ikkala
sohilidagi qadimgi qishloqlarda Burgulik madaniyatiga oid yerto‘la uy
joylarning o‘rni saqlanib qolgan. Uy-joylarning yirik, o‘rtacha va kichik
o‘lchamli turlari ajralib turadi. Uylar aylana yoki cho‘ziq shaklida bo‘lib,
eshigidaryotomon qaratibqurilgan.
Burgulikmadaniyati aholisilimanusulli sug‘orishuchunqulaybo‘lgan
soylarning etagida dehqonchilik qilgan. Dehqonchilikda bug‘doy va arpa
ekilgan. Vohaning tog‘ va tog‘oldi dashtlarida chorvachilik rivojlangan.
Chorvachilikdaqo‘y, echki,qoramolvayilqiboqilgan.
Metallarga ishlov berish yaxshi rivojlangan. Mis Chotqol-Qurama
konlaridan qazib olingan. Bronzadan yasalgan mehnat qurollari va qurol
yarog‘lar, xususan, ikki quloqli bolta, o‘rog‘, pichoq, igna, bigiz, qoshiq,
sovut, kamon paykoni topilgan. Ular O‘rta Osiyoning shimoliy hududi
moddiy topilmalar bilan o‘xshash.

Eylaton bosqichi Farg‘ona vodiysidagi manzilgohlarining tuzilishi

va mudofaa tizimida o‘zgarishlar sodir bo‘ladi. Manzilgohlar ilgaridan
rejalashtirilgan loyiha bo‘yicha to‘g‘ri to‘rtburchak shaklida qurila
boshlaydi. Mudofaa devorida to‘g‘rito‘rtburchak burjlar paydo bo‘ladi.
Eylaton madaniyatga oid yodgorliklar orasida shu nomdagi
manzilgohyaxshi o‘rganilgan.ManzilgohQoradaryobo‘yida joylashgan,
umumiy maydoni 200 ga dan iborat. Manzilgoh ichki (20 ga) va tashqi
qismdan tashkiltopgan. Ichki qismi qudratli mudofaa tizimiga ega. Ikki
qatordan iborat mudofaa devorining pastki qismi guvala va yuqorisi
xom g‘ishtdan 4 m qalinlikda barpo etilgan. Mudofaa devori kvadrat
burjlar bilan kuchaytirilgan. Murakkab tuzilishga ega bo‘lgan bunday
fortifikatsiya Chust madaniyatining shahar turidagi manzilgohlarida
uchramaydi, aksincha, O‘rta Osiyoning janubiy viloyatlari uchun xos.
Manzilgoh birinchi devoridan 500 m masofada, unga parallel
qilib qurilgan ikkinchi devor joylashgan. Ehtimol, ikkinchi shahriston
harbiy xavf tug‘ilgan paytda aholi chorva mollarini himoya qiladigan
joy bo‘lishi mumkin.
Sarvontepa va Simtepa yodgorliklari ham Eylaton madaniyatiga oid.
Sarvontepa yodgorligidan mil. avv. I ming yillikning o‘rtalarida qurilgan
dastlabki mudofaa devorining saqlanib qolgan qismi ochilgan. Bu
yodgorlikAndijonshahrining engqadimgi o‘rnihisoblanadi.