N
|
Ko‘rsatkichlar
|
Gemolitik
|
Parenximatoz
|
Mexanik
|
Oshqozon osti bezi boshchasi va umumiy o‘t yo‘llari raki
|
Boshqa mexanik sabablar
|
1
|
Anamnez
|
Sariqlikni bolalikda paydo bo‘lishi, sovuqda uning kuchayishi, o‘xshash kasalliklarni qarindoshlarida mavjudligi va ayrim dorilar qabul qilgandan keyin yuzaga kelishi
|
O‘tkir gepatitlar, boshqa ayrim yuqumli kasalliklar (infeksion mononukleoz), toksik moddalar bilan aloqada bo‘lganlik va spirtli ichimliklarni suistemol qilish
|
Aksariyat hollarda sariqlik bilan kechuvchi o‘ng qobirg‘a ostidagi og‘riq xurujlari, o‘t yo‘llarida o‘tkazilgan jarrohlik amaliyoti
|
Anamnezda surunkali pankreatit, tana vaznining keskin kamayishi
|
2
|
Teri rangi
|
Och –sariq limon rangida
|
Sariq yoki to‘q sariq
|
|
YAshil yoki sarg‘ish kulrang rangdagi sariqlik
|
3
|
Sariqlikning intensivligi
|
YAqqol bo‘lmagan
|
O‘rta darajadagi
|
O‘rta intensivlikdan yaqqol darajagacha
|
O‘rta intensivlik
da
|
|
4
|
Teri qichishi
|
Yo‘q
|
Doimiy bo‘lmagan, jigar ichi xolestazida doimiy
|
Doimiy
|
Doimiy
|
5
|
Jigar sohasida og‘irlik hissi
|
Yo‘q
|
Aksariyat hollarda kasallikning erta davrlarida
|
Kam hollarda
|
Kam hollarda, faqat o‘tkir xoletsistit bundan mustasno
|
6
|
Jigar o‘lchamlari
|
Me’yorida yoki ozroq kattalashgan
|
Kattalashgan, me’yorida yoki kichraygan, ba’zan yuzasi notekis (sirrozda)
|
Kattalashgan, yuzasi notekis bo‘lishi mumkin (metastazlarda)
|
Kattalashgan
|
7
|
Jigar sohasida og‘riq
|
Yo‘q
|
Kam hollarda
|
Aksariyat hollarda
|
Aksariyat hollarda
|
8
|
Taloq o‘lchamlari
|
Kattalashgan
|
Aksariyat hollarda kattalashgan
|
Aksariyat hollarda kattalashmagan
|
Aksariyat hollarda kattalashmagan
|
9
|
Peshob rangi
|
Me’yorida, ba’zan yuqori bilirubinuriya
|
Qora (bog‘langan bilirubin mavjudligi sababli)
|
Qora (bog‘langan bilirubin mavjudligi sababli)
|
Qora (bog‘langan bilirubin mavjudligi sababli)
|
10
|
Peshobda urobilen miqdori
|
Keskin oshgan
|
Qisqa muddat bo‘lmasligi mumkin, keyin keskin yoki o‘rta darajada oshgan
|
O‘t yo‘llari to‘liq berkilgan hollarda umuman aniqlanmaydi.
|
O‘t yo‘llari to‘liq ber-kilgan hol-larda umuman aniqlanmay
di
|
11
|
Najas rangi
|
Me’yorida yoki qoramtir (sterkobilin oshishi hisobida)
|
Oqimtir (sterkobilin kamligi va yog‘lar oshishi sababli)
|
Oqimtir (sterkobilin yo‘qligi va yog‘lar ko‘pligi sababli)
|
Oqimtir (sterkobilin yo‘qligi va yog‘lar ko‘pligi sababli)
|
12
|
Qon tahlili
|
Anemiya, retikulotsitoz
|
Gipersplenizm rivojlanganda sitopeniya, ECHTning yuqoriligi
|
YAqqol namoyon bo‘lmagan leykotsitoz, anemiya, ECHTning yuqoriligi
|
YAqqol namoyon bo‘lmagan leykotsitoz
|
13
|
Xolesterin ko‘rsatkichlari
|
Me’yorida
|
Me’yorida yoki kamaygan (jigar ichi xolestazida yuqori)
|
Me’yorida yoki yuqori
|
Me’yorida yoki yuqori
|
14
|
Qonda bilirubin ko‘rsatkichlari
|
Qonda bog‘lanmagan bilirubin miqdori yuqori
|
Qonda bog‘langan va bog‘lanmagan bilirubin ko‘rsatkichlari yuqori
|
Qonda bog‘langan bilirubin ko‘rsatkichlari doimiy yuqori va muntazam o‘sib boradi
|
Qonda bog‘langan bilirubin ko‘rsatkichlari doimiy yuqori (ba’zan qisqa muddatli)
|
15
|
Ishqorli fosfotaza ko‘rsatkichlari va cho‘kma sinamalari
|
Ishqorli fosfataza ko‘rsatkichlari o‘zgarmagan va cho‘kma sinamalar manfiy
|
Me’yorida, ba’zan (jigar ichi xolestazida) yuqori, cho‘kma sinamalar musbat
|
Keskin ko‘tarilgan, cho‘kma sinamalari manfiy
|
Ko‘tarilgan
|
16
|
Aminotransferazalar faolligi
|
Me’yorida
|
Aksariyat hollarda yuqori
|
Me’yorida yoki biroz ko‘tarilgan
|
Me’yorida yoki biroz ko‘tarilgan
|
17
|
O‘tkazilishi lozim bo‘lgan maxsus sinamalar
|
Kubs reaksiyasi.
Eritrotsitlar rezistentligini va qon zardobidagi issiq va sovuqlikka antitelalar, gaptoglobulinlarni aniqlash, gemoglobin elektroforezi
|
Virusli gepatit markerlarini aniqlash (IFA, PZR), jigar biopsiyasi, laparoskopiya.
Bengal-pushti yoki kolloid oltin bilan radioizotop tekshirish, brom sulfalen sinamasi
|
O‘t yo‘llari va oshqozon-ichak tizimini rentgen yordamida tekshirish.
Laparskopiya
Teri orqali jigar ichi xolangiografiyasi, jigarni skanerlash.
Qonda va peshobda fermentlar-diastazalarni aniqlash. Najasni yashirin qonga tekshirish
|
O‘t yo‘llari va oshqozon-ichak tizimini rentgen yordamida tekshirish.
Jigar biopsiyasi, laparaskopiya.
Teri orqali jigar ichi xolangiografiyasi, gepatografiya, jigarni skanerlash.
Qonda va peshobda fermentlar-diastazalarni aniqlash. Najasni yashirin qonga tekshirish
|
Sariqlikka chalingan bemorlarni sinchkovlik bilan ko‘zdan kechirish va ob’ektiv ko‘rikdan o‘tkazish uning sababini aniqlashda muhim ahamiyatga ega ekanligini UAV unutmasligi (2-rasm) lozim.
2rasm. Sariqlikka chalingan bemorlarlarda kuzatiladigan o‘zgarishlar.
