S. M. Sultanova, E. V. Krivoruchko, G. T. Zakirova, A. A. Baymatov temir yo‘l transporti statistikasi

 
6-masala. Berilgan ma’lumotlarga asoslanib temir yo’l bo’yicha 
hisobot davridagi yuk tashishning o’rtacha masofa uzunligini aniqlang. 
2.4.5-jadval 
Yuk turi 
Olib ketilgan yuklar, ming t. 
Yuk tashish o’rtacha uzunligi, 
km 
Ko’mir va koks 
58,9 
120 
Neft mahsulotlari 
217,6 
250 
Qora va rangli metallar 
142,2 
342 
Qurilish materiallari 
329,5 
320 
Sement 543,8 
435 
Kimyo va mineral
234,9 
510 
Oziq-ovqat mahsulotlari 
125 
116 
Boshqa yuklar 
329,1 
338 
 
7-masala. Berilgan ma’lumotlarga assoslanib barcha turdagi nisbiy 
ko’rsatkichlarni hisoblang va ularni tahlil qiling.
Temir yo’l MTU ning yuk tashish hajm ko’rsatkichlari dinamikasi 
2.4.6-jadval 
№ Ko’rsatkichlar 
nomi 
O’lchov 
birligi 
1-variant 2-variant 
Ko’rsatkich miqdori 
Ko’rsatkich miqdori 
o’tgan 
davrida 
joriy davr 
o’tgan 
davrida 
joriy davr
1. 
Foydalanish ish hajmi, shu 
jumladan:
vag. 12200 13740 16318 16797 
1a) yuk 
ortishda 
vag. 
6900 
7200 
8562 
8945 
1b) yuk 
ortilgan 
vagonlar 
qabuli 
vag. 5300 6540 7756 7852 
2. 
Yuk tashish hajmi (ish )
vag. 
12865 
14231 
20972 
21585 
2a) yuk 
ortish 
vag. 
6984 
7834 
9652 
10235 
2b) yuk 
tushirish 
vag. 
5882 
6397 
11320 
11350 
3. 
Brutto yuk aylanishi 
ming. 
t.km. 
393,580 414,249 276,325 285,457 
4. 
Netto yuk aylanishi 
ming. 
t.km. 
275,648 242,905 161,984 165,897 
5. 
Bir kunlik o’rtacha 
vagonlar soni 
vag. 10764 10916 2584 2636 
6. Lokomotiv-soati 
umumiy, 
shu jumladan: 
lok-soat 91932 107540 39869 42525 
30

---

6a) uchastkada, 
shu jumladan: 
lok-soat 30280 44000 29928 32020 
- 
peregonda 
harakatdagi 
21680 34280 22856 34280 
- oraliq bekatlarda 
lok-soat 
8600 
9720 
7073 
7120 
6b) Ro’yxatga olish bekatida 
lok-soat 
7102 
7090 
4727 
4860 
6v) aylanish 
bekatida 
lok-soat 15220 
17580 
1562 
1758 
6g) lokomotiv 
brigadani 
almashtirish bekatida 
lok-soat 39330 38870 3652 3887 
7. Lokomotiv bosib o’tgan yo’li 
umumiy, shu jumladan: 
lok-soat 736162 745533 736162 745135 
7a) chiziqli o’tish yo’li 
lok-km. 
720186 
727803 
237196 
241210 
7b) shu jumladan: poyezd 
boshida 
lok-km 6622 6622 112156 120120 
8. Vagonlarni 
bosib o’tgan yo’-
li umumiy, shu jumladan: 
vag-km. 
709599 
743789 
166187 
166548 
8a) yuk bilan bosib o’tgan yo’l vag-km 
495721 
524165 
147212 
147392 
8b) yuksiz bosib o’tilgan yo’l 
vag-km 
213878 
219624 
18975 
19156 
9. Vagon-soat 
umumiy, 
shu jumladan: 
vag-soat 
525673 
625642 
7315 
7865 
9a) uchastkada 
poyezdlarda 
vag-soat 216345 252136 
5123 
6796 
9b) yuk 
tashish 
operatsiyalarida 
vag-soat 162688 199577 38978 46784 
9v) texnik 
operatsiyalarida 
shu jumladan: 
vag-soat 146990 173029 25638 32532 
- ishlov bilan 
vag-soat 
101363 
115551 
13340 
14252 
- 
ishlovsiz 
vag-soat 45627 58378 11220 12729 
10 Operatsiyalar 
soni 
operats 62706 67976 
1568 
2511 
10a) yuk ortish operatsiyalari 
operats 
8854 
9511 
9652 
10218 
10b) tranzit 
operatsiyalari, 
shu jumladan: 
operats 54552 58665 7872 8624 
- 
ishlovda 
operats 12782 13864 7780 7594 
- 
ishlovsiz 
operats 41880 45041 112 
1130 
 
2.5. Nazorat savollari 
 
1. Temir yo‘l statistikasining o‘rganish predmeti nimadan iborat?
2. Temir yo‘l statistikasining bozor iqtisodiyoti sharoitidagi vazifalari? 
3. Temir yo‘l statistikasining bo‘limlari? 
4. Tashish statistikasining kuzatish birligi va kuzatish obyekti? 
5. Foydalanish statistikasining kuzatish birligi va kuzatish obyekti? 
6. Mehnat va ish haqi statistikasining kuzatish birligi va kuzatish obyekti? 
7. Moliya statistikasining kuzatish birligi va kuzatish obyekti? 
8. Asosiy fondlar statistikasining kuzatish birligi va kuzatish obyekti? 
9. Tezkor-statistik va statistik oqimlarining xususiyatlari?
10. Temir yo‘l transporti statistikasining xususiy uslublari? 
31

---

2.6. Testlar 
 
1. Temir yo’l transporti statistikasi: 
a) faqat ommaviy to‘plamlar bilan shug‘ullanadi; 
b) ommaviy to‘plamlardagi ayrim birliklar, unsurlarni o‘rganadi va shu 
asosida tegishli qonuniyatlarni aniqlaydi; 
c) tanlov to‘plamlar bilan shug‘ullanadi. 
d) temir yo’ldagi ommaviy hodisa va jarayonlarni kuzatish natijasida 
olingan to‘plamlar bilan shug‘ullanadi. 
2. Tashish statistikasining asosiy funktsiyasi: 
a) yuk, yo‘lovchilar va bagaj tashish jarayonini tashkil qiladi; 
b) unda variatsiyaning yo‘qligidir; 
c) uning o’zgaruvchanligi;
d) unda to‘plam birligini ifodalovchi ko‘rsatkichlar mavjudligi.