3-bob. Tashish statitikasi. Yuk tashish statistikasi
3.1. Yuk tashish statistikasi, uning mazmuni va vazifasi
Yuk tashish statistikasi temir yo‘l transporti
statistikasining, asosiy
bo‘limlaridan biri. Yuk tashish statistikasi temir yo‘l transportining aso-siy
vazifasi, ya’ni yuk, yo‘lovchi, qo‘l yuki tashishni o‘rganadi. Tashish
statistikasining ma’lumotlari ishlab chiqarishni mamlakat miqyosida joy-
lashtirish, temir yo‘l transportidan foydalanish
va tashishini tashkil etish
maslalarini yechish uchun keng qo‘llaniladi, uning boshqaruv tashkilot-lari
uchun tezkor-taqsimlash vositasi bo‘lib xizmat qiladi. Ular temir yo‘l
transportining, yuk va yo‘lovchi tashish umumiy hajmidagi, salmog‘ini
tavsiflashga imkon yaratadi.
Yuk t
ashish statistikasining vazifasi. Tashish to‘g‘risidagi statistik
ma’lumotlarning vazifalari turlicha bo‘lganligi sabab,
ular quyidagi ikki
guruhda ifodalanadi:
a) yuk tashish statistikasining mamlakat iqtisodiyoti oldidagi vazifasi
quyidagilarni tavsiflashdan iborat: temir yo‘l transporti mahsuloti va yuk
tashish hajmini, umumiy transportning bir bo‘lagi tarzida,
tavsiflash; mam-
lakat iqtisodiyotining asosiy mahsulotlari bo‘yicha tuman va hu-dudlararo
aloqani tavsiflash; aholining harakatchanlik darajasini, mam-lakat, uning
alohida hudud va tashish sifati hamda iqtisodiyot tarmoqlari va aholi
ehtiyojini qondirish darajasini ta’minlovchi ko‘rsatkichlar
tizimini ishlab
chiqish;
b) yuk tashish statistikasining tarmoq, ya’ni temir yo‘l transporti
oldidagi vazifasi quyidagilardan iborat: yuk jo‘natuvchilarning, tashishga
bo‘lgan ehtiyojini qondirish darajasini baholash
va tahlil qilish uchun asos
sifatida, tashish hajmi va tarkibini tavsiflash; ilmiy bashoratlash uchun
tashish rivoji qonuniyatini o‘rganish; noratsional tashishni aniqlash; temir
yo‘ldagi tashish sifati darajasini tavsiflab beruvchi ko‘rsatkichlar
tizimini
ishlab chiqish.
Do'stlaringiz bilan baham: