Samarqand davlat universiteti turaev b. X., Nizamov a. N

17.1.2- rasm 
Bunda maosh o`rtacha belgilar bilan belgilanishda davom etib, demak uning 
hajmi ham qulaydi (P`
Monopsoniya modeli yordamida, Dj. Robinson ishchi kuchini sotib olayotgan 
firma monoposonist bo`ladigan bo`lsa, bu holat mehnat bozoriga salbiy ta`sir 
ko`rsatishini yoritgan, ya`ni bandlik darajasi tushib ketib, buning oqibatida ish haqi 
darajasi ham tushadi. Bundan ingliz iqtisodchisi, ishchilar huquqlarini qonunan 
himoya qilish zarurati va kasaba uyushmalari faoliyatini faollashtirish zarurligi 
haqida xulosa qiladi. 
Uning pozitsiyasi E.Chemberlin pozitsiyasidan aynan Shu jihati bilan farq qiladi, 
zero E. Chemberlin fikricha, ishsizlik sababi monopsoniya holati emas, 
monopolistik raqobatchilikdir. Bundan tashqari, E. Chemberlin, bandlik 
muammosini hal etishda kasaba uyushmalari roliga nisbatan skeptik fikrga ega 
bo`lib, ularni mehnat bozoridagi monopolistlar sifatida ko`rgan, demak ishchi 
kuchi narxini oshirish, hamda mehnatga nisbatan talab pasayishi sababchisi ham 
shular bo`lgan. 
 
Nazorat uchun savollar: 
1. Monopolistik raqobatchilik nima? E. Chemberlin modelida, bozorda 
sotuvchilar holati nima sababdan monopolistik deb ataladi? 
2. Monopolistik bozor va monopolistik raqobat bozorida raqobatchilik 
o`rnatiladigan ishlab chiqarish hajmi va narxi darajasi qanday 
mutanosiblikka ega? 

---

150 
3. E.Chemberlin unga zamonaviy bo`lgan iqtisodiyotda yuqori darajadagi 
ishsizlik sababi nimada deb bilgan? 
4. E.Chemberlin monopolistik raqobatchilik nazariyasining Djon Robinson 
nomukammal raqobatchilik nazariyasidan printsipial farqi nimada? 
5. Narx diskriminatsiyasi qanday usullarini aytib o`tishingiz mumkin? 
6. Monopsoniya holatini tasvirlab bering va monopsoniyaga misollar keltiring. 
7. Iqtisodiyotda past darajadagi bandlik sabablari Dj. Robinson fikricha nimaga 
bog`liq?