Samarqand iqtisodiyot va servis instituti hudayberdiev umar

13.4.3. Korxonalar aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligining 
statistikasi 
Korxonalar aylanma mablag‘lar bilan yetarli miqdorda va assortimentda 
ta’minlangan bo‘lishi lozim. Korxonalarning aylanma mablag‘lar bilan 
ta’minlanganligini quyidagi ko‘rsatkichlar ifodalaydi. Me’yorlashtiriladigan aylanma 
mablag‘larning haqqiqiy qoldiqlari belgilangan me’yorlarga to‘g‘ri ekanligi; korxona 
faoliyat natijalariga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘larni, asosiy vositalarga to‘g‘ri 
keladigan aylanma mablag‘larni, hamda xodimlarning aylanma mablag‘lar bilan 
ta’minlanganligini yoki bitta xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar va 
boshqalar. 
Faoliyat natijasiga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar ko‘rsatkichi 
(Ay.mabl. sig‘imi) aylanma mablag‘lar summasini ishlab chiqarilgan mahsulot 
hajmiga nisbatan aniqlanadi. 
)
(
.
.
imi
g'
Ay.mabl.si
N
hajmi
Mahsulot
mabl
Ay

Aylanma mablag‘lar haqqiqiy miqdori bilan ta’minlanganlik koeffitsienti 
(Ay.mabl.H.Q.) aylanma mablag‘lar haqqiqiy qoldig‘ini ularning belgilangan 
me’yorlariga nisbati bilan aniqlanadi.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
A
M
mabl
Ay
H
mabl
Ay
Q
H
mabl
y

Asosiy vositalarga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar aylanma mablag‘lar 
(Ay.mabl.) summasining korxona asosiy vositalar summasiga nisbati bilan hisoblanadi 
Korxona xodimlarining aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligi yoki bir 
xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar o‘rtacha miqdorlarini xodimlar o‘rtacha 
soniga nisbati bilan aniqlanadi. 
Xodimlar
Ay.mabl.
X.Ay.mabl.
Korxonada ishlab chiqarilgan va sotilgan mahsulotlar hajmi yuqori sur’atlar 
bilan ko‘paygan sharoitda, har bir xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘larning 
ortishi ijobiy holdeir. 

---

183