Samarqand iqtisodiyot va servis instituti u. Xudayberdiev, A. N. Xoliqulov, S. A. Babanazarova

10.1-jadval 
O‘zbekiston Respublikasida nikoh va ajralishlar soni 
Yillar 
Nikohlar 
soni, ming 
Ajralishlar 
Soni, ming 
1000 kishi hisobiga 
Nikohlar 
Ajralishlar 
1980 
173,6 
22,5 
10,8 
1,4 
1990 
217,3 
29,9 
10,6 
1,5 
2000 
172,9 
22,6 
7,1 
0,8 
2005 
183,3 
16,4 
7,0 
0,6 
2010 
285,4 
19,0 
10,1 
0,7 
2015 
287,6 
29,6 
8,3 
0,9 
2016 
275,0 
29,3 
7,8 
0,9 
2017 
306, 2 
32,0 
9,5 
0,99 
2018 
311,4 
32,3 
9,5 
0,98 
2019 
311,0 
31,4 
9,3 
0,94 
2020 
296,8 
28,2 
8,7 
0,83 
2021 
305,2 
39,3 
8,8 
1,13 
 
O‘zbekiston ko‘p millatli mamlakat bo‘lib, hozirgi paytda 130 
tadan ko‘proq millat va elatlarga mansub aholi yashaydi. 1989 yil aholi 
ro‘yxatiga ko‘ra o‘zbeklar Respublika aholisining 74 % ni tashkil etadi. 
Ulardan keyingi o‘rinlarda ruslar, tojiklar, qozoqlar, qoraqalpoqlar, 
tatarlar 
turadi. 
Tojiklar, 
qozoqlar, 
qirg‘izlar, 
qoraqalpoqlar 
O‘zbekistonda qadimdan yashab kelayotgan tub joy aholi hisoblanadi. 
Ruslar, nemislar, tatarlar, mesxeti turklar va boshqa shu kabi millat 
vakillari O‘zbekistonga turli vaqtlarda, asosan ikkinchi jahon urushi 
natijasida majburiy tarzda keltirilgandir. Shuning uchun ham bu millat 
vakillarining ayrimlari keyingi yillarda o‘z vatanlariga qaytib ko‘chib 
ketmoqdalar. Lekin, mustaqil O‘zbekistonda Konstitutsiyamizning 18 – 
moddasiga yozilganidek, fuqoralar jinsi, irqi, millatidan qat’iy nazar bir 
xil huquq va erkinliklarga egadir, qonun oldida tengdir. 
Hozirgi paytda tumanlarda ham na’munaviy loyihalar asosida 
barcha qulayliklarga ega uylar qurilmoqda statistitik ma’lumotlarga 
qaraganda aholining 51% shaharlarda 49% esa qishloq joylarda yashaydi

---

171 
Aholining madaniy – ma’rifiy darajasini mavjud teatrlar, 
kutubxonalar va ulardagi kitoblar soni chop qilinayotgan kitob va davriy 
nashriyotlar soni, oliy va o‘rta maxsus ma’lumotlilar soni, fan doktorlari 
va nomzodlari soni va shu kabi ko‘rsatkichlar bilan tavsiflash mumkin. 
O’zbekiston aholisi viloyatlar ya’ni hududlar bo’yicha notekis 
joylashgan 2021 yil 1 yanvar holatiga ko’ra Samarqand viloyatida- 
3947,7 ming kishi, Farg’ona viloyatida – 3820,0 ming kishi, Andijon 
viloyatida- 3188,1 ming kishi, Qashqadaryo viloyatida – 3339,4 ming 
kishi yashamoqda. Aholisi eng zich joylashgan hududlar: Andijon 
viloyatida 760,1 kishi, Farg’ona viloyatida 1km
2
– 578,9 kishi, Navoyi 
viloyatida esa 1km
2
ga 9,3 kishi to’g’ri keladi.