Samarqand iqtisodiyot va servis instituti u. Xudayberdiev, A. N. Xoliqulov, S. A. Babanazarova

“Statistik tadqiqotlarda tanlab kuzatishning qo`llanilishi” bobi 
bo‘yicha amaliy topshiriqlar. 
 
1 - Masala. Tanlanma kuzatish natijalariga ko‘ra viloyatdagi 
tekshirilgan 15 ta chorvachilikka moslashgan fermerlik xo‘jaliklarida 
har bir sog‘in sigirdan 3050 litr sut sog‘ib olingan. O‘rtacha kvadratik 
tafovut 64 litrga teng. 0,954 ehtimollik bilan o‘rtacha xatolik chegarasi 
aniqlansin. Tanlash tasodifiy takroriy usulda amalga oshirilgan. 
 
2 - Masala. Partiyada 40000 dona mahsulot bor. Shulardan 
tanlanma yo‘l bilan 1000 tasi tanlab olinib, ulardan 800 tasi 1- navlik 
ekinligi aniqlandi. 0,997 ehtimollik bilan butun partiyadagi 1-navli 
mahsulotlarning salmog‘i o‘zgarish chegaralari aniqlansin. 
3 - Masala. Isitish korxonasiga keltirilgan ko‘mirning namlik 
darajasini aniqlash maqsadida turli vagonlardan tasodifiy ravishda 400 ta 
namuna tekshirish uchun olindi va natijada quyidagi ma’lumotlarga ega 
bo‘lindi: 

---

108 
Namlik darajasi, % 
Namunalar soni 
3-5 
18 
5-7 
140 
7-9 
178 
9-11 
54 
11-13 
30 
Jami: 
400 
Aniqlang: Ko‘mirning o‘rtacha namlik darajasini va 0,954 ehtimollik 
bilan o‘rtacha tanlanma xatolik o‘zgarish chegarasini.
4 - Masala. Elektr lampochkalarning sifatini o‘rganish maqsadida 
tanlanma kuzatish o‘tkazilsin. Tasodifiy ravishda partiyadagi 20000 ta 
lampochkadan 400 tasi tanlab olindi va sinov natijalarida quyidagi 
ma’lumotlarga ega bo‘lindi: 
Lampochkalarning yonish vaqti. 
soat 
Lampochkalar soni 
800-1000 
16 
1000-1200 
80 
1200-1400 
90 
1400-1600 
160 
1600-1800 
40 
1800-2000 
8 
2000-2200 
6 
Yuqoridagi ma’lumotlar asosida quyidagilarni aniqlang: 
1) lampochkalarning tanlanmadagi o‘rtacha yonish vaqtini; 
2) 0,954 ehtimollik bilan tanlanmaning vakolatli xatosini va butun