Сборник V международной

YURAK, QON-TOMIR TIZIMI UCHUN BEQIYOS SHIFOBAXSH NE’MAT
Rahmatullaev I.R., Yakubov I.Yu., Axadjonov M.M., Nazarova Yo.X.
F a rg ’ona jam oat salomatligi tibbiyot instituti
Organizmdagi tabiat tomonidan in’om etilgan biokimyoviy jaroyonlar dasturining m e’yoriy ishlashi 
shubhsiz sog’u - salomlikni, uzoq umir kurishni kafolati ekanligi hechkimga sir emas. Faqat, buning uchun 
istemol qilinayotgan ozuqa va meva - chevalarning keraklisini, uning miqdor va sifatiga e’tiborli bo’lib, 
bilib tanavvul qilish kerak holos. Organizmga quvvat bo’luvchi shifobaxsh ne’matlar esa etarlicha. Ana 
shunday tabiat in’omlaridan biri anjir hisoblanadi. Anjir juda totli va shirali meva bo’libgina qolmay, ming 
dardga davo ne’mat xisoblanadi. Chunki anjir mevasi vitaminlar va minerallarga boy. Uning tarkibida kaliy, 
kaltsiy, fosfor, magniy, temir, mis hamda qator bir qancha vitaminlar borligi tadqiqotlarda aniqlangan.
Vitaminlar va makro - mikroelementlar (100 gr)
Beta-karotin
5,6 mkg
Kaltsiy
162,0 mg
Vitamin E
0,4 mg
Temir
2,0 mg
Vitamin K
15,2 mkg
Magniy
68,0 mg
Vitamin C
1,3 mg
Fosfor
67,0 mg
Vitamin B,
0,1 mg
Kaliy
680,0 mg
Vitamin B2
0,1 mg
Natriy
10,0 mg
Vitamin B3
0,7 mg
Rux
0,6 mg
Vitamin B4
15,3 mg
Mis
0,3 mg
Vitamin B5
0,3 mg
Marganets
0,5 mg
Vitamin B9
8,2 mkg
Selen
0,6 mkg
Har kuni anjir iste’mol qilish organizmning kaltsiyga bo’lgan ehtiyojini qondiradi. Anjir tarkibidagi 
kaliy elementi arterial qon bosimi bir m e’yorda bo’lishiga xizmat qiladi va yuqori qon bosimida yaxshi 
foyda beradi. Anjir qon tomirlarini kengaytiradi, shu boisdan ham uni venalarning varikoz kasalligida ham 
iste’mol qilish foydali. Meva tarkibidagi fitsin moddasi qonning quyuqlashishini bartaraf etadi, tomirlarda- 
gi tromblar so’riladi. U iste’mol qilinayotgan shakarning yog’ga aylanishini oldini oladi. Aritmiyada anjir, 
mayiz, asal, yong’oqdan teng miqdorda olib, go’shtqiymalagichdan chiqariladi va asal bilan aralashtiriladi. 
Kuniga 2 mahal, ovqat orasida 1 osh qoshiqdan iste’mol qilinadi. Yurak ishemik xastaligida 150 g qora 
olxo’ri, 300 g anjir mevalari, 2 qoshiq bodom, maydalangan apelbsin po’stlog’i, ta’bga ko’ra asal qo’shila- 
di. Tayyor aralashmaning 2 qoshig’ini 1 stakan qatiq yoki kefirga aralashtirib, har kuni ertalab yeyiladi. Bu 
aralashma yurakni baquvvat qilib, organizmga kuch beradi.
Bundan tashqari menopauza jarayonini boshdan kechirayotgan ayollarga ko’proq anjir yeyish 
tavsiya etiladi. Anjirda, ayniqsa, uning po’stloq qismida ko’krak saratonining oldini oluvchi moddalar 
bor. Anjirning quritilgan mevasidan 4 tasiga bir stakan sut quyib, qaynatilib, 30 daqiqa davomida tindi- 
rib qo’ying. So’ng blenderda anjirli sutni atalab oling hamda 3 qismga bo’lib, kun davomida 3 martadan 
iching. Tomoq yo’llarini yumshatuvchi, yo’talni bartaraf etuvchi ushbu tabiiy vositani bolalarga bersangiz 
ham bo’ladi.
22

---

Surunkali qabziyatda anjiming 8 ta quruq mevasini ikki stakan suvda 20 daqiqa o ’rtacha olovda 
qaynatiladi. So’ng yarimta limon suvi, bir choy qoshiq zanjabil (imbir) kukuni qo’shib aralashtiriladi. 
Shisha idishga quyib, qopqog’ini zich yopib, salqin joyda saqlanadi. Uni 14 kun davomida 3-4 mahal 1 osh 
qoshiqdan ovqat orasida qabul qilish ich qotishi muammosini bartaraf etadi.