Serifikatlashtirish asoslari

M ustaqil Hamdo‘stlik Davlatlarida sertifikatlashtirish faoliyati.
MHD da sertifikatlashtirish faoliyati MHD davlatlarida 1992 yilda imzolangan standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish sohasidagi siyosiy kelishuvni yuritish to‘g‘risidagi Kelishuvga asosan sertifkatlashtirish bo‘yicha faoliyat olib boriladi.
Davlatlar Kelishuvi nizom asosida hamkorlik – Kelshuv qatnashchilari milliy sertifikatlashtirish tizimini ISO/MEK qo‘llanmalari asosida shakllantiradi va Ushbu sohadagi usullar bilan boyitib borishadi.

4.2. CHet el davlatlarida sertifikatlashtirish amaliyoti

Butun dunyoda mahsulotning sifati, xavfsizligi nazorat tekshiruv xizmatlari tomonidan olib boriladi. Xavfsizlikni nazorat qilish usullari bir qancha usuliyatlarga asoslanib ko‘pgina idora va tashkilotlar orqali amalga oshiriladi. Davlat tekshiruvlari asosan standart talablari to‘g‘ri bajarilganligi, sanitariya-gigiena qoidalari bajarilganligi ustidan nazoratni va boshqa ko‘rsatkichlarni tekshirishlar esa iste’molchilar huquqlarini himoya qilish tashkilotlari tomonidan olib boriladi.

Davlat nazorat idoralari umumiy tekshiruvlarni bajarishmay, faqatgina nomuvofiq mahsulotlar bo‘yicha huquqiy choralar ko‘rishadi. Ko‘pgina davlatlarning qonunlari mahsulotlarning talablarga javob berishi to‘g‘risida alohida texnik reglamentlardan iborat.
Evropa davlatlari ma’lumotlariga ko‘ra Fransiya standartlashtirish assotsiatsiyasida (AFNOR) va Evropa assotsiatsiyasida (EACT) 5000 dan ortiq nomdagi mahsulotlar sertifikatlashtirilib, sertifikatlashtirish bo‘yicha 300 ta tizim faoliyat olib boradi, bu ishda 7000 dan ortiq sertifikatlashtirish idoralari faoliyat ko‘rsatadi.
Sertifikatlashtirish azaldan sanoatda va rivojlangan davlatlarda foydalanilgan. Bu esa o‘z navbatida ushbu davlatlar bozorida nomuvofiq va standart talablariga, me’yoriy texnik hujjatlarga javob bermaydigan mahsulotlarining paydo bo‘lishidan himoya qilgan.
Bitta mahsulotga har xil standart va texnik me’yorlar belgilanishi jahon bozorida xalqaro savdo-sotiqqa sun’iy to‘siqni vujudga keltiradi. SHuning uchun sertifikatlashtirish, teng hamkorlik bilan standartning uyg‘unligini va sertifikatlashtirishning qoidalariga mos kelishligi savdo-sotiqda hamkorlik qilishda muhim o‘rin tutadi.
Sertifikatlashtirish idoralaridan tashqari bir qancha davlatlarda bojxona chegaralarida alohida Davlat xizmat ko‘rsatish idoralari joylashgan bo‘lib, ular hududga kirib kelayotgan mahsulotlarning (veterinar xayvonlar, usimliklar, oziq-ovqat mahsulotlari va tez buziladigan mahsulotlar) talablarga javob berishini ta’minlash bo‘yicha ish olib borishadi.
Keyingi bandlarda ba’zi bir davlatlarda mavjud bo‘lgan shunday xavfsizlik xizmatlari haqida ma’lumotlar keltirilmoqda.