Sh o sr a n o r m a t o V a j a h o n a d a b iy o t I

qiz hayotidan lavha aks ettiruvchi asar bo'lib, uni ilk marotaba yunon 
shoiri Feokrit boshlab bergan, Vergiliy ushbu janrda yozilgan 
«Bukoliklar» («Chpon qo'shiqlari») asari bilan shuhrat qozongan.
Antik adabiyotda nasriy asarlar ham mavjud bo‘lgan, biroq 
hozirgisidan farqli o ‘laroq uncha mashhur bo'lmagan, ular oddiy 
kitobxon uchun vaqt o'tkazish vositasi sanalgan. Antik nasrning 
bizgacha yetib kelgan eng yaxshi namunalari Longning nasrdagi 
idilliyalarni yodga soluvchi «Dafnis va Xloya» romani, shuningdek, 
Rim nosirlari Petroniyning «Satirikon» va Apuleyning «Metamar- 
fozalar» («Oltin eshak») romanlaridir.
Tarixiy nasrning vujudga kelishi ham shu davrga to ‘g‘ri keladi. 
Qadimgi yunon va rimliklar to'qimadan ko‘ra tarixiy voqealar haqidagi 
asarlami o'qishni sevganlar. Tarixiy asarlar badiiylik unsurlariga boy 
bo'lib, goh eposlami, goh dramalami yodga solar ed i Masalan, Gomer
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

epik tur unsurlaridan foydalangan bo‘lsa, Fukiridda tragediyaga xos 
fojeiylik kuchli edi Rimda Tit Liviy o ‘tmish hodisalarining mohir 
kuychisi sifatida shuhrat qozongan. Bu davrning asarlari bizgacha yetib 
kelgan, ilk namoyandasi Geradotdir. Uning «Tarix» asari 9 bobdan 
iborat bo‘lib, har biri yunon mifologiyasidagi to ‘qqiz muzaning nomi 
bilan atalgan. Asar Eron-Yunon urushiga bag‘ishlangan. Mualiifuiush 
tarixini boshlashdan oldin ana shu xalqlarning olis o'tmishi, o'sha 
paytlarda yunonlarga tanish bo'lgan xalqlar to ‘g ‘risida qiziqarli 
ma’lumotlar keltirgan, jumladan, Yaksart va Oks daryolari o'rtasidagi 
bepoyon sahroda yashovchi 0 ‘rta Osiyo xalqlarining qadim ajdodlari 
ko'chmanchi massagetlar bilan Eron bosqi^hilari o'rtasida bo‘lgan