Sharq allomalarining ilmiy

«ossuariy» - «suyakdon, ostadon»larda saqlaganlar. Ular nous deb 
ataluvchi maxsus binolarga qo’yilgan. 
Ahamoniylar – miloddan avvalgi 558-330 yillarda Eronda 
hukmronlik qilgan sulola. Ahamoniylar sulolasiga miloddan avvalgi 

---

214 
VIII asrda Elam yaqinidagi Parsa hududida yashagan qadimgi fors 
qabilalarining boshlig`i Ahmon asos solgan. Kir I davrida O’rta Osiyo 
hududlari ham Ahamoniylar sulolasiga bo’ysundirilgan. Uning 
davrida qadimgi Sharqning katta qismi o’z hukmronligiga 
bo’ysundiriladi va Ahamoniylarning buyuk imperiyasi  
Х sh a t r a - «viloyat» so’zidan kelib chiqqan. Har bir satraplik 
belgilangan miqdorda soliq to’lashga majbur bo’lgan. 
Satrap – viloyat boshlig`i bo’lib, u cheklanmagan vakolatlarga ega 
edi. 
Miloddan avvalgi IV asrning oxirlarida O’rta Osiyoga Aleksandr 
Makedonskiyning yurishi boshlanadi. Bu davrda O’rta Osiyo 
xalqlarining harbiy san’ati yuqori darajada bo’lgan. Хanjar 
«akg`ainak» atalgan, jangovor bolta «sagiris» deb nomlangan. 
Spitamen –O’rta Osiyoning yirik qo’mondoni va Makedonskiyga 
qarshi miloddan avvalgi 329-327 yillarda Maroqandda ko’tarilgan 
qo’zg`olon rahbari. 
Maroqanda – Samarqandning yunoncha nomi. Miloddan avvalgi VII 
– VI asrlarda Maroqanda o’rnida mudofaa devorlar bilan o’ralgan 
qishloq bo’lgan. Yunon tarixchilari Arrian, Kvint Kursiy Ruf, 
Strabonning ma’lumotlariga ko’ra miloddan avvalgi 329 yilida 
A.Makedonskiy So’g`diyona poytaxti Maroqandni zabt etib, vayron 
qilgan, so’ngra o’zining harbiy garnizoni uchun qal’ani qayta tiklagan. 
So’g`diylar Spitamen boshchiligida bu bosqinchilarga qarshi 
kurashgan, qo’zg`olon bostirilgach, Makedonskiy Maroqandni yana 
vayron qilishni buyurgan. Maroqand keyinchalik Semizkent, 
Samarqand nomini olgan. 
Iskandar vafotidan so’ng O’rta Osiyo Salavkiylar davlati tarkibiga 
kirdi. Salavka ham bu yerdagi yerlarni satrapliklarga bo’ldi. 
Satraplikdagi davlat mudofaasi va qo’shinlarini tashkil etish ishlari 
bilan strateg shug`ullangan. 
Yunon va Makedon istilolaridan boshlab O’rta Osiyo viloyatlari 
madaniyati tarixida antik (yunoncha «qadimgi») davr boshlandi. Bu 
hol Sharq va /arb o’rtasida madaniy munosabatlarning rivojlanishiga 
olib keldi. Ayniqsa, Baqtriya madaniyatida yunon madaniyatining 
ta’siri sezila boshladi. 
Ellinlashtirish – Sharqda yunon madaniyatining yoyilish jarayoni, 
aralash madaniyatining – yunon va mahalliy sharq madaniyatining 
tashkil topish jarayoni. 

---

215