Shaxsiy kompyuter arxitekturasi va texnik

 
Tashqi xotira 
Ma’lumotlarni qayta ishlashda kompyuterga dastur fayllari va 
kerakli ma’lumotlarni saqlash uchun joy kerak. Xotira va ma’lumotlarni 
saqlash uchun mo‘ljallangan. Kompyuterda ikkita xotira mavjud - 
asosiy (yoki asosiy) va tashqi (yoki ikkilamchi - ikkilamchi), bu 
ko‘pincha qattiq diskdir. 
Tashqi xotirani elektron shkaf, asosiy xotirani esa elektron ish 
stantsiyasi deb hisoblash qulay. Agar foydalanuvchi dastur yoki 
ma’lumotlar to‘plami bilan ishlashi kerak bo‘lsa, kompyuter uni shkafda 
qidiradi va uning nusxasini ish stoliga joylashtiradi. Dastur yoki 
ma’lumotlar 
bilan 
ishlash 
oxirida 
yangi 
versiya 
kabinetga 
joylashtiriladi. RAM xotirasi va disk xotirasi o‘rtasida uchta asosiy farq 
mavjud: 
1. Disk xotirasi RAM xotirasiga qaraganda ancha ko‘p bo‘sh joyga 
ega. 
2. Disk xotirasi kompyuter o‘chirilganda o‘z tarkibini saqlab 
qoladi va kompyuter o‘chirilganda operativ xotiraga o‘tkazilgan dastur 
yoki ma’lumotlar yo‘qoladi. 
3. Disk RAMga qaraganda ancha arzon. 
Tashqi xotira uchun eng keng tarqalgan saqlash vositasi magnit 
diskdir. Bu yuqori tezlikda aylanadigan yumaloq qattiq jismdir. Diskni 
o‘z ichiga olgan qurilma disk qurilmasi deb ataladi. Ba’zi drayvlar 
haydovchiga o‘rnatilgan va ularni olib tashlash uchun mo‘ljallanmagan, 
boshqa drayverlarni olib tashlash va almashtirish mumkin. Ko‘pgina 
shaxsiy kompyuterlarda olinmaydigan qattiq disk mavjud. 

---

9 
Bundan tashqari, ular floppi disklar bilan almashtirilishi mumkin 
bo‘lgan bitta disketga (floppi disklar) ega. Odatda, qattiq disk floppi 
diskga qaraganda ancha ko‘p ma’lumotlarni saqlashi mumkin, shuning 
uchun qattiq disklar kompyuterlar uchun asosiy «kabinet» bo‘lib xizmat 
qiladi. Floppi disklar yangi dasturlar yoki ma’lumotlarni qattiq diskka 
yuklab olish, boshqa foydalanuvchilar bilan ma’lumotlarni almashish va 
qattiq diskda ma’lumotlarning zaхira nusxalarini saqlash uchun 
ishlatiladi. 
Tashqi xotiralar qurilmalari 
 
Qattiq disk Jamlagich Zip 
Boshqa tashqi xotira qurilmalariga CD-ROM drayvlar, magnit 
disklar, optik disklar, olinadigan qattiq disklar va boshqalar kiradi. 
Qattiq va floppi disklardan keyin eng keng tarqalgan tashqi xotira 
qurilmasi CD-ROM diskidir. Kompakt disklar (Compact Disc - CD) 
optik xotira qurilmalari bo‘lib, 650 MB ma’lumotlarni saqlashi 
mumkin, ya’ni floppy diskdan 450 marta katta. CD-ROM nomi faqat 
Compact Disc-Read Memory degan ma’noni anglatadi va kompakt 
diskdagi ma’lumotlarni faqat o‘qish mumkinligini va uni o‘zgartirib 
bo‘lmasligini bildiradi. Eng yangi DVD (Digital Versatile Disc) optik 
disklarining maksimal sig‘imi 18 GB (!) gacha. 

---

10