Shomaksudova, M. Israil \ oav da yozma matn. Nutq va munozara

2-guruh
Janrlaming turlarmi aniqlang. “ janr” so‘ziga klaster tuzing.
3-guruh
Intervyu janrining lisoniy-uslubiy xususiyatlarini aniqlang? “Intervyu” 
so‘ziga klaster tuzing.
4-guruh
Badiiy-publitsistik janrlar va ulaming lisoniy xususiyatlari haqida ma’lumot 
bering. “Badiiy nutq” tushunchasiga klaster tuzing
2-ilova
“Insert usuli”
Insert 
- samarali o‘qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi 
hisoblanib, mustaqil o‘qib-o‘rganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, 
kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. U ni.o‘qib 
chiqib, «V; Q; 
?» belgilari orqali o‘z fikrini ifodalaydi.
3-ilova
Insert jadvali
T u sh u n c h a la r
V
Q
-
Janr
OAVlari
OAVlari janrlarining 
o ‘ziga 
xos 
xususiyatlari
H ar 
bir 
janm ing
lisoniy-uslubiy
xususiyatlari
A dabiy til meyorlari
Janrlarda adabiy til 
m eyorlariga 
rioya 
qilish.
101

---

Matnni helgilash tizimi
(v) - men bilgan narsani tasdiqlaydi.
(Q) - yangi ma’lumot.
(-) - men bilgan narsaga zid.
(?) - meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma’lumot zarur. 
“Sinkveyn” (5 qator) texnikasi 
Maqsad - kategoriyaga tavsif berish 
Sinkveyn sxemasi:
1-qator - tushuncha;
2-qator - tushunchani tavsiflovchi 2 sifat;
3-qator - ushbu tushuncha vazifalari to‘g‘risidagi 3 ta fe’l;
4-qator - ushbu tushuncha mohiyati to‘g ‘risidagi 4 so‘zdan iborat so‘z, 
so'z birikmasi;
5-qator - ushbu tushuncha sinonimi.
Tarqatma
1. Berilgan gazeta materiallarini janriy-uslubiy nuqtai nazardan tahlil qiling.
2. Berilgan materialni boshqa janr materialiga aylantiring.
3. Bir xil mavzuda ikki xil janrda matn yarating.
102

---

MAQOLA LIDINI YOZISH
1. Lidtushunchasi.
2. Mediamatnlardagi lidlarga qo‘yiladigan talablar.
3. Lid yaratishda til vositalaridan to‘g‘ri foydalanish.
4. Lid, sarlavha va matn uyg'unligi. Lidlarning vazifalari.
Tayanch so‘zlar: