Son otga bog’lanib kelgan konkret miqdorni ifodalaydi. Otga bog’lanmagan holda ham qo’llanadi. Bunda miqdor mavhum, abstrakt bo’ladi (hisoblashda, arifmetikada). Sonning nomi bo’lib keladi. Ikki qo’shuv ikki barobar to’rt. 2 ta nima ekanligi aniq emas. - Son otga bog’lanib kelgan konkret miqdorni ifodalaydi. Otga bog’lanmagan holda ham qo’llanadi. Bunda miqdor mavhum, abstrakt bo’ladi (hisoblashda, arifmetikada). Sonning nomi bo’lib keladi. Ikki qo’shuv ikki barobar to’rt. 2 ta nima ekanligi aniq emas.
- I. Sonning leksik- semantik xususiyatlari: Miqdor tushunchasini ifodalaydi. Miqdor tushunchasining nomi bo’ladi.
Son otga bog’lanib kelgan konkret miqdorni ifodalaydi.
- II.Morfologik xususiyatlari: 1) turlanmasligi: Biz ozdan keyin shoir holvafurush tandiridan yangi uzilgan ikkita non bilan juda nafis ishlangan mis lagan kesma holva olib chiqdi: 4 kitob, 10 talaba.
- 1) otga bog’lanmaganda, son bog’langan sifatlarning ot tushib qolganda (otlashadi). Turlanadi (2 xil tushunchani –miqdor, predmetni, tasavvurni aks ettiradi). (Maqol, afforizm, hikmatli so’zlarda uchraydi). Bilagi zo’r birni yiqar, bilimi zo’r mingni yiqar. (Ikkoviga birov botolmas, otliqqa yayov yetolmas) 10 bir yonda, 100 bir yonda, botir yurar maydonda.
Son yasalish sistemasiga ega emas. - Otlashgan son fikrni stimistik jixatdan ixcham, obrazli ifodalash uchun xizmat qiladi. Hamma turlari ham turlanmaydi, chamali son (-tacha, -lab) –lar, va kasr songa qo’shilmaydi.
- I shaxs birlik egalik sanoq son otlashgan formaga qo’shilmaydi: oltim, beshim.
- 2. Son yasalish sistemasiga ega emas.
- 3. Sonning turli modal formlarini hosil qilgan forma yasovchi qo’shimchalar bor, -ta, -tacha, -tadan, -ov kabi. Sonning bu modal formalari predmetning to’dasini. Taxminiy miqdorini, taqsimini, joylashish tartibini ko’rsatadi: beshtadan daftar, III kurs, uchchala talaba.
- 4. Hisob so’zlari bilan qo’llanadi. 2 juft tufli, 1 so’m (pul), 1990 yil.
Do'stlaringiz bilan baham: |
