Sotsiologiyaning strukturasi. Jamiyat yaxlit tizim sifatida. Sotsial guruhlar va sosial institutlar

Жамиятнинг касбий структураси
Жамият касб бўйича ҳам дифференцияллашган бўлади. Бунинг сабаби мехнат тақсимоти ва ихтисослашувдир. Ишчилар, қишлоқ хужалиги ходимлари, зиёлилар қатлами ўз навбатида ихтисослашиб, муайян касбларга бўлинади. Масалан, ишчилар токарь, слесарь тамирлавчи ва бошқа мутахассисликларга бўлинади зиёлилар эса, ўқитувчи, шифокор, илмий ходим ва бошқа мутахассисликларга, улар яна бошқа ихтисосларга бўлинади. Ҳозирда 2000 дан ортиқ касб мавжуд. Ўшаларнинг профессионал – техник даражаси ва биосоциал салоҳияти жамият тараққиётида ҳал қилувчи роль ўйнайди.
Жамиятнинг ижтимоий тизим сифатидаги структурасини қўйидагича
ташкилотлар – жамиятни бошқарувчи элементлар;
нормалар, қоидалар – жамиятнинг регулятив тизими.
инсон фаолияти – ижтимоий тизимнинг субстанционал элементи;
ижтимоий онг – ижтимоий тизимнинг функционал элементи;
ижтимоий муносабатлар – ижтимоий тизимнинг ўз – ўзини ташкиллаштирувчи элементи;
эҳтиёжлар, манфаатлар, мақсадлар – ижтимоий тизимнинг мотивацион элементи;
ижтимоий субъектлар (индивид, жамоа, миллатлар, халқ) – ижтимоий тизимнинг ҳаракатлантирувчи кучлари (инсоннинг ўзи жамият ядросида туради);
нарсалар, қадриятлар – ижтимоий тизимнинг ресурслари;
институтлар – давлатлар, партиялар, нодавлат
2-Reja
Инсон фаолияти табиат, жамият ва инсоннинг ўзини ўзгартиришга қаратилган онгли мақсадга йўналтирилган амалиётдир.
Ижтимоий тизимнинг субстанционал қисми инсон фаолиятидир
Нега инсон фаолияти жамиятнинг субстанционал қисми ҳисобланади?
Тўртинчидан, нарсалар, қадриятлар фаолият ҳосиласидир.
Биринчидан, фаолият моддий ва маънавий неъматларни яратади, бусиз жамият мавжуд бўла олмайди.
Иккинчидан, онгнинг ўзи мия фаолиятидир.
Учинчидан, муносабатларнинг ўзи фаолият алмашинувидир.
истеъмол цикл
инсон фаолиятининг мотивацион структураси қуйидагича бўлади