Soyibjon tillaboyev, akbar zamonov


| 0‘zingizni sinangl Mulla Olim Maxdum hoji - ... V. Vyatkin -


Download 1.93 Mb.
bet112/126
Sana15.06.2023
Hajmi1.93 Mb.
#1484468
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   126
Bog'liq
9-sinf-O\'zbekiston tarixi-2019 ABBYY

| 0‘zingizni sinangl
Mulla Olim Maxdum hoji - ... V. Vyatkin - ...
1895-yilda ... Muhammad Solih - ...
Yusuf Bayoniy - ...
0
Tabiiy fanlarning
rivojlanishi

‘rta Osiyoni imperiyaning bir qismiga aylandi deb hisoblagan mustamlakachi hukumat o‘lkani faol o‘zlashtirish maqsadida ilm-fanni rivojlanti- rishga ham harakat qildi. Eng avvalo, 1867-yilda mintaqaning bosh xa- ritasi tuzib chiqildi. Hududni xaritalashtirish va iqlimini o‘rganish uchun Toshkentda meteorologiya stansiyasi tashkil etildi. Mutaxassislar yetish- masligi sababli uzoq vaqt davomida keng kodamli ilmiy tadqiqotlami shakllantirish amalga oshirilmadi. Faqat XIX asrning 90-yillarida va XX asr boshlarida 0‘rta Osiyoning tabiiy boyliklarini o‘zlashtirish bilan bog‘liq bo‘lgan tadqiqot ishlari avj oldi. Mashhur ms zoologi va sayyohi N. A. Seversev Pomir tog‘ tizimini o‘rganib chiqdi. U sayohati davomi­da botanikaga va minerallarga oid namunalar to‘pladi. P. P. Semyonov- Tyanshanskiy Tyanshan tog‘ tizimini o‘rganib, muzlik, vulqonlar haqi- da qiziqarli ma’lumotlar to‘pladi. A.P. Fedchenko Farg‘ona vodiysi va Oloyni, shuningdek, Zarafshon vodiysi bilan Qizilqumni ham tekshirib chiqdi.
OTkadagi ilmiy tadqiqotlar imperiya uchun harbiy-siyosiy nuqtayi nazardagi ahamiyati bilan birinchi o‘rinda turardi. 1871-yilda tashkil etilgan 0‘rta Osiyo Olimlar jamiyati mablag‘ yo‘qligi tufayli 1893-yilda o‘z faoliyatini to‘xtatishga majbur boTgan edi.
Turkiston qishloq xo‘jaligi jamiyati ancha faol ish boshladi. Jamiyat nashr ettirgan «Turkistorming qishloq xo‘jaligi» jurnali sohadagi ishlab chiqarish, yerlarni sug‘orish, dehqonchilik va yerdan foydalanish bora- sidagi ilg‘or usullarni targTb qildi. Qishloq xo‘jaligi jamiyati mustam- lakachilar manfaatidan kelib chiqib, paxtachilikni rivojlantirish bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar bilan shug‘ullandi. Mahalliy iqlim sharoitiga moslash- gan o‘ziga xos 0‘rta Osiyo paxta navidagi dastlabki hosil yetishtirildi.
1876-yil Toshkentda Turkiston muzeyi (hozirgi 0‘zbekiston tarixi davlat muzeyi) tashkil etildi. 1870-yili Toshkentda Turkiston xalq kutub- xonasi tashkil etilishi ham 0‘rta Osiyoda fan va madaniyatning rivojla- nishida katta ahamiyatga ega boTdi. Undagi kitoblarning aksariyat qismi Turkiston tarixi va tabiatiga oid nodir asarlar boTgan.
m 0‘zingizni sinangl I

Download 1.93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling