Statistikasi

O ‘zbekiston Rttspublikasi d:ivlat budjetining harajatlari 
dinamikasi (mlrd.$o‘ m)
1 Ш
20 0 5
2 0 0 7
20 0 9
237Ъ.У
3 4 6 4 J
5 3 3 4 ,2
l07(Ht.5
], Ijtim o iy s o h a vti ah u ljrti ijtim o iy t^ p 'IU b n ^ u w a tla s h . 
ia m i:
LO»2,3
1 73а,9
2ИИ5.7
5 9 0 0 .9
1 1
M a o ftf
Й23.И
1 7 6 4 .0
9 9 1 ,5
3 3 2 6 ,0
1.2
S o q 'liq c ii s a q la s h
Ш , 7
6 3 6 .0
3 7 7 .8
1256,4
L 3
M a d a n iy a l va s p o f t o m m a v iy a x b o ro t voi^iialori
4 5 ,^
7 1 ,5
5 8 .4
126.2
1.4
Fafi
7K.9
1 7 .9
6 2 .6
1 5
Ljiim oiy ta 'm in o l
Ч.5
2 0 ,7
1 3 .9
4 6 ,4
1 
t
A h o li 
u c h u n
ijlim o i)' 
a h a iriiy a t 
k a s b
ctadigac) 
Kiim^atlsT n a m i d w i farqmi q o p la s h
J I . 'J
14,5
t 5 .9
—
1 7
B n fa li v a k a m L a'm in lartaan o ila la ie a n a fd o a la r
IJ7.H
3 5 0 .0
2 6 2 .4
1038.4
2, 
I q tis o d iy o t 
va 
lY ituitazlashgan 
in v c& lib iy ala n ii 
m o tiy a la s h tin s h x ai'd iatlarj
6 2 ’ ,J
S04 .3
U 0 3 . 4
2 I 1 9 J
J . Dijvler h o k im iy a ti b o s h q a n jv o rg a n la ri, su tl orj^anlari 
h a n td a
(u q aro fa irn in g o ' 2iru -o '/:i b o s h q ^ rish
o rg o n la ri 
x ttra ja tla ri
5K,7
9 5 .0
1 5 7 ,9
3 5 7 .6
4. B o sh q a x a ra ja d a r
6 1 3 ,7
N 3 7 . 3
1S46.8
В M o liy a vazirM g i h u z u iid a g i b o d je td a n la s h q a ri m a k la h
t a 'l im i ja m g 'a m ix s j x a ra ja ila ri
146.0
3 6 4 .6
5 0 2 ,5
V. D av lat m a q s a d li j a i n g ^ ^ i a r a r i n i i t g дага|з11аг>
№i4,ll
127 4 ,0
2 1 6 5 ,9
4 0 4 1 ,1
J a m i x a ra ia ija r
3it;o>9
4 8 8 4 , ]
7 Я 64.7
15304.1
104

---

O'zbekiston Respublikasi Davlat budjeti xarajatlari 3 gumbga 
bolinadi (4,2-jadval): ijtimoiy soha va aholini qo'llab-quvvatlasli; 
iqtisodiyot va markazlashgan investitsiyalarni moliyalashtirish xarajat- 
lari; davlat hokimiyati va boshqaruv organlari, sud organlari ham- 
da fuqarolarning o‘7iiii-o‘zi boshqarish organlari xarajatlari; Moliya 
vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari maktab ta’limi jamg'armasi 
xarajatlari; davlatning maqsadli jamg'armalarintng xarajatlari va 
boshqa xarajatlarga bo'linadt, Tahlil qiiiaadigan davrda davlatning 
maqsadli jamg‘armalarisiz xarajatlar summasi 4.5 marta oshgan 
boMsa, maqsadli jamg'arm alar bo'yicha xarajatlar 5.0 marta osh­
gan, jami xarajatlar csa 4.8 barobarga oshib, 2009-ytlda 15 trln. so‘mga 
yetgan. 4.2-jadval m a’lumotlari asosida barcha xarajatlar summasi 
ichida ro‘y bergan tarkibiy siljishlami hisoblasli niumkin. Masalan, 
ikki katta guruh (davlatning maqsadli jamg'armalarisiz xarajatlar va 
davlatning maqsadli jamg'armalarining xarajatlari) o‘rtasidagi nis- 
batda ancha ijobiy o'zgarishlar ro‘y bergan.
Davlat budjeti daromadlari va xarajatlarini tahlil qilish uiarning 
nisbatini 0‘rganish bilan davom ettiriladi,
M a’lumki, har qanday balansga o'xshash davlat budjetida ham 
xarajatlar va daromadlar tengligiga rioya qilish kerak, Afsuski, bu 
faqat nazariyada, amaliyotda esa bimga doimo erishib bo'lmaydi. 
Davlat budjetining daromadlar va xarajatlar qismlarining bogdiqligini 
0‘rganish maqsadida davlat budjeti saldosi va budjet defitsitini (profi- 
tsitini) nisbiy darajasi ko'rsatkichlari hisoblanadi.
Davlat budjeti saldosi daromadlari (D) va xarajatlarning (X) 
farqi bilan hisoblanadi;
S = D - X
Agar davlat budjetining saldosi ijobiy bo‘lsa, budjet prolltsitli 
deyiladi va aksincha salbiy bo‘isa — defitsitli. Ayrim adabiyotlarda 
profitsit va defitsit atamalari aktiv va passiv saldo so‘zi bilan al- 
mashtiriladi. Bu xato emas.
Xalqaro taqqoslashlarda davlat budjetining defitsiti mutlaq miq- 
dorlarda emas, nisbiy daraja orqali baholanadi.
Budjet defitsitini aniqiashda quyidagilardan foydalanish mumkin.
Fiskal va pul siyosatining samaradorligini baholash hamda opera- 
tiv maqsadlar uchun quyidagi formula qo'IIaniladi;