Стилистика тилшуносликнинг ажралмас қисми бўлиб, у бадиий нутқнинг ифодаланиш услублари, уларнинг таъсирчанлиги ва умуман инсон нутқини ўрганадиган фандир


Download 333.35 Kb.
bet4/88
Sana07.04.2023
Hajmi333.35 Kb.
#1340269
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   88
Bog'liq
стилистика

тойча, болакай

Кулмоқ

Жилмаймоқ

Илжаймоқ

Гапнрмоқ

Сўзламоқ

Лақилламоқ

Чнройли

Зебо, ҳусндор, гўзал

Кетворган

Қарамоқ

Назар солмоқ, кўз ташламоқ

Ўқраймоқ

Жаҳл

Қаҳр

Зарда

Лойиқ

Монанд

Боп


Атамалар. Атама, фаннинг бирор соҳасига оид махсус тушунчани англатувчи сўздир. Масалан, тилшунослик атамалари: ўзак, негиз, синоним, антоним, ypғy, бўғин, алломорф, аллофон, лексика, синтагма; физика атамалари: амплитуда, анод, зарядлар алмашиши, радиоактив, манба, оғир ион, гормон, азот, қаршилик, тезлик, куч, иш, вақт, босим; тиббиёт атамалари: антибиотик, пенициллин, миокардит, пародонтоз, перикардит, плексит; мусиқа атамалари: нота, дуэт, квартет, ария, хор.
Бу атамаларнинг кўпчилиги тилда кенг истеъмолдаги сўзлар каби ҳам ишлатилаверади. Бадиий адабиётда эса атамалар маълум бир услубий мақсадда қўлланилади, рўзномалар тилида ҳаматамалар махсус вазифани бажаради, маълум бир мақсадда қўлланилади.
Маълумки, атама одатда бир маънони ифодалаб, матний маъно касб этмайди. Кўп холларда улар эркин денотатив маънога эга бўлади. Баъзан кенг қўлланувчи сўз атама бўлиб келиши мумкин. Масалан, "устун" сўзини олайлик. Бу сўз бошқа луғавий маънолардан ташқари меьморчилик ва физика соҳасида атама сифатида кўп ишлатилади (меъморчиликда — "бино пештоқи вашифтнинг асосий таянчи"; физикада — "ҳаво босими ёки ҳарорат ўлчаш асбобларининг тик шиша найчаси ичидаги суюқлик"). "Уч" сўзининг асосий луғавий маъноси "нарсаларнинг ингичкалашган, ўткир томони" бўлиб, математикада "чизиқнинг ёки сиртларнинг ўзаро туташиб, кесишиб бурчак ҳосил қилган нуқтасини билдиради.

Download 333.35 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   88




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling