Stomatologik asbob va ashyolar

Fotopolimerizatorlar tafsifi
L a m p a m o d e li
F ir m a
(D a v la t)
N u r
m a n -
b a in in g
q u v v a ti
(V t)
N u r 
oqim ini ng 
qu v v ati 
(m V t/sm 2)
N u rla -
n is h
s p e k tri-
(n m )
N u r
d a sta -
g in in g
d ia m e tri
(m m )
Iz o h v a to v u sh li 
sig n a l m u d d ati
V IP
B isco
(A Q S H )
100, 200, 
3 0 0 , 400, 
5 0 0 , 6 0 0
400-5 0 0
2 -1 3
*
E lip a r T rilig h t
E C P E
(G erm an iy a)
100
8 0 0
400-515
3-13
**
D e g u lu x S o ft- 
start 
***
D eg u ssa
(G erm an iy a)
75
6 0 0 - 8 0 0
400-5 0 0
8
S o ft-start rejim i 20 
sek, 4 0 sek. H ar 
10 sek
E u ro M ax L ite
D e n tsp ly
(A Q SH )
35
3 1 5 - 4 5 0
4 0 0 -5 0 0
3-13
10, 20, 6 0 sek.
Q H L -7 5
to v u sh siz , 
sim siz lam p a
D en tsp ly
(A Q S H )
68
4 5 0
4 0 0 -5 0 0
3-13
P o lim erlash siklini 
u zilish ehtim oli 
b o r tizim
S p ectru m
D e n tsp ly
fA O SH )
49
5 0 0
4 0 0 -5 0 0
13
h a r 10, 20, 6 0 sek.
C o lto lu x II
C o lten e
(S hveysariya)
75
6 5 0
400-525
3-13
h a r 10 sek.
C o lto lu x 4
C o lte n e
(S h v ey sariy a)
400-5 0 0
3-13
D eg u lu x
D eg u ssa
(G erm an iv a)
75
7 2 0
400-5 0 0
3-13
B o sh lam sh id a va 
h a r 10 sek
O p tilix 180
K err
(A O S H )
50
5 0 0
4 0 0 -5 0 0
2-13
H a r 10 sek.
O p tilu x 500
K err
(A Q S H )
80
1 0 0 0
4 0 0 -5 0 0
2-13
S h ifo k o r ixtiyorida 
q u v v a t o 'lch a g ic h i 
m aviud
C u rin g Light- 
250 0
3M (A Q S H )
75
400-5 0 0
7-12
10, 20, 30, 40 , 200 
sek. v aq t relesi 
m aviud

---

C u rin g L ig h t- 
3 0 0 0
3M (A Q S H )
7 5
4 0 0 -
5 0 0
7 - 1 2
10, 20 , 30 , 40 , 
2 0 0 sek. v aq t 
re le si m a v ju d
V ivalux
V ivadent
(G erm an iv a)
35
300-350
4 0 0 -5 0 0
8
H a r 2 0 sek.
H eliolux G T
V iv ad en t
(G erm an iv a)
75
500
4 0 0 -5 0 0
3-13
H a r 2 0 sek.
C ure L ite 110
Jen eric
(p en tro n )
270
4 0 0
4 0 0 -5 0 0
O x irid a
T ran slu x EC S
K ulzer
(G erm an iv a)
150
4 0 0 -5 0 0
6 yoki 
10x20
O x irid a
T ran slu x C L
K ulzer
(G erm an iv a)
100
6 yoki 
10x20
O x irid a
L itex 6 6 0
D en tam erica
(A O SH )
75
331
4 0 0 -5 0 0
U FL -1 1 2
L u x D ent 
(U kraina)
150
500
4 0 0 -5 0 0
8
H a r 10, 20 , 60, 
120 sek. K o 'p
fu n k siy ali lam pa, 
h av o ran g , oq , qizil, 
y a sh il q o v o q ran g
. n u rlan tirad i
E stu s-2 va 
E stu s-2 m s
A veron-
G e o ssaft
(R o ssiy a)
35
75
300
300
4 0 0 -5 0 0
4 0 0 -5 0 0
A ip h a L ight
A lp h a B eta 
m edical 
(A Q SH )
75
4 0 0 -5 0 0
H ar 10 dan 4 0 sek. 
g ach a
A lpha L u x -150
A lpha B eta 
m ed ical 
(A Q SH )
75
4 0 0 -5 0 0
H a r 10 d an 9 m in. 
30 sek. g ach a
tro m a lu x « 7 5
M eja-p h u sik
(G erm an iy a)
75
4 0 0 -5 0 0
8
H a r 10 sek., 
ra d io m e tr bilan 
jih o z la n g an
Izoh:
* - V IP la m p a d a n u r o q im in in g o ‘z g a ru v c h a n q u v v a ti v a q t r e le s i y o r d a m i d a 2 s e k d a n 2 5 5 s e k g a c h a
b o s h q a r ila d i.
** - 3 - ta p o lim e rla s h r e jim id a ish la y d i: a ) y u m s h o q s ta rtli, b ) s ta n d a r t x o la td a , v ) o ‘r ta q u v v a t r e jim id a .
*** - y u m sh o q y o q ish rejim id a ish la y d i. 10 sek - inten siv lik 6 0 fo iz , 3 0 sek in te n siv lik - 100 fo izn i tash k il q ila d i.
18. AJRATUVCHI TAGLIKLAR
Ko‘pchilik zamonaviy plomba ashyolari pulpaga nisbatan salbiy ta’sirga 
ega b o ‘lganligi sababli ularni qo‘llash vaqtida ajratuvchi tagliklarga zaru- 
riyat tug'iladi.
Masalan: siliko fosfatli va silikatli sementlar - qoldiq kislota tufayli, amal­
gamalar - yuqori issiqlik o ‘tkazuvchanIigi tufayli, kompozit ashyolar - toksik 
bo‘lgan akrilatlar tufayli pulpaga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Shuningdek ular ikki 
o ‘zaro nomutanosib muhitli ashyolarni (kanal uchun evgenol tutuvchi pasta va 
kompozit plomba ashyosi) biri-biridan ajratish uchun ham ishlatiladi.
Bunday maqsadlarda ishlatiluvchi ashyolar quyidagi xususiyatlarga ega 
b o iish shart:
1. (Jzoq muddatga dentin va pulpa himoyasini ta’minlashi, charxlashdan 
keyingi sezuvchanlikni kamaytirishi;
2. Chaynash vaqtida tushadigan bosimga chidamli bo'lishi;

---

3. Doimiy plombaning fiksatsiyasini kuchaytirishi;
4. B o‘shliqqa oson kiritilishi, tez qotishi va tish to ‘qimalari bilan doimiy 
plombaga nisbatan mustahkam birikuv hosil qilishi (doimiy plomba tushsa, 
taglik to‘qimadan ajrab ketmasligi uchun);
5. Kariyesga qarshi va remineralizatsiyalovchi ta’sirga ega bo‘lishi;
6. Tish pulpasiga toksik ta’sir k o ‘rsatmasligi;
7. Doimiy ta’mirlash ashyolari xususiyatlariga salbiy ta’sir qilmasligi;
8. Dentin naychalarini germetik yopa olmaganda va natijada pulpadan 
ular orqali suyuqlik o ‘tishi tufayli suyuqlikda erimasligi.
Hozirgi kunda vazifalariga ko‘ra asosli va yupqa qavatli ajratuvchi 
tagliklar mavjuddir.
AsosU (bazalik) tagliklar -  bu ajratuvchi taglik qalinligi lmm.dan ko‘p boiib:
- u pulpani salbiy kimyoviy ta’sirlardan (sementlar va polimer plombal- 
ar bilan plombalangan tishlarda) asraydi;
- pulpani salbiy termik ta’sirlardan (amalgama bilan plombalangan tishlar­
da) asraydi;
- karioz bo‘shlig‘ining to ‘g ‘ri optimal geometrik shaklini hosil qiladi 
yoki saqlaydi;
Yupqa qavatli ajratuvchi tagliklar (layner) -  tish pulpasini kimyoviy 
ta’sir etuvchilardan saqlaydi, doimiy ta’mir xom ashyo va tish qattiq to‘qimalari 
orasida bogiovchi vazifasini bajaradi.
Uzoq vaqtdan beri ajratuvchi taglik sifatida fosfat sementdan foydalanib 
kelinadi. Lekin u o ‘z kamchiliklariga ega: dentin naychalarini germetik 
yopa olmaydi va natijada pulpadan ular orqali suyuqlik o4ib turadi, bu o ‘z 
navbatida doimiy plombaning yopishqoqligini pasaytiradi, ikkilamchi kariyes­
ga yoki pulpaning yalligianishiga olib kelishi mumkin. Ajratuvchi tagliklar 
uchun shuningdek, polikarboksilat sementlar, shishaionomer sementlar va 
ajratuvchi laklar ishlatiladi (3-jadval).
3-jadval