Stomatologiya propedevtikasi
Download 7.85 Mb. Pdf ko'rish
|
terapevtik stomatologiya
- Bu sahifa navigatsiya:
- Hazm vazifasi.
- Himoya vazifasi.
Soiakning vazifalari
S o ia k organizm uchun muhim ahamiyatga ega b o iib , o g iz bo‘shlig‘i, tilning shilliq pardasini namlab, yuvib turadi, tozalaydi. M a’lumki, s o ia k kam ajralsa (giposalivatsiya) yoki umuman ajralmasa (kserostomiya), o g iz bo‘shlig‘ining shilliq qavatida qurish va yallig‘lanish jarayoni hosil boiib, 3-6 oy o‘tgach ko‘pgina tishlarda kariyes kasalligi rivojlanadi. O g iz suyuqligi y o'q boiganda ovqat luqmasini hosil qilish, chaynash va ayniqsa, uni yutish katta qiyinchilik tug‘diradi. Faqat so ia k yordamida ovqatning mazasi bilinadi, ovqat hazm b o ia boshlaydi, oson, silliq yutiiadi. Hazm vazifasi. Birinchi navbatda so ia k ovqat luqmasini hosil qilishda va yutishda, undan tashqari L-amilaza yordamida uglevodlar qism an dekstran va m altozalargacha parchalanadi. Demak, ovqatning dastlab so ia k yordamida parchalanishi o g iz bo‘shlig‘ida boshlanadi. Himoya vazifasi. S o ia k o g iz b o 'sh lig in i namlab turadi, uni qurishdan saqlaydi. Undan tashqari shilliq qavat va tishlardan mikrob va ularning toksinlarini, ovqat qoldiqlarini yuvib turadi. S o iak n i bakteriotsid xususiyatlari (lizotsim, lipaza, RNKaza, DNKaza, opsonin, leykin) hisobiga o g iz b o ‘shlig‘iga tushgan streptokokk, stafillokokk, pnevmokokk, enterokokk, zamburugiar, spiroxetta va boshqa mikroorganizmlaming ko‘payib ketishiga y o i qo‘ymaydi. S o iakning himoya vazifasini o iash d a ivish va fibrinolitik xususiyatlari ahamiyatlidir. Soiakning tarkibida tromboplastiy, antigeparin m odda, protrom bin, fibrinolizinni ingibitor va aktivatorlari boiganligi uchun mahalliy gomeostaz yaxshilanadi va shikastlangan shilliq pardaning regeneratsiyasi kuchayadi. Soiakning tarkibidagi immunoglobulinlar mahalliy himoyada qatnashadi hamda bufer s ig im i hisobiga o g i z b o ‘shlig ‘iga tushayotgan kislota, ishqor neytrallanadi. S oiakning minerallovchi xususiyati ham himoya vazifasini o ia y d i. S o ia k d ag i kalsiy ionlar k o iin is h id a va b o g ia n g a n holatda boiad i. 0 ‘rtacha Ca 15% oqsillar bilan birikmalar hosil qiladi. 30% esa fosfat, sitratlar bilan birikadi, faqat 5% ion ko‘rinishda boiadi. V. K.Leontev tekshiruvlariga binoan o g iz suyuqligida pH pasayganda (6,0) kalsiy kamayadi, m e’yordagi pH ko‘rsatkichida (6, 8) esa o g iz suyuqligi kalsiyga boy b o iad i. Demak, kalsiy tuzlari kamayganda emal gidroksiappatitlarining erishi kuzatiladi. S o ia k xususiyatlari K o 'rs a tk ic h Q iy m ati Nisbiy zichligi 1 ,0 0 1 -1 ,0 1 7 Yopishqoqligi (puaz) 1,1-1,32 Hajmi (1/sut) 0 ,5 -2 ,0 S ekretsiya tezligi (m l/m in): T inch h o latd a 0 ,2 4 C haynaganda 3 ,0 -3 ,5 O sm o la rn o st 5 0 ,0 -1 0 0 ,0 A ktiv iea csiya (pH): A ralash s o ia k d a 5 ,8 -7 ,3 6 Quloq osti bezi so ia g id a 5,81 Jag' osti bezi so ia g id a 6 ,3 9 S o ia k tarkibi K o ‘rsa tk ic h Q iy m ati Suv (%) 9 9 ,4 -9 9 ,5 Mineral tuzlar: K aliy (mmol/1): Aralash so ia k d a 5,11-7,67 Quloq osti bezi so ia g id a 7,67 Jag ‘ osti bezi so ia g id a 5,11 N atriy (m mol/1): Aralash so ia k d a 4,0-22,0 Quloq osti bezi so ia g id a 10,0 Ja g ‘ osti bezi so ia g id a 14,0 K alsiy (mmol/1): Aralash so ia k d a 1,45 Quloq osti bezi so ia g id a 1,30 Jag ‘ osti bezi so ia g id a 2,42 M agniy (mmol/1): 0 ,5 8 T em ir (mmol/1): 0 ,9 Mis (mmol/1): 0 ,3 1 -1 ,1 X loridlar (m m ol/l): 3 ,0 -2 0 ,0 Fosfor tuzlari (m m ol/l): 3 ,8 7 -7 ,7 2 F toridlar (m m ol/l): 0 ,0 1 -0 ,0 5 Y odidlar (m m ol/l): 1 0 ,0 -2 0 ,0 Organik moddalar: Um um iy oqsil (g/1) 1,5-6,3 Albumin 7,6 a globulin (5) 11,1 b globulin (5) 43,5 g globulin (5) 18,5 Lizotsim (mg/100 ml) 18,1 M utsin 2 0 0 .0 M o c h ev in a (m m ol/l): 1 ,3 -2 0 ,0 Siydik kislotasi (m m ol/l): 8 9 ,0 -1 7 3 ,0 Dializga uchram aydigan uglevodlar (geksozamin, fukoza, geksoza, sial kislotasi) (m m ol/i): 1,83 D ializga uchraydigan uglevodlar (erkin glukoza, arabinoza, riboza) (m m ol/l): 0 ,1 1 -0 ,1 7 Download 7.85 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling