Strategiya 1: Inklyuziv ta’lim

Rag'batlantiruvchi muhitni yaratish
Motivatsiyani shakllantirish va qo'llab-quvvatlash bo'yicha ba'zi umumiy takliflar:

• 
  sizning imkoniyatlaringiz chegarasi borligini va o'quvchilar oxir-oqibat o'zlarining ta'lim olishlari uchun javobgar bo'lishlarini tushuning: "Deyv, men senga to'g'ri yo'nalishda o'rganish va rivojlanishingga yordam bera olaman, lekin men buni sening o'rniga qila olmayman!»
  

• 
  motivatsiya bilan bog'liq "surunkali" muammolarni ehtiyotkorlik bilan hal qiling. Keskin o'zgarishlar mumkin, ammo ularga erishish qiyin. Sabr-bu fazilatdir;
  
• 
  insonning maqsadlari, his-tuyg'ulari va g'oyalari uning hayotining ajralmas qismi ekanligini tushunib oling, ularni hurmat qilish kerak, chunki bu sizning fikringizdan qat'i nazar, hisobga olinishi kerak bo'lgan haqiqatdir;
  
• 
  * motivatsiya sohasida "surunkali" muammolari bo'lgan o'quvchilarga nisbatan sabrli, ammo qat'iy bo'ling: "ko'ryapmanki, sen,Xayda, o'qish haqida o'ylamayapsan, lekin kel, bugun imkon qadar ko'proq o`qish bilan shug`ullanamiz va keyingi hafta matematikani bajaramiz. O'ylaymanki, sen muvaffaqiyatga erishasan";
  
• 
  haftada kamida bir marta har bir o`quvchingiz bilan yolg'iz vaqt o'tkazing.
  

Tizimli qo'llab-quvvatlash shuhratparast, ammo real umidlarni shakllantirishdir
Ko'pincha, maxsus ta'lim ehtiyojlari bo'lgan o`quvchilar, tez-tez muvaffaqiyatsizliklar tufayli, o'rganishga qodir ekanliklariga umuman ishonmaydilar. Agar o'qituvchilar va ota-onalar o'quvchilarga nisbatan past umidlarga ega bo'lishsa, xavf yanada ortadi.
Shuning uchun :
* Barcha o`quvchilar ta`lim olishi, o'quv dasturini o'zlashtirishi mumkinligiga ishonish.
* Doimiy ravishda bolalar va ota-onalarining umidlarini oshirishga intilish.
*O`quvchilarga muvaffaqiyat nafaqat qobiliyatlarga, balki sarflangan sa'y-harakatlarga ham bog'liqligini tushunishga yordam berish.
* Imkonsiz narsani talab qilmaslik: " Matematika o'qituvchim meni o'ylashga majbur qiladi!"; "Dars tugagach, men vulqonlar haqida ko'proq bilmoqchi edim."
* O'z qobiliyatiga bo'lgan ishonchni rivojlantirishga o'rgatish: "Agar harakat qilsam, deyarli hamma narsani qila olaman";
"Agar men matematikadan yaxshi o'rgana olsam, fanni ham tushuna olaman"; "Agar harakat qilsam, muvaffaqiyatga erishaman." Genri Ford aytganidek:"agar siz qila olaman deb ham qo`limdan kelmaydi deb ham o'ylasangiz, haqdirsiz".
* O'quvchilarga o'quv materiallarini so'roq qilish va muhokama qilish uchun yetarli vaqt berish kerak.

Aniq qoidalar va chegaralarni belgilash
Maxsus ta'lim ehtiyojlariga ega bo'lgan o`quvchilar uchun ijtimoiy me'yorlar va qoidalarga rioya qilish qiyin. Ba'zilar hatto ushbu qoidalarni buzish uchun harakat qilishadi.

• 
  o'qituvchi sifatida siz asosiy qoidalarga rioya qilishga alohida e'tibor berishingiz kerak.
  

• 
  qoidalar haqida salbiy yoki taqiqlovchi emas, balki ijobiy so'zlar bilan gapirish, masalan, "yugurish taqiqlangan" dan ko'ra "tanaffusda sekin yuring"deyish yaxshiroqdir;
  
• 
  qoidalar hamma uchun bir xil ekanligiga ishonch hosil qilish;
  

• 
  ideal holda, qoidalar o`quvchi va o'qituvchilar ishtirokida ishlab chiqilishi kerak, shunda ularga rioya qilish uchun javobgarlik o'qituvchilar va o`quvchilar zimmasiga tushadi;
  
• 
  ularning samaradorligini pasaytirmaslik va xatti-harakatlarning buzilishini minimallashtirish uchun bir faoliyatdan ikkinchisiga o'tishni rejalashtirish va "mashq qilish" (maxsus ta'lim ehtiyojlari bo'lgan o'quvchilarga kerakli harakatlarni eslab qolishlariga yordam berish uchun maslahat rasmlaridan foydalaning), o'quvchilarga yaxshi va yomon xatti-harakatlar nima ekanligini va ularning oqibatlari qanday bo'lishini aytish va ularga sinab ko`rish uchun imkoniyat berish;
  
• 
  qat'iy ammo avtoritar bo'lmaslik, sinfni boshqarish muhim, ammo muvaffaqiyatli o'qish uchun yetarli sharoit emasligini yodda tuting.